Phiếm đàm về rượu

Nhân dịp tổng kết một năm công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, anh em trong đơn vị chúng tôi tổ chức liên hoan. Đồng chí chỉ huy đơn vị nâng ly rượu thân mật nói:

- Như chúng ta đã biết, rượu có từ rất lâu đời, con người đã sáng tạo ra rượu và sử dụng nó. Uống rượu đã trở thành một tập quán và nó là một loại văn hóa ẩm thực của nhiều dân tộc trên thế giới. Từ rượu đến bia và các đồ uống có cồn khác cũng là một sự phát triển.

- Đúng vậy! - Một chiến sĩ tham gia - Người xưa có câu: "Cỗ không rượu, kiệu không cụ", "Nam vô tửu như kỳ vô phong"... Nhưng ngày nay, xã hội phát triển, thật là không chỉ có đàn ông thích rượu, thích nhậu mà đàn bà cũng thích, không chỉ người già mà cả người trẻ, không chỉ thi nhân mà cả thường nhân, không chỉ dân rỗi việc mà cả giới công chức cũng khoái. Người ta nhậu bất cứ lúc nào: sớm, trưa, chiều, tối, đêm. Còn lý do để nhậu ư? Có đến một nghìn lẻ lý do, thậm chí chẳng có lý do gì cũng phải nhậu. Nhiều người còn bỏ giờ làm việc, bỏ công sở, đơn vị để đi nhậu, coi đó là một nhu cầu không thể thiếu. Người ta đổ lỗi cho việc tiếp khách, gặp gỡ đối tác, bàn công chuyện làm ăn. Có tâm trạng là có thể nhậu, vui nhậu, buồn cũng nhậu, mà chẳng vui chẳng buồn cũng phải sơ sơ vài vai "quai" cho đỡ nhớ!

- Gớm! Mới làm một ly mừng công  mà ông đã phê phán ghê quá! – Chiến sĩ khác nói.

Đồng chí chỉ huy cười:

- Được rồi, cứ bình tĩnh! Các cậu có biết tại sao rượu lại có "ma thuật" như thế?

- Người xưa có câu: "Rượu ngon bởi vị men nồng/Người khôn bởi vị giống dòng mới khôn", "Rượu  tăm thịt chó nướng vàng/Mời đi đánh chén khác làng cũng đi".

- Rượu ngon phải có bạn hiền "Trà tam, tửu tứ, du hành nhị",  rượu vào lời ra "Tửu nhập ngôn xuất". Rượu vào, con người ta hoạt khẩu hơn, can đảm hơn, mạnh mồm, nói cả những điều mà nếu không có rượu không dám nói "Ăn lúc đói, nói lúc say"... Rượu không chỉ có "ma thuật" mà  nó chính là... "ma men"!

- Tôi thấy lúc "Trà dư tửu hậu" thảnh thơi, rảnh rỗi mà ngồi thưởng thức chén trà, nhâm nhi ly rượu thì quả là thú vị! Người ta thường hay nói rượu đi đôi với chè cũng có cái lý của nó, "Rượu cổ be, chè đáy ấm" mà.

- Có thứ rượu quý và ngon như "Chén rượu quỳnh tương" mà "Chén chú, chén anh", "Chén tạc, chén thù", "Chén đầy, chén vơi"... thì thật tuyệt vời!

- Khi uống rượu, ta phải biết làm chủ ly rượu của mình vì "Rượu nhạt uống lắm cũng say/Người khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm", "Những người chè rượu đêm ngày/Đã hư công việc lại rầy tiếng tăm", "Giàu đâu đến kẻ ngủ trưa/Sang đâu đến kẻ say sưa rượu chè", "Ở đời chẳng biết sợ ai/Sợ thằng say rượu nói dai tối ngày"...

- Hay lắm! Uống rượu còn phải lựa loại rượu ngon mà uống vì "Rượu ngon bất luận be sành/Áo rách khéo vá hơn lành vụng may". Đối với chị em, ca dao xưa còn có câu: "Lấy chồng chè rượu là tiên/Lấy chồng cờ bạc là duyên nợ nần". Mấy ông cờ bạc không bao giờ có thể "đọ" với mấy ông chè rượu được!

Đồng chí chỉ huy cười:

- Dẫu vậy, bất luận trong trường hợp nào cũng phải tránh tình trạng nát rượu, say rượu theo kiểu "say túy lúy", "say bét nhè", "say khướt cò bợ", "say tít cung thang"... đến mức không biết trời đất gì nữa! Có câu: "Tửu nhập tâm như hổ nhập lâm"  nghĩa là rượu vào lòng như hổ vào rừng, nói lên tác hại của rượu phá hoại cơ thể, như hổ giết hại các con vật nhỏ trong rừng... Dân nhậu thường có câu: "Rượu bất khả ép/Ép bất khả từ/Từ bất khả thi/Từ từ rồi cũng hết"! Đã không đi nhậu thì thôi, đã nhậu rồi thì khó mà về được, nan giải vô cùng! Mặt hạn chế, tiêu cực của rượu (đúng hơn là của người uống rượu say) ai cũng biết. Rất nhiều vụ tai nạn giao tai nạn giao thông liên quan đến rượu bia. Rồi còn những vụ án liên quan đến rượu và hàng loạt những vấn đề xã hội khác như xô xát, tranh chấp, cãi vã giữa  cha con, anh chị em trong gia đình và cả những cuộc ly hôn chỉ vì... rượu! Lại có cả những đứa con không cha vì rượu! Nói vậy để thấy nạn say rượu đã mang lại hiểm họa cho gia đình và xã hội như thế nào!

Một chiến sĩ tham gia:

- Vâng! Quả là hệ lụy khi nói về vấn đề này. Anh em trong đơn vị ta vừa rồi tôi thấy đã thực hiện tốt phong trào "Nói không với rượu bia khi tham gia giao thông", "Đã uống rượu, bia thì không lái xe", đó là một điều rất đáng mừng các đồng chí ạ!

- Đồng chí chỉ huy kêt luận:

- Hoan nghênh các đồng chí! Mong mọi người luôn có tư duy mới đúng đắn về... rượu!

Đặng Việt Thủy

(Hà Nội)

i.