Đừng để dân phải trả phí với cảm giác bị tận thu

Ba đoạn tuyến thuộc dự án cao tốc Bắc-Nam nhánh đông: Mai Sơn-QL45, Vĩnh Hảo-Phan Thiết và Phan Thiết-Dầu Giây sẽ “tổ chức thu phí với mức từ 1.500 - 2.000 đồng/km” - khẳng định của Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông.

Có một chi tiết đáng chú ý: 40.000 tỉ tổng mức đầu tư của 3 đoạn tuyến này là tiền ngân sách nhà nước, chứ không phải đầu tư kiểu BOT.

Mở ngoặc, Bộ GTVT cũng đã yêu cầu Viện Chiến lược và phát triển GTVT làm đề án thu phí các tuyến cao tốc do ngân sách đầu tư. Theo tiết lộ của ông Viện trưởng: Dự kiến cuối năm nay, đề án sẽ trình với “tất cả các dự án cao tốc do ngân sách đầu tư trước đây và hiện nay, gồm cả vốn ngân sách, nguồn vay ODA như cao tốc TPHCM - Trung Lương, cao tốc La Sơn - Tuý Loan, các dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông, hay đường cao tốc Nhật Tân - Nội Bài...

Còn nhớ Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Nguyễn Văn Huyện cũng đã tuyên bố 6 chữ “thu phí cao tốc cả đời”- gây choáng dư luận.

Cái lý của ông Huyện, là đường làm bằng nguồn vốn nào cũng phải thu. Kể cả các tuyến cao tốc đầu tư bằng hình thức BOT, sau khi hết hạn thu phí hoàn vốn thì Nhà nước sẽ quay ra bảo trì bằng tiền ngân sách bằng nguồn vốn khác, khi đó vẫn sẽ tiếp tục thu phí.

Những động thái từ Bộ GTVT, từ việc thu phí trên cả các đoạn tuyến cao tốc do nhà nước đầu tư dù cũ dù mới, thu cả trên cao tốc BOT sau khi hết hạn hoàn vốn… chỉ đang cho thấy bộ đang muốn mở ra một “bước ngoặt” là sẽ thu tất, thu hết.

Một “bước ngoặt” không chỉ tạo một gánh nặng với người dân, với doanh nghiệp, với nền kinh tế mà thậm chí tạo một bất công khi phí sẽ chồng lên phí, phí sẽ chồng lên thuế.

Chúng ta có thể đang thiếu tiền để đầu tư cho hạ tầng giao thông khi nguồn vốn trong nước hạn chế, nhưng không thể vì thiếu tiền mà thu tuyến đường này để hoàn vốn cho tuyến đường khác. Nhưng không thể vì cần tiền mà tận thu để phí chồng lên phí.

Bởi, còn quan trọng hơn cao tốc, hơn tiền, là sự công bằng.

Ngân sách nào cũng là từ tiền dân. Đồng vay nào cũng là do dân trả.

Xin hãy nghĩ đến điều đó trước bất cứ chính sách nào nhằm vào túi dân.