Đem chân lý chặt làm đôi

Dân thị xã Hoàng Mai và chính quyền sở tại, mỗi bên đều đưa ra thực tại không thể chối cãi để chứng minh rằng chân lý thuộc về mình.

Đem chân lý chặt làm đôi

 Việc xã lũ cả 5 cửa tràn tại hồ Vực Mấu đã làm 20.000 hộ dân tại TX. Hoàng Mai bị ngập sâu trong biển nước.

 
Bạn tôi – giáo sư tiến sĩ triết học, than thở mấy hôm nay đau đầu quá. Tôi hỏi: “Vì sao ông đau đầu?” Bạn tôi bảo: “Chả là vừa qua hồ Vực Mấu ở Nghệ An xả lũ khiến hơn 20.000 hộ dân thị xã Hoàng Mai bất ngờ bị ngập sâu trong nước. Hầu như tất cả tài sản của người dân, vật nuôi đều đã bị cuốn trôi theo dòng nước lũ, thiệt hại khoảng hơn 800 tỷ đồng. Tôi đau đầu là sau chuyện này, dân sở tại bảo họ không hề biết về việc xả lũ ở hồ Vực Mấu và không nhận được bất cứ thông báo nào từ cơ quan chức năng nên khi lũ về bất ngờ, người dân không chủ động được việc sơ tán của cải, vật nuôi. Còn Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Thủy lợi Bắc (Nghệ An) lại nói rõ ràng là đã thông báo rồi và việc xả lũ đã được thực hiện đúng quy trình.
 
Tôi ngạc nhiên: - Ô hay, chuyện xã lũ ở Vực Mấu thì có liên quan gì đến lĩnh vực triết học ông đang nghiên cứu và giảng dạy, mà ông phải đau đầu.
 
Bạn tôi bảo: - Có liên quan đấy. Chả là trong giờ giảng về phạm trù chân lý, tôi giảng cho các em sinh viên: Platon - nhà triết học cổ đại Hy Lạp được đánh giá là một triết gia vĩ đại của mọi thời đại, cho rằng những ý kiến được coi là “đúng” khi nào ý kiến đó khẳng định điều gì “có” thì thực sự “có”, khẳng định “không có” thì thực sự là “không có”. Còn ý kiến sẽ “sai” khi mà nêu ra “có” nhưng thực sự “không có” hoặc nêu “không có” trong khi thực sự là “có”.  
 
Thấy tôi giảng vậy, các em sinh viên hỏi thế thì trong trường hợp hồ Vực Mấu  xả lũ, dân bảo xả lũ mà không báo trước, còn chính quyền và đơn vị thủy lợi cho xả lũ lại bảo là có báo trước, vậy chân lý thuộc về ai? Tôi bảo: Platon còn dạy một điều rất quan trọng rằng khi ý kiến “đúng” thì nó phải phù hợp với thực tại. Lúc đó ý kiến “đúng” sẽ được coi là chân lý.
 
Các em sinh viên lại hỏi vặn: Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc (Nghệ An) đưa ra thực tại rằng 7 giờ ngày 30/9 đã có thông báo bằng điện thoại cho các đơn vị vùng hạ lưu tràn Vực Mấu về việc xã lũ tràn Vực Mấu. Đến 8 giờ lại có thông báo bằng văn bản về các địa phương. Còn ông Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai khẳng định người dân đã nhận được thông báo về việc xã lũ ở hồ Vực Mấu. Ông ta nói: “Các phường, xã đã phát thông báo về vấn đề xã lũ trên loa phát thanh”.
 
Nhưng ngược lại, dân cũng đưa ra thực tại để chứng minh rằng dân Hoàng Mai hoàn toàn không biết chuyện xả lũ về. Bằng chứng là giữa đêm hôm, lũ đột ngột xuất hiện khiến con anh Văn Đức Chuyên, trú tại phường Mai Hùng, Hoàng Mai đang ngủ bỗng kêu ré lên: “Mẹ ơi! Đứa mô đái vô quần con, ướt hết rồi mẹ ạ!”. Vợ anh Chuyên đang mang bầu, tỉnh dậy, thấy nhà ngập nước vội chạy trước, anh Chuyên cõng con chạy theo sau. Ông Nguyễn Văn Hiệp hàng xóm anh Chuyên thấy nước lên nhanh, định cứu lúa để trong nhà mà không kịp …
 
Vậy là dân Hoàng Mai và chính quyền sở tại, mỗi bên đều đưa ra thực tại không thể chối cãi để chứng minh rằng chân lý thuộc về mình, thế thì trong trường hợp này, ông bảo tôi phải giảng cho sinh viên chân lý sẽ thuộc về ai đây?
 

Tôi cũng bí, bèn lý sự cùn:  - Đem luôn cái chân lý đó ra chặt làm đôi, chia đều cho dân Hoàng Mai một nửa, chính quyền sở tại một nửa và ông bỏ quách nghề dạy triết học đi làm nghề khác cho khỏi đau đầu, hi hi …

 

Nguyễn Đoàn