Chủ nhà Trung Quốc "vỡ mộng" làm giàu từ dịch vụ cho thuê nhà

Chỉ mới gần 30 tuổi nhưng Li, một nữ nhân viên văn phòng ở Bắc Kinh đã là chủ của hai căn hộ cho thuê.

Cô từng nghĩ tới cảnh sẽ thu được bộn tiền từ loại hình dịch vụ này. Thế rồi đại dịch Covid-19 ập đến đã làm thay đổi mọi thứ. Những người thuê nhà thất nghiệp, bỏ về quê và trả lại những căn nhà trên thành phố, kéo theo giá thuê giảm.

Li chỉ là một trong số hàng triệu chủ nhà Trung Quốc đã đầu tư vào nhà ở cho thuê với tham vọng sẽ nhanh chóng gia nhập tầng lớp trung lưu. Nhưng giờ đây, nhiều người trong số họ lại đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nhà ở chưa từng có.

Giới phân tích nhận định có rất ít nguy cơ vỡ nợ do vay thế chấp để mua nhà hàng loạt ở thời điểm hiện tại và giá bất động sản ở Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng nhưng với tốc độ chậm hơn.

Dẫu vậy, khó khăn trong lĩnh vực bất động sản cho thuê cũng cho thấy sự mong manh của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, khi chính những người chủ nhà phải “thắt lưng buộc bụng” trong bối cảnh ảm đạm của thị trường chung.

Mặc dù thu nhập bị cắt giảm 25%, Li vẫn phải chấp nhận giảm gần một nửa tiền thuê nhà từ tháng 2 đến tháng 5 để giữ chân người thuê.

“Tôi phải trả tiền thuê cho căn phòng mà tôi đang sống ở Bắc Kinh và cả tiền thế chấp hàng tháng cho hai căn hộ kia nữa,” cô cho biết.

Trong khi đó, Luo Shuzhen (50 tuổi), sở hữu tới 80 phòng cho thuê trong hai tòa nhà ở thành phố Đông Quan, cho biết số khách thuê đã giảm 30% trong năm nay. Ít người thuê nhà, tài chính hao hụt khiến bà phải tạm dừng việc hoàn thiện căn hộ mới mua vào năm ngoái.

“Không biết dịch bệnh sẽ kéo dài bao lâu. Tôi cũng không chắc liệu mình có thể duy trì việc cho thuê nhà trong nửa cuối năm hay không”, bà Luo chia sẻ.

Theo công ty cung cấp dữ liệu bất động sản Zhuge House Hunter, giá thuê nhà tại 20 thành phố lớn của Trung Quốc đã giảm 2,33% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm 2019. Đây là tháng giảm thứ tư liên tiếp ở một thị trường vốn rất sôi động trong nhiều năm qua.

Ngay cả nhu cầu thuê lưu trú ngắn hạn cũng đang suy yếu, khiến chủ nhà mất đi một lựa chọn thay thế.

Trong tháng 6, số căn hộ cho thuê ít nhất một đêm đã giảm 29% so với cùng kỳ năm ngoái, theo công ty phân tích AirDNA, chuyên theo dõi lượng đặt phòng trên Airbnb và Vrbo.

Ngành dịch vụ và sản xuất của Trung Quốc bị tàn phá nặng nề vì dịch bệnh, khiến lượng lớn lao động nhập cư - khách hàng chính của các chủ cho thuê căn hộ nhỏ, lâm vào cảnh thất nghiệp.

Nhân viên văn phòng, sinh viên mới tốt nghiệp đại học phải vật lộn tìm kiếm việc làm ở các thành phố lớn. Tất cả những điều đó đang kìm hãm, đe dọa kế sinh nhai của cả người thuê nhà lẫn chủ nhà.

Theo Yuan Chengjian, phó chủ tịch Zhuge House Hunter, hai nhóm đối tượng bị thiệt hại nặng nề nhất là các công ty cho thuê dài hạn và các nhà đầu tư bất động sản thông qua đòn bẩy tài chính, bởi họ phải trả một phần thế chấp bằng tiền cho thuê.

Thực tế, bất động sản Trung Quốc vẫn là lĩnh vực chứa đầy mảng tối khi chưa có cơ sở dữ liệu quốc gia phản ánh chân thực các giao dịch mua bán bất động sản cũng như thông tin về chủ sở hữu của chúng.

Trong khi doanh số bán lẻ của Trung Quốc trong tháng 7 đã ghi nhận mức giảm thứ 7 liên tiếp, các vụ vỡ nợ liên quan đến thế chấp bất động sản lại rất hiếm khi xảy ra. Tính đến cuối tháng 6, tỷ lệ nợ xấu của nước này chỉ ở mức trung bình 2,1%.

Mặc dù các cơ quan quản lý chưa đưa ra cảnh báo về các khoản nợ thế chấp, thị trường chứng khoán được đảm bảo bằng thế chấp (RMBS) của Trung Quốc đã và đang cho thấy nhiều hiểm họa.

Khoảng 3% các khoản vay thế chấp được chứng khoán hóa bởi các ngân hàng Trung Quốc. Hồi đầu năm nay, số lượng các khoản vay bị chậm thanh toán đã tăng cao hơn, mặc dù các khoản vỡ nợ vẫn dưới 0,1%.

“Một nửa số giao dịch trên thị trường chứng khoán sẽ bị coi là vỡ nợ khi thời gian thanh toán chậm hơn 90 ngày kể từ thời điểm đáo hạn. Một nửa còn lại thì lấy mốc 180 ngày để quy định”, Tracy Wan, giám đốc cấp cao về tài chính khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Fitch Ratings, cho biết.

“Với trường hợp sử dụng mốc 180 ngày, họ sẽ có khoảng thời gian thanh toán dài hơn trước khi bị vỡ nợ. Thống kê cho thấy số liệu này đang ngày một tăng lên”.