Bảng giá đất của TPHCM đang quá cao

Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TPHCM (IEEr) vừa có văn bản kiến nghị việc xây dựng bảng giá đất phải đảm bảo nguyên tắc ổn định, phù hợp với thực tiễn đời sống nhân dân và áp dụng hệ số K để xác định giá đất.

Theo Viện này, bảng giá đất của 3 địa phương tại TPHCM trước sáp nhập là cơ sở phù hợp để nhân với hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K), từ đó xây dựng bảng giá đất lần đầu áp dụng trên toàn thành phố kể từ ngày 1/1/2026.

Viện IEEr cho rằng, nếu xây dựng bảng giá đất theo giá thị trường để làm “giá gốc”, rồi tiếp tục nhân hệ số K, sẽ khiến giá đất bị khuếch đại, làm méo mó thị trường và nghĩa vụ tài chính, đồng thời không đúng tinh thần khoa học của việc áp dụng hệ số K.

Trong khi đó, bảng giá đất áp dụng từ ngày 31/10/2024 tại TPHCM (cũ) đang quá cao, gây nhiều hệ lụy cho doanh nghiệp và người dân. Ngay cả cơ quan quản lý Nhà nước cũng gặp khó khăn trong việc giải quyết thủ tục tính tiền sử dụng đất.

Đơn vị này chỉ ra rằng thu nhập bình quân quốc gia hiện chỉ đạt 8,2 triệu đồng/tháng, trong khi giá đất tăng quá nhanh, vượt xa mức thu nhập của người dân, khiến khó khăn chồng chất. Nhà ở xã hội hiện có giá lên tới 1,2 tỷ đồng/căn 2 phòng ngủ, khiến người lao động nghèo phải mất 38 năm tích lũy mới có khả năng mua.

Do đó, IEEr cho rằng việc xây dựng bảng giá đất mới không nên tiếp tục làm theo cách cũ, mà cần tuân thủ chỉ đạo của Bộ Chính trị và hướng dẫn của Bộ Tài chính về áp dụng hệ số K trong xây dựng bảng giá đất.

Bộ Chính trị đã định hướng việc xây dựng bảng giá đất dựa trên bảng giá cơ sở nhân với hệ số K, áp dụng từ ngày 1/1/2026, nhằm góp phần ổn định thị trường bất động sản và đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội cho người lao động.

Viện IEEr kiến nghị TPHCM xây dựng bảng giá đất dựa trên bảng giá đất trước khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, sau đó nhân với hệ số K để áp dụng cho bảng giá đất mới năm 2026.

Biên độ điều chỉnh hệ số K được đề xuất dao động từ tăng/giảm 20% đến 300%, nhằm ổn định giá thị trường mà không gây lạm phát. Riêng giá đất nông nghiệp trong bảng giá đất phải bằng 30% giá đất ở của cùng một thửa đất.