Vụ nhà máy gạch "biến hóa" đất: Chính quyền bất lực hay doanh nghiệp "chây ì"?

Sai phạm nghiêm trọng

Như báo Dân trí đã phản ánh, Công ty TNHH Trường Thành (xã Khánh Dương, huyện Yên Mô) sau khi được UBND tỉnh Ninh Bình cho thuê hơn 20 nghìn m2 đất để xây dựng nhà máy gạch, sau hơn 10 năm hoạt động diện tích đất của đơn vị này đã tăng thêm gấp nhiều lần. Công ty này đã thực hiện mọi cách để "biến hóa" diện tích đất hai lúa, đất hành lang đường giao thông, đất hành lang bảo vệ đê... thành đất của nhà máy gạch.

Theo đó, đất công ty được UBND tỉnh Ninh Bình giao là 20.173m2, đất sử dụng ngoài hợp đồng là 30.876,8 m2, tổng diện tích đất đang sử dụng hiện nay là 51.049,8 m2.

Cụ thể, sau khi được giao đất, dự án xây dựng nhà máy gạch được phê duyệt, công ty Trường Thành đã nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của 28 hộ dân xã Khánh Dương với diện tích 8.088,1 m2. Đến năm 2009 công ty tiếp tục nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của 6 hộ dân với tổng diện tích 6.657,9 m2 (đất hai lúa và đất màu). Đoạn mương của HTX Liên Dương có diện tích 750 m2 cũng bị công ty này “biến” luôn thành đất của mình để làm bãi tập kết nguyên liệu.

Diện tích đất công ty đang sử dụng nằm trong hành lang bảo vệ đê sông Vạc là 6.602,9 m2. Diện tích đất công ty đang sử dụng nằm trong hành lang an toàn giao thông đường ĐT 480C là 470 m2. Đặc biệt, từ ngày 30/01/2013 đến ngày 31/12/2016, UBND xã Khánh Dương đã cho công ty Trường Thành nhận thầu 9.674 m2 đất ngoài đê sông Vạc để làm bãi tập kết nguyên liệu, hình thức là ký hợp đồng nhận thầu đất chưa sử dụng mỗi năm một lần với giá thuê đất 2.100 đồng/m2.

Sau khi thanh tra, Sở TNMT Ninh Bình kết luận: Việc công ty Trường Thành tự ý nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của một số hộ gia đình, cá nhân xã Khánh Dương, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất nông nghiệp sang sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật đất đai (Quy định tại Khoản 1, Điều 23 Nghị định 102/NĐ-CP ngày 10/11/2014 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai).

Công ty Trường Thành tự ý sử dụng diện tích 6.602,9 m2 đất hành lang bảo vệ đê sông Vạc và 470 m2 đất hành lang an toàn giao thông đường ĐT 480C đã vi phạm Khoản 4, Điều 10 Nghị định 102/NĐ-CP 2014 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Sai phạm trên của công ty Trường Thành không bị xử phạt, lý do được Sở TNMT Ninh Bình nêu: “theo Khoản 1, Điều 6 Luật xử lý vi phạm hành chính thì hành vi vi phạm trên của công ty đã hết thời hiệu xử phạt”.

Khắc phục kiểu... rùa bò

Sở TNMT Ninh Bình yêu cầu công ty Trường Thành phải tự giác tháo dỡ các công trình xây dựng trên đất hành lang đê sông Vạc và hành lang an toàn giao thông đường ĐT 480C, trả lại mặt bằng khi nhà nước yêu cầu.

UBND huyện Yên Mô đã yêu cầu UBND xã Khánh Dương phải chấm dứt hợp đồng cho công ty Trường Thành nhận thầu đất làm bãi tập kết nguyên liệu tại khu vực ngoài đê sông Vạc.

Sau khi báo Dân trí phản ánh những sai phạm trên của công ty Trường Thành, cũng như việc chậm thực hiện theo kết luận của Sở TNMT, đến nay việc khắc phục những vi phạm tại nhà máy gạch này vẫn đang "dậm chân tại chỗ". Điều này khiến dư luận hoài nghi về năng lực quản lý điều hành của chính quyền địa phương để doanh nghiệp "chây ì" trong việc thực thi pháp luật.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Trần Đức Thu - Chủ tịch UBND xã Khánh Dương cho biết, về diện tích đất ngoài đê sông Vạc xã cho công ty Trường Thành đấu thầu sau đó đơn vị này làm bãi tập kết nguyên liệu, UBND xã đã chấm dứt hợp đồng cho thuê đất với đơn vị này từ ngày 30/10/2016. Đồng thời yêu cầu nhà máy gạch thu dọn bãi tập kết, trả lại mặt bằng.

"Sau khi có kết luận thanh tra của Sở TNMT, UBND xã đã có thông báo lần thứ nhất ngày 20/7/2017, yêu cầu nhà máy gạch phải thu dọn trong thời gian 20 ngày, hạn chót vào cuối tháng 8/2017", ông Thu nói.

Đến nay đã hết thời hạn vì sao công ty vẫn chưa thực hiện? - PV đặt câu hỏi. Chủ tịch UBND xã Khánh Dương cho hay: "Công ty nêu lý do là trong thời gian qua mưa nhiều nên nhà máy đang tiếp tục thu dọn. Chúng tôi đang vẫn tiếp tục đôn đốc. Nói thật với các anh (PV) cái đống vật liệu đó nó cũng nhiều nên là chúng tôi cũng đã yêu cầu công ty và đốc thúc họ thực hiện".

Ghi nhận của PV Dân trí, toàn bộ diện tích đất mà công ty Trường Thành sử dụng sai mục đích như kết luận của Sở TNMT đến nay vẫn chưa có chuyển biến gì. Đơn vị này vẫn giữ nguyên hiện trạng, vẫn chưa thực hiện nghiêm theo quy định của pháp luật.

Tại bãi tập kết vật liệu trên diện tích đất thuê ven sông Vạc, bãi đất vật liệu cao như núi vẫn trình ình, lấn chiếm hết hành lang đê. Phía bên trong đê, diện tích đất công ty nhà điều hành, lán xe, nhà bảo vệ, sân, bãi thành phẩm, bãi tập kết nguyên liệu, ống khói nằm trong hành lang bảo vệ đê sông Vạc (diện tích 6.602,9 m2), công ty vẫn chưa có động thái nào di dời, tháo dỡ trả lại hiện trạng, thực hiện theo đúng pháp luật về đê điều và phòng chống thiên tai.

Ngoài ra, diện tích đất công ty đang sử dụng nằm trong hành lang an toàn giao thông đường ĐT 480C là 470 m2 để xây dựng nhà ăn, sân, bãi thành phẩm cũng vẫn đang "án ngữ' ngay sát đường, ảnh hưởng đến an toàn giao thông đường bộ.

Việc công ty TNHH Trường Thành "chây ì" trong việc thực hiện theo kết luận cũng như các quy định của pháp luật, không rõ việc kiểm tra, xử lý của các ngành chức năng tỉnh Ninh Bình đến đâu?

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.

Quang Tân