Vụ cấp phép cho trùm lừa đảo lập công ty đa cấp: “Phải xem xét xử lý hình sự!”

Sau loạt bài điều tra của báo Dân trí về vụ việc kỳ lạ khi trùm lừa đảo MB24 Vũ Ngọc Thuyển dù bị TAND tỉnh Bắc Giang tuyên phạt 4 năm tù giam vẫn ngang nhiên tham gia lập và điều hành công ty đa cấp Liên minh tiêu dùng Việt Nam, Sở Công thưởng tỉnh Bắc Giang đã chính thức lên tiếng nhận sai và xin…rút kinh nghiệm.

Để làm rõ sự việc dưới góc độ pháp lý, PV Dân trí đã có buổi làm việc với luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty luật Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội).

Luật sư Diện nhận định: “Như đã xác định rõ việc Sở công thương tỉnh Bắc Giang đã chỉ căn cứ “Đơn xin xác nhận dân sự” mà không yêu cầu “Lý lịch” của đối tượng Vũ Ngọc Thuyển trong hồ sơ cấp phép kinh doanh đa cấp theo quy định tại Điều 15, Nghị định 110/2005/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp là thiếu trách nhiệm trong thẩm định, xét duyệt hồ sơ chi tiết, chưa đủ điều kiện hoặc không đủ điều kiện nhưng vẫn cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty Liên minh tiêu dùng gây ra hậu quả. Hậu quả nghiêm trọng ở đây là những thiệt hại về vật chất như tiền, tài sản của người dân hoặc thiệt hại về uy tín của cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.

Điều 285 Bộ luật hình sự quy định về Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao của người có chức vụ, quyền hạn và gây ra hậu quả nghiêm trọng cho lợi ích nhà nước, tập thể, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

"1. Người nào vì thiếu trách nhiệm mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây hậu quả nghiêm trọng, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 144, 235 và 301 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.

2. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười hai năm.

3. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm".

Giấy phép kinh doanh đa cấp tại thời điểm do Sở công thương tỉnh Bắc Giang cấp nếu đã xác định là trái quy định thì mọi hoạt động kinh doanh đa cấp theo Giấy phép này chính là hệ quả tiêu cực, tất cả các giao dịch liên quan của doanh nghiệp trong phạm vi hoạt động của Giấy phép cần phải được xem xét về giá trị, hiệu lực pháp lý. Trường hợp các cá nhân, tổ chức đã bỏ tiền tham gia bán hàng đa cấp tại Công ty Liên minh tiêu dùng Việt Nam hoàn toàn có thể yêu cầu công ty và Sở công thương tỉnh Bắc Giang phải giải thích trách nhiệm thậm chí yêu cầu bồi thường thiệt hại, tố cáo buộc chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vấn đề là người dân, công luận cần lên tiếng bảo vệ chính mình và những người khác nhằm tránh rủi ro khi rơi vào những giao dịch tại Công ty này nếu không được pháp luật bảo hộ.

“Thông qua sự việc này tôi cho rằng về thẩm quyền hiện nay theo quy định thì Cục quản lý Cạnh tranh Bộ công thương là đơn vị cấp phép kinh doanh đa cấp cũng cần xem xét lại toàn bộ hồ sơ pháp lý của Công ty này, trong trường hợp hồ sơ chưa thể đáp ứng được theo quy định hoặc chỉ sử dụng hồ sơ tương tự “Đơn xin xác nhận dân sự” mà không có Lý lịch đối với chủ và quản lý của doanh nghiệp này thì cần thiết phải thu hồi Giấy phép bán hàng đa cấp tránh hậu quả đáng tiếc tương tự như đã xẩy ra tại Sở công thương tỉnh Bắc Giang”, luật sư Diện nhận định.

Trước đó, theo Công văn số 346/SCT-QLTM của Sở Công thương tỉnh Bắc Giang ngày 25/4/2016 do ông Đào Xuân Cường - Phó giám đốc Sở ký, cơ quan này đã thừa nhận những sai phạm trong quá trình thẩm định hồ sơ, cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam.

Công văn cho biết: Về trường hợp tiếp nhận hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký tổ chức bán hàng đa cấp cho Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam, theo quy định tại Điều 15, Nghị định 110/2005/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp thì thành phần hồ sơ đăng ký tổ chức bán hàng đa cấp gồm 7 loại giấy tờ.

Trong đó, có “danh sách và lý lịch” của những người đứng đầu doanh nghiệp có ảnh và xác nhận của công an xã phường nơi cư trú. Sở Công thương Bắc Giang khẳng định đây là nội dung cơ quan này quan tâm rất nhiều khi cấp phép kinh doanh đa cấp.

Thế nhưng, điều kỳ lạ là ngày 2/3/2013, Cơ quan CSĐT tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ Công an tỉnh Bắc Giang đã khởi tố, bắt tạm giam Vũ Ngọc Thuyển (SN 1976), trú tại Lạng Giang - Bắc Giang về tội "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản", thì tháng 6/2015, Sở Công thương tỉnh Bắc Giang vẫn cấp phép kinh doanh đa cấp cho Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam ghi rõ Vũ Ngọc Thuyển là thành viên sáng lập.

“Bùa hộ mệnh” để Thuyển được Sở Công thương Bắc Giang “ưu ái” là một văn bản: “Đơn xin xác nhận dân sự” có nội dung xin xác nhận: “Tôi làm đơn này đề nghị Công an xã Quý Sơn xác nhận cho tôi là người có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trong thời gian sinh sống tại địa phương, tôi chưa có tiền án, tiền sự để tôi bổ sung vào hộ sơ”. Tấm đơn này được ông trưởng công an xã Trương Hồng Tư ký, đóng dấu vào ngày 4/6/2013 (3 tháng sau ngày Thuyển bị khởi tố).

Dư luận được một phen ngỡ ngàng khi nghĩ rằng Sở Công thương tỉnh Bắc Giang trở thành nạn nhân trong thủ đoạn ma mãnh của trùm lừa đảo Vũ Ngọc Thuyển.

Thế nhưng, trong công văn số 346, Sở Công thương tỉnh Bắc Giang đã buộc phải thừa nhận “Đơn xin xác nhận dân sự” của Vũ Ngọc Thuyển không thể thay thế được cho Sơ yếu lý lịch hoặc lý lịch tư pháp.

“Sở Công thương nhận thấy cần phải rút kinh nghiệm trong việc xem xét, thẩm định hồ sơ chi tiết đối với các thủ tục hành chính tương tự”, công văn cho biết.

Bộ Công Thương hiện đã thành lập đoàn kiểm tra các hoạt động 7 doanh nghiệp liên quan đến việc chấp hành pháp luật về bán hàng đa cấp, trong đó có Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam.

Trên thực tế, trong thời gian vừa có một số doanh nghiệp lợi dụng mô hình bán hàng đa cấp biến tướng để trục lợi, lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân, gây ảnh hưởng đến cộng đồng xã hội và đã bị các cơ quan pháp luật xử lý hình sự như vụ việc MB 24, Colony Invest, Tâm mặt trời….

Vừa qua, cơ quan công an cũng đã ra quyết định khởi tố vụ án và bắt tạm giam một số lãnh đạo của Công ty Cổ phần Liên kết sản xuất thương mại Việt Nam, Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại và Phát triển Việt Phát để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đây là những vụ việc gây hậu quả lớn đối với cộng đồng xã hội.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế