Vụ 3 cháu bé chết oan ức tại Bắc Giang: Thách thức pháp luật, nhạo báng công lý?

Như Dân trí đã phản ánh, trong khi Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang đã chính thức kết luận Trường cao đẳng kỹ thuật công nghiệp xây dựng công trình sai phạm và vô trách nhiệm trong quá trình khắc phục dẫn đến hậu quả làm 3 em nhỏ liên tiếp chết đuối thì sau cả quá trình dài điều tra theo đơn tố giác tội phạm của gia đình nạn nhân, Công an huyện Lạng Giang ngày 11/3/2019 đã ra kết luận không khởi tố vụ án do Trung tá Nguyễn Anh Sơn, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an huyện Lạng Giang ký.

Làm việc với PV Dân trí về toàn bộ diễn tiến và tính pháp lý của sự việc, luật sư Quách Thành Lực (Công ty Luật TNHH LSX - Đoàn luật sư TP Hà Nội) đưa ra hàng loạt phân tích dựa trên các căn cứ của pháp luật.

Luật sư Lực cho rằng: “Cội nguồn của pháp luật là lẽ phải, sự công bằng, phản ánh mong muốn công lý của số đông trong xã hội. Từ đó các nhà làm luật cụ thể hóa thành các quy định pháp luật. Những hành vi nguy hiểm cho xã hội được xác định là Tội phạm được quy định trong Bộ Luật hình sự phải được xử lý nghiêm minh.

Liên quan đến lĩnh vực xây dựng, Điều 298, Tội vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng ghi rõ: “1.Người nào vi phạm quy định về xây dựng trong lĩnh vực khảo sát, thiết kế, thi công, sử dụng nguyên liệu, vật liệu, máy móc, giám sát, nghiệm thu công trình hoặc lĩnh vực khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 224 và Điều 281 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

1. a) Làm chết người;

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
4. a) Làm chết 03 người trở lên.

Trong vụ việc 03 cháu bé chết đuối dưới mương nước của Trường cao đẳng kỹ thuật công nghiệp, Sở xây dựng tỉnh Bắc Giang - Cơ quan chuyên môn cao nhất trên địa bản tỉnh quản lý trong lĩnh vực xây dựng ngày 10/10/2018, có công văn số 2171/SXD-CCGĐ do ông Nguyễn Việt Phong, Phó giám đốc ký kết luận: Theo quy định pháp luật, nguyên nhân của vụ việc nghiêm trọng này được chỉ ra hoàn toàn và duy nhất do Chủ đầu tư là trường cao đẳng kỹ thuật Công nghiệp với việc: Thực hiện đầu tư xây dựng công trình không đúng với chủ trương đầu tư và trình tự theo quy định, chưa tuân thủ các quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng. Khi công trình xây dựng hoàn thành đã tạo ra mương nước sâu nguy hiểm mà Trường CĐ công nghiệp Bắc Giang không có đầy đủ biển cảnh báo nguy hiểm và hàng rào che chắn an toàn khu vực công trình.

Như vậy, Cơ quan chuyên môn đã có kết luận khẳng định lỗi gây ra cái chết thuộc về đơn vị thi công, cá nhân trực tiếp quản lý giám sát công trình mương nước khi không tuân thủ quy định về an toàn, thiếu rào chắn bảo vệ, cảnh báo dẫn đến việc các cháu bé bị chết đuối.

Trước khi cơ quan chức năng kết luận như vậy thì người dân thường trong xã hội với hiểu biết sơ đẳng đều đánh giá lỗi dẫn đến các cháu chết trong hố nước công trình như vậy phải là lỗi của người lớn, người quản lý công trình đó.

Nhưng 3 mạng người, hàng chục trang đơn thư, muôn vàn nước mắt, triệu niềm tin công lý trong xã hội được đền đáp bằng một quá trình điều tra theo quy định kết thúc bằng một trang văn bản với khoảng chưa đến chục dòng nội dung: Cơ quan cảnh sát điều tra huyện Lạng Giang đã tiến hành kiểm tra, xác minh tố giác nêu trên…kết quả như sau…Quyết định không khởi tố vụ án”.

Theo luật sư Lực, Điều 157 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định: “Căn cứ không khởi tố vụ án hình sự Không được khởi tố vụ án hình sự khi có một trong các căn cứ sau:1. Không có sự việc phạm tội; 2. Hành vi không cấu thành tội phạm;”

“Điều tra thuộc chuyên môn của cơ quan cảnh sát điều tra, nghiệp vụ của các điều tra viên nhưng kết quả cần phải nêu được rõ, diễn tiến, nguyên nhân, lý do tại sao không khởi tố, tại sao vụ việc này không có dấu hiệu tội phạm. Quyết định Không khởi tố trên giường như không tuân thủ đúng quy định tố tụng.

Một sự việc hết sức rõ ràng, cơ quan chuyên môn có kết luận, số đông trong xã hỏi đều hiểu, đòi hỏi công lý phải được thực thi mà lại chỉ cần một Văn bản tố tụng có phần sơ sài, chưa thực sự chuẩn mực pháp lý bác bỏ ắt gây ra tâm lý  bất công,1 gây thật vọng trong dư luận

Theo quan điểm của tôi, căn cứ những tình tiết, tính chất của vụ việc Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân Cấp cao cần rút hồ sơ vụ việc lên xem xét, giải quyết theo quy định pháp luật để đáp ứng mong mỏi công lý của nhân dân”, luật sư Lực cho biết.

Báo Dân trí kính đề nghị VKSND Tối cao, Bộ Công an, UBND tỉnh Bắc Giang, VKSND tỉnh Bắc Giang, Công an tỉnh Bắc Giang giám sát, kiểm tra, làm rõ các thông tin liên quan về kết luận của Công an huyện Lạng Giang trước vụ việc 3 cháu bé chết đuối oan ức.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế