Ủy ban huyện thua kiện "trắng bụng" một người dân: Thua là phải!

Được bố mẹ chia cho thửa đất “cắm dùi”, năm 2014, ông Trần Bá Nghĩa bất ngờ được UBND xã Hương Gián (Yên Dũng - Bắc Giang) cho biết số đất của mình đã được UBND huyện Yên Dũng cấp sổ đỏ cho người khác. Bất bình, ông Nghĩa đã kiện UBND huyện Yên Dũng ra tòa. TAND huyện Yên Dũng đã đứng về phía người dân mất đất.

Sự việc sau khi được đăng tải trên báo điện tử Dân trí đã thu hút sự quan tâm của dư luận, nhiều bạn đọc Dân trí đã gửi những ý kiến cá nhân bày tỏ sự bất bình, thất vọng về cách xử lý công việc của chính quyền địa phương. Bạn đọc Trung Phạm cho rằng có sự không công bằng khi mà “Bên uỷ ban sai thì sẽ họp và xin rút kinh nghiệm sâu sắc. Còn dân sai thì phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật”, bạn đọc Nguyễn Văn Xót đồng quan điểm này: “Dân sai thì bị xử lý ngay, chính quyền làm sai thì hãy đợi đấy”.

Bạn đọc Quoc Hung Dang: “Đây là lời cảnh báo cho các quan chức địa phương trình độ kém nhưng lại tham. Vấn đề là tòa tuyên án rồi còn chấp hành án ra sao thì ông Nghĩa có lẽ phải đợi cũng hơi lâu lâu đấy”; “Để đòi được quyền lợi chính đáng cũng thật gian nan. Nhưng cũng xin chúc mừng gia đình ông Nghĩa”, bạn đọc Hoang Dang Hong.

Đặt câu hỏi về việc xử lý sai phạm, nhiều bạn đọc tỏ ý nghi ngờ như quan điểm của bạn đọc Hoang Gia: “Sai rồi thì UBND huyện Yên Dũng sẽ xử người cấp sai sao đây? Hay sai rồi sửa cho đúng rồi hoà cả làng! Trong việc cấp này có khuất tất là chắc rồi!”, bạn đọc Ngọc Thắng: “Chắc là vẫn đúng quy trình, có gì thì khiển trách thôi hoặc phê bình cán bộ là cùng”; “Những sai kiểu này không phải tự nhiên đâu. Rất nhiều sổ đỏ được làm tùy tiện, theo khai của người là chủ đất nên lấn sang hàng xóm, lấn ra đường công... nên sau đó làm đường chẳng hạn, cứ Sổ đỏ đá với thực tế, gây mất trật tự xã hội, gây thiệt ngân sách nhà nước... Đề nghị những vụ phát hiện sai cần truy cứu trách nhiệm những vị đã (nhân danh, dẫn đến) làm nhà nước bị sai, khổ dân trước đây!”, quan điểm của bạn đọc Hoa Giang.

Bạn đọc Nguyễn Duy Khánh cho rằng: “Nhiều vụ việc sai do cấp trên chỉ đạo cấp dưới nhưng cũng nhiều vụ việc do cấp trên quá tin tưởng cấp dưới, nên thiếu kiểm tra giám sát dẫn đến các vụ việc tương tự. Đề nghị kỷ luật từ đồng chí tham mưu đến đồng chí ký ban hành thôi!!!”; Pham Hoang Hai: “Thua là phải thôi, vì làm ăn bất minh, phải thực thi pháp luật chứ!”.

“Chuyện này ở đâu cũng xẩy ra nhưng nay tòa tuyên vậy thì làm bài học sâu sắc cho ngành địa chính các địa phương và nên tuyên truyền rộng rãi để cho pháp luật đi vào cuộc sống lấy lại công bằng cho xã hội”, bạn đọc Đàm Chính Nghĩa; bạn đọc Hoa Vinh MT: “Ở đây có dấu hiệu làm giả tài liệu, giấy tờ của Nhà nước, đề nghị Cơ quan Công an điều tra và nếu có thì tiến hành khởi tố vụ án và các cá nhân liên quan”.

Theo đơn kêu cứu gửi Báo Dân trí, ông Trần Bá Nghĩa (SN 1960), trú tại xã Xuân Phú - Yên Dũng (Bắc Giang) cho biết: Khoảng năm 1983, tôi được cha mẹ chia cho phần đất ao diện tích khoảng 115m² tại thôn Việt Tiến, xã Hương Gián, huyện Yên Dũng với mong muốn những người con của các cụ đều được hưởng từ cha mẹ chút đất đai làm nơi sinh sống.

Sau khi được chia, tôi sử dụng phần này để trồng rau và dựng một gian nhà cấp 4 để sinh sống cùng vợ con. Năm 1988, nhà sập đổ, tôi về ở tạm nhà vợ ở xã Xuân Phú và bàn giao phần ao cho ông Trần Bá Viết (là em trai tôi) sử dụng. Do ông Viết không sử dụng nên ông Trần Bá Trữ (anh trai) mượn khoán để thả cá. Nguồn gốc đất, quyền sử dụng của tôi được anh chị em trong gia đình công nhận, được người trong họ và hàng xóm láng giềng ai cũng biết.

Theo đơn kêu cứu, năm 2005, ông Trữ tự ý đổ đất lấp ao và không có sự đồng ý của ông Nghĩa. Do vậy ông Nghĩa đã mời mẹ là bà Nguyễn Thị Nở, ông Viết, ông Trữ cùng đại diện chính quyền thôn đến làm việc. Tại buổi làm việc ngày 03/12/2005, ông Trữ đã đồng ý ký vào biên bản cam kết chấm dứt hành vi chiếm đất đồng ý trả lại phần đất ao 115m² cho ông Nghĩa.

Năm 2014, ông Nghĩa được UBND xã Hương Gián cho biết phần đất ao có diện tích 115m² của mình đã được UBND huyện Yên Dũng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào thửa số 525, tờ bản đồ số 11 là phần đất của ông Trữ thành tổng diện tích 305,3m² bằng Quyết định số: 770/QĐ-CT ngày 30/ 9/2011 (Sau đây gọi tắt là QĐ 770).

Ngày biết được đất của mình bị UBND huyện Yên Dũng cấp cho người khác đứng tên cũng là ngày ông bắt đầu hành trình nghìn ngày tìm lại lẽ phải sự công bằng cho mình.

Ông Nghĩa khởi kiện Quyết định số 770/QĐ-CT ngày 30/ 9/2011 của UBND huyện Yên Dũng yêu cầu hủy một phần Quyết định và một phần Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thửa số 525, tờ bản đồ số 11 liên quan đến phần đất ao 115m² thuộc quyền sử dụng của ông.

Tòa án nhân dân huyện Yên Dũng tại Bản án số 01/2016/HCST ngày 02/3/2016 đã nhận định:“Về đối tượng được cấp Giấy CNQSDĐ đối với 115m² đất ao trong tổng số 305,3m² đất ao của thửa đất số 525 tờ bản đồ số 11. Tại thời điểm UBND huyện Yên Dũng cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Trần Bá Trữ thì 115m² đất ao trong tổng 305,3m² đất ao cho ông Trữ là không đúng đối tượng sử dụng đất, vi phạm Điều 3 Nghị định số 04 ngày 11/02/2000 của Chính Phủ, Mục IV Thông Tư sô 346 ngày 16/3/1990 của Tổng cục Địa chính (sau đây gọi tắt là Thông tư số 346).

Về diện tích được cấp Giấy CNQSDĐ: 115m² đất ao được ông Trần Bá Trữ thừa nhận tại biên bản thỏa thuận ngày 3/12/2005 (sau 4 năm ông Trữ được cấp Giấy CNQSDĐ bao gồm cả 115m² ao trên của ông Nghĩa). Như vậy diện tích cấp Giấy CNQSDĐ cho ông Trữ là không đúng diện tích.”

Về trình tự, thủ tục ban hành QĐ 770: “Việc cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Trữ là hoàn toàn dựa vào việc kê khai của hộ ông Trữ chứ không được Hội đồng đăng ký đất đai kiểm tra, xét duyệt theo quy định chung. Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị định 17/1999/NĐ-CP thì ông Trữ không đủ điều kiện để được cấp Giấy CNQSDĐ.”

Từ phân tích trên, HĐXX nhận định: “Việc UBND huyện Yên Dũng ban hành QĐ 770 về việc cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Nguyễn Bá Trữ là không đảm bảo về trình tự, thủ tục, không đúng đối tượng, không đúng diện tích và không đủ điều kiện.”

Quyết định: “Hủy một phần Quyết định số 770/QĐ-CT ngày 30/09/2001 của UBND huyện Yên Dũng liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng 115m² đất ao trong tổng số diện tích 305,3m² đất ao đã cấp cho hộ ông Trần Bá Trữ. Hủy một phần Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số C1653 ngày 30/09/2001 của UBND huyện Yên Dũng cấp cho hộ ông Trần Bá Trữ đối với 115m² đất ao trong tổng số diện tích 305,3m² đất ao đã cấp cho hộ ông Trần Bá Trữ ở thôn Việt Tiến, xã Hương Gián, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.”

Đến đây, ông Nghĩa ngỡ rằng công lý sẽ được thực thi. Tuy nhiên, UBND huyện Yên Dũng kháng cáo không chấp nhận bản án sơ thẩm.

Tại Bản án Phúc thẩm số 10/2016/HCPT của Tòa hành chính Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang ngày 30/8/2016 HĐXX khẳng định: “Quyết định 770 (phần liên quan đến cấp Giấy CNQSDĐ 115m² diện tích đất ao) chưa đảm bảo trình tự, thủ tục theo quy định” và chỉ ra 5 lỗi sai cơ bản theo đó với 5 lỗi sai này thì gần như không có quy trình xét cấp giấy chứng nhận hợp pháp được thực hiện bởi UBND xã Hương Gián. Với lý do vi phạm một số nội dung tố tụng, Tòa án cấp phúc thẩm quyết định trả hồ sơ về Tòa án nhân dân huyện Yên Dũng xét xử lại theo thẩm quyền.

Tuy nhiên ngay sau đó khoảng 4 tháng, Tòa án nhân dân huyện Yên Dũng tuân theo Luật Tố tụng hành chính lại chuyển hồ sơ lên chính Tòa Hành chính Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang để giải quyết theo trình tự Sơ Thẩm.

Đến cuối tháng 12/2017, vụ án này tạm bị tạm đình chỉ và không rõ đến thời điểm nào mới được tiếp tục giải quyết. Gia đình ông Nghĩa vẫn mòn mỏi chờ mong công lý được thực thi.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế - Ngọc Hân