Thang máy rơi gây thiệt hại cho người khác, trách nhiệm thuộc về ai?

Như Dân trí đã thông tin, Công an quận Ba Đình (Hà Nội) đang thụ lý điều tra, làm rõ vụ việc một cô gái trẻ bị rơi vào hầm thang máy của tòa nhà cao tầng trên phố Kim Mã, từ tầng 7 xuống tầng một, dẫn đến tử vong.

Cụ thể, vào khoảng 23 h ngày 19/10, khi thang máy của tòa nhà trên đến khu vực giữa tầng 7, bất chợt bị kẹt lại. Trong thang máy khi đó có 2 cô gái đã nhanh chóng bấm nút trợ giúp. Bảo vệ tòa nhà đã liên lạc với lực lượng cứu hộ. Tuy nhiên, khi đang giải cứu, 1 cô gái đã lọt vào hố thang máy và rơi từ tầng 7 xuống tầng 1.

Theo tiêu chuẩn xây dựng do Nhà nước ban hành, những tòa nhà cao từ 4 tầng trở lên bắt buộc phải có thang máy. Tuy nhiên, việc thang máy phải làm việc liên tục 24/24h trong thời gian dài khiến chiếc thang nhanh xuống cấp.

Theo đó, để đảm bảo cho thang máy hoạt động bình thường, nhiều tòa nhà sẽ có lịch bảo dưỡng định kỳ, tuy nhiên, trục trặc luôn có thể xảy ra. Trước sự cố này, nhiều người đặt câu hỏi: Ai sẽ là người chịu trách nhiệm về việc thang máy tại các tòa nhà cao tầng rơi gây thiệt hại, thậm chí thiệt mạng đến người khác?

Theo Luật gia Nguyễn Văn Nghĩa, Công ty Luật TNHH LSX, xét trong trường hợp này, có thể thấy có ít nhất 3 chủ thể có liên quan:

Thứ nhất, quản lý chung cư/tòa nhà. Theo đó, bên quản lý tòa nhà là bên có trách nhiệm ký kết hợp đồng cung cấp dịch vụ thiết yếu cho cư dân tòa nhà. Có thể nói đây là mối quan hệ có chút phức tạp tùy thuộc vào quy mô của tòa nhà.

Nếu các tòa nhà lớn, sẽ tự phân chia và bầu ban quản trị tòa nhà. Ban quản trị có trách nhiệm ký hợp đồng cung cấp dịch vụ với bên quản lý tòa nhà. Bên quản lý sẽ ký hợp đồng cung cấp dịch vụ với bên cung cấp dịch vụ. Trong khi các tòa nhà nhỏ thường sẽ không xuất hiện ban quản trị.

Thứ hai, bên cung cấp dịch vụ bảo trì thang máy là bên liên quan trực tiếp nếu thang máy xảy ra hỏng hóc, trục trặc. Với quyền và nghĩa vụ được quy định trong hợp đồng dịch vụ ký với bên quản lý tòa nhà. Khi phát sinh sự cố, mọi quyền và nghĩa vụ phát sinh xung quanh sẽ được giải quyết theo hợp đồng.

Thứ ba, người trực tiếp bị thiệt hại bởi sự cố phát sinh, trong một vài trường hợp sự cố có thể phát sinh do lỗi của người bị thiệt hại.

Vấn đề bảo trì thang máy trong tòa nhà, theo quy định tại Điều 11 Thông tư 02/2016/TT-BXD, việc bảo trì thang máy trong tòa nhà sẽ phụ thuộc vào bên quản lý và ban quản trị tòa nhà.

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Khi thiệt hại xảy ra và phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trong quan hệ này sẽ phát sinh 2 chủ thể: Người bị thiệt hại và người có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Trong tình huống này có thể xảy ra những trường hợp sau:

Thang máy có vấn đề là do bên quản lý chung cư phát hiện hỏng hóc nhưng không xử lý kịp thời

Theo đó, sẽ có trường hợp những hỏng hóc của thang máy đã được phát hiện từ trước. Mà từ thực tế, mỗi tòa nhà thường sẽ yêu cầu cư dân đóng một khoản phí dịch vụ. Khoản phí đó sẽ được sử dụng để chi trả cho hoạt động vệ sinh, bảo trì phần sở hữu chung.

Bên cạnh đó, khi phát hiện thang máy có dấu hiệu bất thường, cư dân sẽ báo lên cho bên quản lý tòa nhà để yêu cầu khắc phục sớm nhất có thể. Vậy nên, trong trường hợp cư dân tòa nhà đóng đầy đủ phí dịch vụ, đồng thời phát hiện những hỏng hóc của thang máy và yêu cầu bên quản lý tòa nhà sửa chữa. Tuy nhiên, bên quản lý tòa nhà lại chậm trễ trong việc khắc phục vấn đề này thì lỗi sẽ thuộc về bên quản lý.

Và theo quy định tại Điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì lỗi của bên nào thì bên đó phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Thang máy có vấn đề là do bên cung cấp dịch vụ sửa chữa thang máy không khắc phục hết hỏng hóc

Tương tự như trên, việc hỏng hóc khi xuất phát từ lỗi của bên cung cấp dịch vụ thì bên cung cấp dịch vụ sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Thang máy có vấn đề là do người bị thiệt hại có hành vi không hợp lệ gây hư hỏng

Với trường hợp này, lỗi xảy ra là lỗi của người bị thiệt hại trong quá trình sử dụng thang máy. Căn cứ theo quy định của khoản 4 Điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015, khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

Như vậy, nếu thang máy có vấn đề là do người bị thiệt hại có hành vi không hợp lệ gây hư hỏng, người bị thiệt hại sẽ vẫn được bồi thường. Nhưng sẽ chỉ được bồi thường phần thiệt hại không do lỗi của mình gây ra.

Thang máy có vấn đề là việc ngoài ý muốn, không thể lường trước được

Trong trường hợp thang máy có vấn đề là việc ngoài ý muốn, không thể lường trước được; có thể xác định đây sẽ là trường hợp thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng gây ra.

Theo quy định tại Điều 605 Bộ luật Dân sự năm 2015; người có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp này là chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý nhà cửa, công trình xây dựng khác này. Bên bảo trì thang máy sẽ phải liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng gây thiệt hại.

Xác định mức bồi thường thiệt hại

Việc bồi thường thiệt hại sẽ căn cứ vào thiệt hại mà người bị thiệt hại phải chịu. 

Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm

Khi sức khỏe bị xâm phạm, thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm: Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại. Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại. Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị. Thiệt hại khác do luật quy định.

Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

Khi tính mạng bị xâm phạm; thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm: Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 Bộ luật Dân sự năm 2015. Chi phí hợp lý cho việc mai táng. Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng. Thiệt hại khác do luật quy định.

Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm

Khi danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm, thiệt hại sẽ bao gồm: Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại. Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút. Thiệt hại khác do luật quy định.

Trở lại với vụ việc một cô gái trẻ bị rơi vào hầm thang máy của tòa nhà cao tầng trên phố Kim Mã, từ tầng 7 xuống tầng một, dẫn đến tử vong, hiện tại cơ quan công an tiếp nhận để điều tra xác minh. Căn cứ vào nguyên nhân của sự cố mới có thể xác định ai sẽ là người phải chịu trách nhiệm.

Do đã có người tử vong nên trên thực tế người có trách nhiệm bồi thường thiệt hại sẽ phải chịu các mức bồi thường theo quy định tại Điều 591 Bộ luật Dân sự năm 2015.