Phú Thọ: Chính thức khẳng định dàn tàu cuốc đục khoét sông Lô là…cát tặc

Ngày 13/6/2015, báo Dân trí có bài viết phản ánh việc nhiều tàu cuốc cỡ lớn tập trung về khai thác cát vàng trên sông Lô với khối lượng hàng nghìn m³/ngày. Không chỉ tổ chức khai thác cát trên lòng sông, buổi tối tàu cuốc còn tiến gần bờ hút cát gây ra tình trạng sạt lở ở nhiều điểm. Sau khi phát hiện sự việc, người dân đã có ý kiến với chính quyền xã, sau đó UBND xã Hùng Long tiếp tục báo cáo các cơ quan chức năng, nhưng sau đó các tàu cuốc vẫn hoạt động công khai.

Theo phản ánh của người dân trong khu vực, “khu vực các tàu cuốc tập trung về khai thác cát ở xã Hùng Long trước kia là khu mỏ cấp cho Công ty THT khai thác, nhưng đến nay giấy phép khai thác của doanh nghiệp này đã hết thời hạn. Tuy nhiên, không hiểu vì sao từ đầu tháng 6/2015, có hơn 10 tàu cuốc đổ về khai thác cát ngày lẫn đêm, tàu vận tải cỡ lớn đỗ san sát chờ nhận cát tạo thành một mảng bè xám xịt khúc sông…”. Có mặt tại khu vực bờ sông thuộc xã Hùng Long ngày 11/6/2015, PV báo Dân trí đã ghi nhận được hình ảnh hơn 10 tàu cuốc đang hoạt động khai thác cát liên tục đúng như phản ánh của người dân.

Các tàu khai thác cát lậu công khai hoạt động gần bờ sông thuộc địa phận xã Hùng Long (ảnh chụp ngày 11/6/2015).

“Sau khi truyền hình và báo chí phản ánh tình trạng khai thác cát trái phép xảy ra trên địa bàn xã Hùng Long, lãnh đạo tỉnh, Sở TN&MT đã phối hợp với chính quyền huyện Đoan Hùng tiến hành kiểm tra hiện trạng, nhưng tại thời điểm kiểm tra không phát hiện các phương tiện khai thác cát trái phép. Khu vực được báo chí phản ánh trước đây UBND tỉnh cấp cho Công ty THT, sau khi giấy phép của doanh nghiệp này hết hạn năm 2012, hiện chưa có doanh nghiệp nào được cấp giấy phép khai thác trên sông Lô đoạn qua xã Hùng Long và Phú Thứ, các phương tiện nếu xuất hiện khai thác cát ở khu vực này đều trái phép….”.

Theo giải thích của ông Thắng, “trên địa bàn xã Phú thứ và Hùng Long không có đơn vị được cấp phép khai thác, nhưng ở vùng giáp ranh thuộc xã Vân Sơn, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang vẫn có doanh nghiệp được cấp phép nên rất có thể các đối tượng đã lợi dụng đêm tối, ranh giới trên sân không rõ ràng để di chuyển sang địa phận xã Hùng Long - huyện Đoan Hùng hút trộm cát, sỏi…”.

Trước câu hỏi của PV về việc lãnh đạo UBND xã Hùng Long, cũng như nhiều người dân đều khẳng định dàn tàu cuốc khai thác cát trái phép nằm trên địa phận xã Hùng Long, ông Thắng cho biết, “việc quan sát bằng mắt rất trừu tượng nên khó xác định rõ ranh giới nên chưa thể khẳng định tàu khai thác cát trái phép nằm trên mốc giới tỉnh Phú Thọ. Để kết luận rõ ràng cần có biên bản bắt quả tang, sau đó đưa máy móc xác định vị trí tọa độ mới xác định rõ ranh giới, bằng mắt thường không thể kết luận tàu cuốc đã khai thác trên đất Phú Thọ chưa (?)”.

Vẫn theo lời ông Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Phú Thọ, các doanh nghiệp được cấp phép khai thác trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đều phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định chỉ được khai thác từ 6h sáng dến 18h tối, tàu phải có biển hiệu doanh nghiệp, biển số của cơ quan chức năng cấp. Hiện nay tỉnh Tuyên Quang chưa áp dụng trình tự trên, chưa khống chế thời gian khai thác nên có thể xảy ra tình trạng tàu di chuyển sang điểm giáp ranh hút trộm cát, sỏi…

Nhằm làm rõ câu trả lời của lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Phú Thọ, ngày 16/6/2015, PV báo Dân trí tiếp tục làm việc với ông Phạm Văn Tính, Trưởng phòng Quản lý Khoáng sản - Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang. Trao đổi với PV, ông Tính cho biết, “trên địa bàn xã Vân Sơn - huyện Sơn Dương (đối diện xã Hùng Long - huyện Đoan Hùng), tỉnh Tuyên Quang chỉ cấp giấy phép cho doanh nghiệp Yến Huy khai thác với số lượng 1 tàu cuốc và 2 tàu hút, cấp giấy phép thăm dò cho doanh nghiệp An Viên. UBND tỉnh Tuyên Quang luôn khống chế thời gian khai thác, đồng thời áp dụng những quy định rất chặt chẽ. Qua những hình ảnh phát sóng, đăng tải trên truyền hình và báo chí, tôi khẳng định việc khai thác cát trái phép thuộc địa giới xã Hùng Long - huyện Đoan Hùng, thuộc trách nhiệm quản lý của tỉnh Phú Thọ...”.

Sở TN&MT tỉnh Tuyên Quang khẳng định hình ảnh phát sóng, đăng tải trên truyền hình và báo chí thể hiện tàu khai thác nằm trên đất của tỉnh Phú Thọ (ảnh chụp ngày 11/6/2015).

Trong khi Sở TN&MT tỉnh Phú Thọ cho rằng cần bắt được quả tang tàu vi phạm, sau đó đưa máy định vị tọa độ mới có đủ cơ sở kết luận tàu khai thác đã “xâm phạm” địa giới của huyện Đoan Hùng hay chưa, hàng ngày một nguồn lợi lớn từ nguồn khoáng sản vẫn có thể bị “rút ruột” nếu như giữa các địa phương không có sự phối hợp chặt chẽ theo nội dung Chỉ thị số 03/CT-TTg, ngày 30/3/2015, của Thủ tướng Chính phủ quy định việc bảo vệ nguồn lợi khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn các địa phương, “…xây dựng phương án bảo vệ khoáng sản trên địa bàn, trong đó quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp xã; chủ động xây dựng cơ chế phối hợp trong bảo vệ khoáng sản chưa khai thác với địa phương liên quan ở khu vực giáp ranh; kiểm tra, giám sát UBND cấp dưới trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản…”.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc trên đến bạn đọc.

Ngọc Cương