Dân sinh
Fica
DTiNewsBài 4:
Những doanh nghiệp Trung Quốc ra “yêu sách” lạ và làm ăn “bát nháo” tại Bắc Giang
(Dân trí) - Trong khi UBND tỉnh và TP Bắc Giang đang phản đối quyết liệt trước những “yêu sách” của nhà thầu Trung Quốc đưa ra sau khi trúng thầu thì Sở Tài nguyên môi trường tỉnh này lại có công văn hồi âm, đưa ra các lí do không xử phạt những doanh nghiệp Trung Quốc khác đang gây ô nhiễm môi trường. Những lý do mà cơ quan này đưa ra được các luật sư cho rằng khá… hài hước.
Định "làm xiếc" cả cấp trên và coi thường công luận?
Trước phản ánh của các cử tri xã Tiên Hưng, huyện Lục Nam kiến nghị các ngành chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường, ngày 04/9/2019, Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Bắc Giang đã tổ chức làm việc với 04 doanh nghiệp hoạt động tại cụm công nghiệp Già Khê, xã Tiên Hưng, gồm: Công ty TNHH Khải Thần Việt Nam và Công ty TNHH Khải Thừa Việt Nam; Công ty Cổ phần giấy Mạnh Đạt; Công ty TNHH thực phẩm và đồ uống Vân Nga Dương.
Tuy nhiên, trong báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang gửi Văn phòng UBND tỉnh Bắc Giang lại không nhắc đến thông tin xử phạt và các mức phạt với các hành vi sai phạm của 4 doanh nghiệp nêu trên.
Trong công văn gửi đến báo Dân trí, Sở TN&MT đưa ra lý do không xử phạt Công ty Khải Thần Việt Nam và Công ty Khải Thừa Việt Nam là vì: Theo các kết quả quan trắc, phân tích môi trường định kỳ quý III, IV năm 2018 và quý I, II năm 2019 cho thấy các thông số đo, phân tích môi trường không khí làm việc, khí thải đều nằm trong giới hạn của quy chuẩn cho phép. Do đó, chưa có đủ căn cứ để xem xét, xử phạt vi phạm hành chính.
Không xử phạt các doanh nghiệp gây ô nhiễm, đặc biệt là doanh nghiệp Trung Quốc, Sở TN&MT Bắc Giang ký công văn hồi âm đến Báo Dân trí đưa ra các lý do khác... hài hước.
Với Công ty TNHH thực phẩm và đồ uống Vân Nga Dương, trong khi ông Lưu Xuân Vượng, Giám đốc Sở TN&MT Bắc Giang báo cáo Văn phòng UBND tỉnh Bắc Giang khẳng định: Công ty TNHH thực phẩm và đồ uống Vân Nga Dương chưa xây lắp công trình bảo vệ môi trường theo nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt (chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung; chưa lắp đặt hệ thống thu gom, xử lý khí thải), thì ông Vũ Văn Tưởng, Phó giám đốc Sở TN&MT Bắc Giang lại ký công văn trả lời báo Dân trí rất khác.
Công văn do ông Vũ Văn Tưởng ký cho rằng: Kiểm tra thực tế tại nhà máy ngày 4/9 cho thấy Công ty TNHH thực phẩm và đồ uống Vân Nga Dương đang triển khai đầu tư, xây dựng các hạng mục công trình bảo vệ môi trường theo báo cáo đánh giác tác động môi trường đã được phê duyệt. Do công ty này đang triển khai như vậy nên Sở TN&MT Bắc Giang chỉ yêu cầu doanh nghiệp này đẩy nhanh tiến độ chứ không xử phạt.
Trong khi đó, ngày 30/9/2019, Báo Bắc Giang (Cơ quan của Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam tỉnh Bắc Giang) có bài viết “Nhiều doanh nghiệp bỏ quên trách nhiệm bảo vệ môi trường” đề cập đến Công ty TNHH thực phẩm và đồ uống Vân Nga Dương.
Bài báo cho biết: Do không có báo cáo ĐTM nên ngày 17/6, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành quyết định xử phạt Công ty này 300 triệu đồng, buộc khắc phục vi phạm.
Tuy nhiên, mới đây qua kiểm tra, Chi cục Bảo vệ môi trường phát hiện doanh nghiệp chưa xây lắp công trình BVMT theo nội dung báo cáo ĐTM. Cụ thể, Công ty chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung và lắp đặt hệ thống thu gom, xử lý khí thải. “Mục sở thị” tại khu vực sản xuất rộng hàng nghìn m2 của doanh nghiệp trên vào ngày 27/9, phóng viên Báo Bắc Giang chứng kiến gỗ ván ép thải không được thu gom tập trung mà để khắp nền nhà xưởng. Đặc biệt bụi, khí thải từ dây chuyền sản xuất bốc mùi khét lẹt.
Bạn đọc Dân trí thì bày tỏ sự lo lắng, bởi nếu “không xử lý nghiêm, hậu quả môi trường sẽ khó lường và người dân lại chịu”, bạn đọc Chuyên AK; “Có những người như này làm cán bộ thì không biết đất nước sẽ như thế nào?”, bạn đọc Nguyễn Minh Bền.
“Chắc chắn có vấn đề rồi, Bộ Tài nguyên môi trường nên phối hợp với cơ quan cảnh sát điều tra vào cuộc làm rõ xử lý ngay”, bạn đọc Tuấn Anh
“Không thể chấp nhận được. Lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang định làm xiếc cả cấp trên à?”- bạn đọc Hoàng.
Công ty Khải Thần Việt Nam tại Bắc Giang.
Nhiều bạn đọc hài hước: “Đã xuất hiện bánh mì thì tay sao ký phạt được”, bạn Biên Hoàng; “Không có gì là khó cả, USD là chất khử môi trường từ xấu đến tốt, cái có thành không có”- bạn đọc Nguyễn Hà.
Bạn đọc Nguyễn Hiền: “Phạt là phạt thế nào? rất chi là kịp thời và hậu hĩnh rồi, phạt là phạt thế nào?!”.
Le Tuan Anh: “Những câu hỏi tại sao quá nhàm chán rồi. Dư luận cần nhìn thấy họ nhận được lợi ích gì từ những kết luận điều tra như vậy”.
Luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Lí do Sở TN&MT Bắc Giang đưa ra để không xử phạt 2 doanh nghiệp này dù đã phát hiện vi phạm là khá … hài hước. Thời điểm phát hiện dấu hiệu vi phạm, đoàn kiểm tra phải lấy ngay mẫu vi phạm đi phân tích. Sau đó, căn cứ trên kết quả phân tích này mới xem có căn cứ xử phạt hay không.
Chứ làm gì có chuyện phát hiện dấu hiệu vi phạm lại sử dụng các kết quả phân tích từ bao giờ để cho rằng không xử phạt được. Hơn nữa, Sở TN&MT Bắc Giang phải trả lời rõ trước công luận về việc các kết quả quan trắc mà cơ quan này căn cứ là do cơ quan chuyên môn độc lập thực hiện hay doanh nghiệp tự thực hiện quan trắc rồi báo cáo lên?. Vì vậy, tôi cho rằng lý do này là căn cứ nguỵ biện rất nguy hiểm”.
Bài học đường sắt Hà Đông - Cát Linh vẫn còn đó…
Ở một vụ việc khác, sau khi trúng thầu dự án Nhà máy xử lý rác thải tại TP Bắc Giang, doanh nghiệp Trung Quốc đã liên tục có những đề nghị, yêu cầu phát sinh trong quá trình thương thảo. Chỉ rõ sự bất thường, tổ giúp việc lựa chọn nhà đầu tư của UBND tỉnh Bắc Giang đã phản đối quyết liệt.
Sự quyết liệt này của UBND tỉnh và thành phố Bắc Giang đã được người dân nhất loạt ủng hộ.
“Rất ủng hộ tỉnh Bắc Giang. Chúng ta không chấp nhận những điều khoản quá vô lý như vậy được, bài học đường sắt Hà Đông - Cát Linh vẫn còn nằm đó”.
“Hoan hô tỉnh Bắc Giang đã nhanh nhạy giải quyết khối ung nhọt này. Nếu không thì lại bị xỏ mũi như một loạt các đại dự án khác của Việt Nam như đường sắt Cát linh Hà đông ấy”, bạn đọc Phuong Hoang.
Tổ giúp việc lựa chọn nhà đầu tư của UBND tỉnh Bắc Giang đã tỉnh táo trước các "yêu sách" của doanh nghiệp Trung Quốc.
Nguyễn Ngọc:“Hoan nghênh UBND Bắc Giang đã kiên quyết thực hiện đúng các quy định trong Hồ sơ yêu cầu. Cần phải tuân thủ luật pháp. Đây là một chiêu thức của các Nhà thầu Trung Quốc: Nói một đằng làm một nẻo”; “Hoan hô sự kiên quyết của UBND tỉnh Bắc Giang! Nhưng nếu UBND tỉnh xử lý mạnh sự tắc trách, bao che của Sở TN&MT nữa thì quá tuyệt”, bạn đọc Nguyễn Hưng.
Nhiều ý kiến bày tỏ sự cẩn trọng, như bạn đọc Nguyễn Thị Khanh: “Không kỳ thị nhưng trong làm ăn với các doanh nghiệp Trung quốc cần pháp lý chặt chẽ, chế tài rõ ràng minh bạch, công nghệ kỹ thuật thiết bị mới và hiện đại... Nếu hời hợt rất mất thời giờ, hậu quả rất xấu”; “Doanh nghiệp Trung Quốc chỉ cần bỏ mấy đồng bảo lãnh dự thầu là có thể làm chậm tiến độ triển khai dự án vài năm, thậm chí hàng chục năm. Chính điều đó làm kìm hãm sự phát triển của Việt Nam chứ đâu”, bạn Đoàn Trường.
Nguyễn Hùng: “Chất lượng, tiến độ các công trình xây dựng do các doanh nghiệp Trung Quốc triển khai đã có quá nhiều bài học nhãn tiền rồi mà sao ta không rút kinh nghiệm được nhỉ? Phải chăng trong tổ chức đấu thầu chúng ta chỉ quá coi trọng về yếu tố giá cả mà không xem xét một cách thấu đáo đến các năng lực của nhà thầu (kỹ thuật, kinh nghiệm, truyền thống, đội ngũ, nguồn nhân lực, vật lực, tài lực,...).
“Huỷ là đúng. Tuy nhiên có điều khoản phạt hay không. Nhà thầu này trúng thầu, dây dưa không triển khai, sơ sơ cũng mất 1 năm. Sang năm đấu thầu tiếp lại nhà thầu khác của Trung Quốc trúng thầu, lại dây dưa mấy năm không thực hiện, kết quả là việc chính không thực hiện được, bộ máy chính quyền cứ chạy theo giải quyết hậu quả”, bạn đọc Hoàng Anh.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.
Anh Thế - Ngọc Hân (tổng hợp)
