Lời đề nghị xin được đào cát sông Cầu bị chính quyền từ chối quyết liệt!

Sông Cầu sẽ thoát cảnh bị tàu cát "moi ruột"?

Về lời đề nghị xin được đào cát sông Cầu, Sở TNMT tỉnh Bắc Giang gửi đến Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; UBND huyện Việt Yên; UBND xã Tiên Sơn cho biết: “Sở TN&MT nhận được hồ sơ đề nghị khai thác khoáng sản (cát, sỏi) lòng sông Cầu của Công ty cổ phần thương mại than khoáng sản Việt Tiến tại khu vực thôn Kim Sơn và Thần Chúc, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên.

Sau khi xem xét, kiểm tra hồ sơ thấy khu vực xin khai thác khoáng sản nêu trên thuộc địa điểm đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt trữ lượng khoáng sản trong Báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản (cát, sỏi) lòng sông Cầu tại thôn Thần Chúc và Kim Sơn, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên cho Công ty cổ phần thương mại than khoáng sản Việt Tiến (Quyết định số 287/QĐ-UBND ngày 8/5/2018).

Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Việt Yên, UBND xã Tiên Sơn xem xét, cho ý kiến về các vấn đề có liên quan đối với khu vực đề nghị khai thác khoáng sản của Công ty cổ phần thương mại than khoáng sản Việt Tiến”.

Điểm đặc biệt ở công văn này là: Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang xin ý kiến nhưng lại đề nghị nếu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Việt Yên, UBND xã Tiên Sơn không có văn bản trả lời thì coi như đã đồng ý việc cho phép đào cát trên sông Cầu!

Đến ngày 23/7/2018, UBND xã Tiên Sơn đã có công văn số 157/UBND-ĐC về việc tham gia ý kiến đối với đề nghị khai thác khoảng sản (cát, sỏi) tại khu vực thôn Kim Sơn, thôn Thần Chúc, xã Tiên Sơn, gửi UBND tỉnh Bắc Giang, Sở TNMT tỉnh, UBND huyện Việt Yên và Phòng TNMT huyện Việt Yên.

Theo đó, ngày 11/7/2018, UBND xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên nhận được công văn số 1635/TNMT-TNKS ngày 11/7/2018 của Sở TNMT tỉnh Bắc Giang về vệc cho ý kiến tham gia đối với đề nghị khai thác khoáng sản (cát, sỏi) tại khu vực thôn Kim Sơn và thôn Thần Chúc, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên. Sau khi nghiên cứu nội dung công văn của sở, báo cáo kinh tế kỹ thuật Dự án đầu tư khai thác cát, sỏi lòng sông Cầu tại khu vực 2 thôn trên của công ty CPTM than-khoáng sáng Việt Tiến và các hồ sơ liên quan, UBND xã Tiên Sơn đã triển khai lấy ý kiến đối với thường trực Đảng ủy-HĐND-UBND, MTTQ xã, cấp ủy, ban lãnh đạo 2 thôn và ý kiến một số người dân. Qua việc xin ý kiến, UBND xã trả lời một số nội dung:

Ý kiến của thường trực Đảng ủy-HĐND-UBND, MTTQ xã, Cấp ủy, ban lãnh đạo hai thôn cơ bản không đồng tình với dự án, với lý do tại hai dự án nêu trên: vị trí bãi ven sông thuộc thôn Kim sơn đã được UBND tỉnh phê duyệt là bãi tập kết chứa cát, sỏi ven sông; vị trí bãi ven sông thuộc thôn Thần Chúc đã được UBND tỉnh phê duyệt một phần là bãi vật liệu đắp đê, nếu cho khai thác cát, sỏi lòng sông có thể gây ra vấn đề sạt lở hai bên bờ sông, không thể làm bãi chứa vật liệt cát, sỏi, không còn đất đắp đê, hơn thế hai vị trí này đều nằm ở vị trí đê sung yếu, đặc biệt là trước đây đã từng xảy ra vỡ đê ở hai vị trí này;

Bên cạnh đó, ý kiến của đại đa số người dân đã gay gắt, không đồng tình với dự án, với lý do: sợ khi cấp phép khai thác sẽ xảy ra việc khai thác không đúng quy định, khó kiểm tra, giám sát; đặc biệt bãi ven sông liền kề dự án đề nghị thuộc thôn Thần Chúc là diện tích đất chuyên canh rau mầm, đem lại thu nhập cao cho người dân địa phương. Nếu cho khai thác cát, sỏi lòng sông sẽ xảy ra sạt lở, ảnh hưởng lớn đến vấn đề sản xuất của nhân dân, ảnh hưởng an toàn đê điều”.

Thoi thóp một dòng sông đang "giãy chết"

Sông Cầu với phòng tuyến Như Nguyệt ghi dấu ấn lừng lẫy suốt cả nghìn năm, nơi khơi nguồn cho dòng cảm xúc bất tận của thi ca, nhạc họa đang…giãy chết. Nước đổi màu, hôi tanh, cá chết hàng loạt. Người dân tột độ hoang mang. Trong khi đó, đến cơ quan quản lý về môi trường cũng phải liên tiếp ra công văn cầu cứu.

Từ đơn thư kêu cứu của người dân gửi về tòa soạn, PV Dân trí đã trực tiếp ghi nhận và “mục sở thị” mức độ ô nhiễm khủng khiếp tại sông Cầu đoạn qua địa bàn tỉnh Bắc Giang. Điều xác thực nhất mà không cần phải chứng minh mức độ ô nhiễm sông Cầu tại đây là cá chết la liệt, chết hàng đàn, chết dạt trắng cả hai bên bờ sông.

Những người dân sinh sống tại gần bờ sông hãi hùng cho biết: Ông bà, cha mẹ chúng tôi đã sinh sống, mưu sinh và gắn bó với dòng sông Cầu này hàng trăm năm. Thế nhưng, chưa bao giờ chúng tôi thấy xảy ra tình trạng cứ một thời gian cá lại chết dạt trắng vào hai bên bờ như thế này. Nhìn mà đau lòng, xót xa quá. Đây phải nói là dòng sông đã chết chứ không còn là đang chết nữa. Rồi mai đây, con cháu chúng tôi làm sao mà sinh sống, mưu sinh bên dòng sông này nữa.

Ngày 13/6/2018, Phòng TN&MT huyện Yên Dũng tiếp tục có công văn gửi Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang cho biết: Từ đầu năm đến nay, nước sông Cầu thuộc địa bàn huyện Yên Dũng đã có ít nhất 3 lần chuyển màu đen, bốc mùi hôi thối, cá chết hàng loạt.

Cơ quan này sau khi khảo sát xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên vẫn có thể là do nước xả của sông Ngũ Huyện Khê thuộc tỉnh Bắc Ninh. Các năm vừa qua nước của sông Ngũ Huyện Khê đã nhiều lần xả ra làm nước sông Cầu có màu đen, bốc mùi hôi thối và cá chết hàng loạt. Và Phòng TN&MT huyện Yên Dũng đã báo cáo nhiều lần với Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang để kiểm tra làm rõ, đánh giá mức độ ô nhiễm và kiến nghị các biện pháp xử lý để chấn an lòng dân. Vì vậy, Phòng TN&MT huyện Yên Dũng tiếp tục đề nghị Sở TN&MT Bắc Giang xem xét và sớm có văn bản kiến nghị giải quyết.

Được biết, ngày 23/7/2018, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) đã có công văn do Phó tổng cục trưởng Nguyễn Hưng Thịnh ký gửi Sở TN&MT Bắc Giang, Sở TN&MT Bắc Ninh cho biết cơ quan này đã nhận được các công văn đề nghị giải quyết tình trạng gây ô nhiễm nguồn nước sông Cầu của tỉnh Bắc Giang. Vì vậy, cơ quan này mời Sở TN&MT hai tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh họp trao đổi, khảo sát hoạt động xả nước thải tại huyện Yên Dũng, huyện Việt Yên (Bắc Giang) và tại sông Ngũ Huyện Khê, khu xử lý rác xã Phú Lãng, huyện Quế Võ (Bắc Ninh).

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV Dân trí, năm 2016, Bộ TN&MT đã có một kết luận rất cụ thể về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường sông Cầu. Tuy nhiên, từ đó đến nay, sau kết luận, mọi sự không được giải quyết triệt để và tình trạng sông Cầu đang “giãy chết” một lần nữa đưa ra báo động đỏ về sự việc.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Ngọc Hân - Anh Thế