Làm sạch dữ liệu đất đai: Sao cán bộ không tự làm lại đẩy cho người dân?

Gia Đoàn

(Dân trí) - Bạn đọc thắc mắc, khi cấp sổ đỏ, cơ quan chức năng lưu giữ toàn bộ hồ sơ gốc, vậy bây giờ nó ở đâu? Tại sao cán bộ không sử dụng làm dữ liệu để số hóa, lại yêu cầu dân nộp bản sao giấy tờ đất đai?

Việc làm sạch dữ liệu đất đai được người dân đánh giá là một chủ trương đúng đắn, giúp thông tin về thửa đất trở nên rõ ràng, minh bạch và dễ quản lý hơn.

Tuy nhiên, trên một số diễn đàn người dân bày tỏ bức xúc khi nhiều địa phương vẫn yêu cầu người dân photo sổ đỏ nộp cho xã, phường, trong khi toàn bộ hồ sơ gốc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cơ quan Nhà nước lưu trữ.

Nhiều người đặt câu hỏi, khi cấp sổ đỏ cho người dân cơ quan chức năng đều đã lưu giữ hồ sơ gốc, vậy những hồ sơ đó hiện ở đâu? Vì sao không sử dụng chúng làm dữ liệu để số hóa mà lại yêu cầu người dân nộp bản sao giấy tờ đất đai?

Không ít người bày tỏ lo ngại thông tin cá nhân có thể bị lộ lọt ra ngoài. Thực tế, có trường hợp phản ánh tới báo Dân trí về việc vừa hôm trước nộp giấy tờ, hôm sau đã bị "cò đất" liên tục gọi điện làm phiền.

Làm sạch dữ liệu đất đai: Sao cán bộ không tự làm lại đẩy cho người dân? - 1

Nhiều nơi vẫn yêu cầu người dân photo sổ đỏ nộp cho xã, phường (Ảnh: TM).

“Tại sao tự dưng lại phải nộp bản sao giấy tờ đất đai, rồi còn phải kèm cả căn cước công dân. Chưa hết, lại còn bị dọa nếu hết hạn mà không nộp phải chịu trách nhiệm.

Thế những người mà họ dùng sổ đỏ để thế chấp ngân hàng vay tiền, những người đang đi công tác ở nước ngoài không về kịp thì sao!?”, tài khoản Trần Bắc đặt câu hỏi.

Gửi bình luận bên dưới bài viết Tôi liên tục bị "cò" đất làm phiền chỉ sau một ngày nộp giấy tờ đất đai  bạn đọc Linh Gia Đồng viết: “Hôm qua, tôi cũng vừa thắc mắc với phường. Họ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, dữ liệu vốn từ họ chứ đâu phải từ dân. Nếu có thay đổi gì, phường, xã hay các cấp quản lý phải chủ động cập nhật cho dân mới đúng. Sau đó, người dân chỉ cần kiểm tra lại trên ứng dụng, nếu phát hiện vấn đề thì khiếu nại để được xử lý. Số hóa mà cách làm vẫn quá rườm rà”.

Anh Nguyễn Đức Toàn phàn nàn: “Không chỉ riêng sổ đỏ, sổ hồng mà bất cứ thông tin gì, chính quyền sở tại cũng yêu cầu người dân phải tự kê khai. Lý do có lẽ là cán bộ chuyên trách bận quá nên “đẩy” xuống cho dân làm, hay đây lại là một kiểu cải cách hành chính theo hướng gần dân?”.

Từng là nạn nhân bị các đối tượng lừa đảo nhắm tới, bạn đọc Thanh Bình chia sẻ: "Tôi vừa đăng ký giấy phép kinh doanh quán cà phê thì ngay hôm sau có người gọi đến chào bán sách về an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tháng sau, khi tôi đăng ký lắp đồng hồ điện, chỉ ít ngày sau đã có “nhân viên điện lực từ Campuchia” liên tục gọi điện với đủ lý do khác nhau. Tôi sử dụng nhiều số điện thoại cho từng mục đích riêng, nên có thể khẳng định thông tin cá nhân đã bị ai đó bán ra ngoài”.

Bạn Linh Bùi gợi ý: “Tại sao Hà Nội không đề nghị Bộ Công an hỗ trợ để người dân có thể nộp giấy tờ qua ứng dụng VNeID? Ứng dụng này bảo mật cấp độ 2, rất an toàn mà hầu như ai bây giờ cũng có. Giờ bắt người dân nộp bản photo qua ông quản trị tòa nhà hay các tổ trưởng dân phố - toàn là người lớn tuổi, đã nghỉ hưu - thì rủi ro thất lạc hoặc lộ thông tin chủ nhà là hoàn toàn có thể xảy ra. Chính phủ nói mãi về chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính công, nhưng thực tế thì cấp trên nói một đằng, ở dưới cứ “từ từ đã””.

Bạn đọc Lê Hoàng Long kể: “Tôi sống ở một khu tập thể thuộc phường Kim Liên, Hà Nội. Hồi tháng 5, phường thông qua tổ dân phố kêu gọi người dân photocopy sổ đỏ nộp cho phường. Đến tháng 10 này, lại tiếp tục yêu cầu photocopy sổ đỏ nộp lần hai.

Tôi thắc mắc với tổ trưởng dân phố rằng mới nộp rồi, sao giờ lại phải nộp nữa? Ông ấy trả lời rằng do sau sáp nhập, trụ sở phường chuyển đi chuyển lại nên hồ sơ bị thất lạc, nay chính quyền phải thu lại bản photocopy sổ đỏ để phục vụ việc “làm sạch dữ liệu đất đai” theo chủ trương 90 ngày của Hà Nội".

Độc giả Thọ Đinh Xuân băn khoăn: "Tôi đã không nộp vì hiện đứng tên đất ở quê, trong khi tôi đang ở Hà Nội, ngoài ra còn có nhà ở thành phố khác nữa cách xa cả nghìn km, tôi không có thời gian đi đến các địa phương đó để nộp, cách làm hiện tại thật nực cười, vì GCN QSDĐ là do chính quyền cấp".

Anh Duy Hải cùng ý kiến: "Tôi mua nhà đất tại các tỉnh thành khác thì ai sẽ liên hệ để thông báo tôi nộp bản photocopy sổ đỏ? cách thức nộp thế nào? tôi phải đi đến từng địa phương để nộp sao?. Nếu tôi và những người giống như tôi không nộp thì chiến dịch 90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai toàn quốc liệu có về đích đúng tiến độ?".

Chị Huong Nguyen bổ sung thêm thắc mắc mà không biết hỏi ở đâu: "Còn một vấn đề nữa, là người dân đang làm thủ tục chuyển nhượng, trao tặng đất đai nộp hồ sơ lên UBND phường xã, Văn phòng đất đai và Thuế, lại yêu cầu người dân nộp giấy hẹn kết quả cho bên Tổ dân phố thu thập? Mặc dù những thông tin này đang được chính nơi tiếp nhận xử lý. Tại sao những thông tin này không gom lại và xử lý luôn với việc làm sạch dữ liệu đất đai?".

Trong khi đó, chị Trần Thu Hà lại cho rằng việc “làm sạch dữ liệu đất đai” là đúng quy trình. Bạn đọc lý giải, hồ sơ gốc mà cơ quan chức năng đang lưu giữ chưa chắc đã phản ánh đúng chủ sử dụng hiện tại, bởi thực tế có nhiều trường hợp mua bán, chuyển nhượng bằng giấy viết tay chưa tách sổ riêng; hoặc nhiều người cùng đứng tên chung một cuốn sổ.

“Do vậy, việc chính quyền rà soát, đối chiếu lại thông tin để cấp giấy tờ cho đúng người đang sử dụng thực tế là cần thiết”, chị nói

Vì sao người dân cần nộp sổ đỏ photo để "làm sạch dữ liệu đất đai"?

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hoạt động này nằm trong chiến dịch "90 ngày làm sạch, làm giàu dữ liệu đất đai" nhằm minh bạch hóa, thống nhất dữ liệu đất đai, kết hợp với Bộ Công an để đồng bộ cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về đất đai với CSDL quốc gia.

Ông Mai Văn Phấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), lý giải khi tổ chức sắp xếp mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, các nhiệm vụ cụ thể về đất đai được chuyển giao về xã/phường/đặc khu là rất lớn, đòi hỏi phải có cơ sở dữ liệu để các địa phương có đầy đủ công cụ quản lý và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp trên môi trường điện tử.

Ông Phấn khẳng định, chiến dịch này sẽ tạo lập cơ sở dữ liệu đất đai đồng bộ, thống nhất, dùng chung làm công cụ cho công tác quản lý Nhà nước thuận lợi, nhanh chóng, chính xác, minh bạch và rõ trách nhiệm.

Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 Bộ Công an) cũng chỉ ra những vấn đề khó khăn trong nhiệm vụ đồng bộ dữ liệu đất đai.

Cụ thể, do đặc điểm thông tin về người sử dụng đất được tạo lập qua các thời kỳ khác nhau, công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ, công nghệ ở từng thời kỳ có sự thay đổi và một phần từ người sử dụng đất khi tự ý chuyển mục đích, giao dịch đất đai và tài sản gắn liền với đất bằng giấy tờ viết tay, chưa xác lập quyền thừa kế… dẫn đến một số trường hợp thông tin, dữ liệu chưa đúng và thống nhất.

Trong khi, cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai đã được xây dựng phải được rà soát, hoàn thiện “đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung”; bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Do đó, để thực hiện mục tiêu và yêu cầu của chiến dịch, Cục C06 cho biết việc thu thập thông tin đầu vào để làm đúng, làm đủ, làm sạch dữ liệu đất đai đòi hỏi cần có sự tham gia của cả hệ thống chính trị và giai tầng trong xã hội, trong đó việc người đang sử dụng đất, người sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Vì vậy, Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng tiện ích trên ứng dụng VNeID để người dân tự cung cấp thông tin và kiểm tra, xác thực thông tin chủ sử dụng đất ở, nhà ở qua CSDLQG về dân cư thông qua tiện ích trên ứng dụng.

Theo Cục C06, chiến dịch này sẽ tạo nền tảng để phát triển Chính phủ điện tử và công cụ nền tảng, hiện đại để quản lý nhà nước về đất đai; các cấp, các ngành có đầy đủ thông tin nhanh chóng, chính xác để kịp thời ra quyết định chỉ đạo điều hành một cách minh bạch, hiệu quả, rõ trách nhiệm.

Bên cạnh đó, chiến dịch cũng đặt mục tiêu nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công về đất đai; cải cách và giải quyết thủ tục hành chính về đất đai cho người dân, doanh nghiệp trên môi trường điện tử.

Đồng thời, sau chiến dịch, việc kết nối, chia sẻ và đồng bộ CSDLQG về đất đai với CSDL quốc gia và CSDL các ngành khác được vận hành thông suốt, nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên số, dữ liệu số.