Hà Nội: Thu hồi đất nhưng không "đếm xỉa" chuyện bồi thường

(Dân trí)- Trước việc gia đình bà Ngô Việt Vân, trú tại quận Thanh Xuân bị thu hồi đất nhưng không được cơ quan chức năng "đếm xỉa" đến chuyện bồi thường khiến vụ việc kéo dài đằng đẵng gần 20 năm nay, bà Vân tiếp tục gửi đơn khiếu nại vụ việc này đến Báo Dân trí.

Hà Nội: Thu hồi đất nhưng không "đếm xỉa" chuyện bồi thường  - 1
Công văn số 5646 ngày 2/10/2003 của Sở Địa chính Nhà đất (nay là Sở TN&MT) kiến nghị UBND TP. Hà Nội thu hồi đất đã cấp cho bà Vân, giao UBND phường làm sân chơi chung nhưng phải “bồi thường cho gia đình bà Vân theo quy định”.
 
Thu hồi đất không đúng pháp luật

Theo đơn kiến nghị của bà Ngô Việt Vân gửi đến Báo Dân trí phản ánh: Năm 1994, bà Ngô Việt Vân nguyên là cán bộ Xí nghiệp may X40 (nay là Công ty may 40 Hà Nội) cùng một số hộ khác được mua nhà hóa giá khu tập thể nhà máy tại phường Nguyễn Trãi, quận Đống Đa và năm 1998 được Sở Địa chính Nhà đất (Sở ĐCNĐ - nay là sở TN&MT) cấp “sổ đỏ”.

Năm 2002, một số hộ dân xung quanh khiếu nại, đề nghị thu hồi 78m2 của gia đình bà Vân để làm sân chơi vì cho rằng phần đất này nằm cách xa nhà bà Vân, là đất lưu không. Sau khi xác minh, ngày 31/12/2002, Sở ĐCNĐ đã kết luận: Thủ tục hóa giá nhà cho bà Vân là đúng thủ tục, quy định.

Các hộ được mua nhà và đất lưu không trước sau hoặc cạnh của căn hộ. Bà Vân ở 2 tầng chung cư, có mảnh đất xung quanh, khi thụ lý hồ sơ, Sở ĐCNĐ đã để lại phần bể phốt và cống thoát nước vì nằm trong hệ thống kỹ thuật chung không bán; còn phần đất phía ngoài bể phốt vẫn bán theo bản vẽ của xí nghiệp xác nhận và đã tính giá.

Nhưng trong một văn bản khác gửi UBND TP. Hà Nội, Sở này lại kiến nghị: Hiện thửa đất này bà Vân vẫn chưa xây dựng công trình, hơn nữa lại không liền kề với căn hộ của bà Vân (cách diện tích bề phốt chung của cả nhà ) nên dễ gây khiếu kiện. Sở ĐCNĐ kiến nghị UBND TP. Hà Nội cho thu hồi 78m2 đã cấp cho bà Vân, giao UBND phường Khương Trung làm sân chơi. Tháng 3/2004, dù chưa có dự án cụ thể, TP.Hà Nội đã ra quyết định thu hồi diện tích đất nói trên, tạm giao cho UBND phường Khương Trung quản lý.

Quyền lợi của người dân bị... “bỏ quên”

Trong Quyết định thu hồi đất, UBND TP nói rõ: UBND phường Khương Trung báo cáo UBND quận Thanh Xuân để thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng, bồi thường thiệt hại cho người bị thu hồi đất theo qui định. Trước đó, Sở ĐCNĐ cũng đề nghị UBND TP. Hà Nội bồi thường cho bà Vân và cấp lại sổ đỏ cho phần diện tích còn lại.

Tuy nhiên, nhiều năm sau cơ quan chức năng không hề đưa ra phương án bồi thường cụ thể. Đến ngày 8/10/2008, UBND phường Khương Trung đã có văn bản hỏi UBND TP. Hà Nội: “Năm 1994, gia đình bà Vân mua nhà theo Nghị định 61 với số tiền là 6.459.524 đồng, nay do chính sách đã thay đổi nhiều lần nên việc hoàn trả số tiền nói trên cho bà Vân là rất khó khăn, vướng mắc. Hoàn trả số tiền mà bà Vân đã nộp năm 1994 hay áp dụng chính sách nào cho phù hợp?”.

UBND TP. Hà Nội trả lời đã lái việc bồi thường theo hướng hoàn trả số tiền mua nhà 17 năm về trước: “Giao Cục Thuế thành phố kiểm tra, căn cứ qui định hiện hành ra văn bản hướng dẫn UBND quận Thanh Xuân và UBND phường Khương Trung hoàn trả tiền mua nhà và tiền sử dụng đất cho gia đình bà Vân”.

Tháng 12/2008, Cục Thuế có văn bản trả lời: UBND phường Khương Trung cần hướng dẫn bà Vân tới Cty Quản lý và phát triển nhà Hà Nội để làm thủ tục hoàn trả tiền mua nhà. Đến nay, sau 17 năm, sự việc lại được chuyển cho Sở Xây dựng Hà Nội, vì đây là cơ quan quản lý hồ sơ mua bán nhà thuộc sở hữu nhà nước trước đây. Hiện Sở này chưa giải quyết gì cho quyền lợi của bà Vân, trong khi mảnh đất thu hồi vẫn bỏ không.
Hà Nội: Thu hồi đất nhưng không "đếm xỉa" chuyện bồi thường  - 2
Đơn kiến nghị của gia đình bà Vân gửi đến Báo Dân trí
và một số văn bản liên quan đến vụ việc. (Ảnh: Vũ Văn Tiến)

Trao đổi với PV Dân trí, bà Ngô Việt Vân bức xúc cho hay: “Việc UBND TP. Hà Nội trả lại tiền mua nhà là không thỏa đáng, gây thiệt hại cho bà. Mặt khác, việc mua bán nhà không sai, không bị cơ quan nào hủy nên không thể hoàn trả lại tiền”.

Mới đây nhất, ngày 18/7/2011, UBND quận Thanh Xuân đã phê duyệt phương án hỗ trợ công tôn tạo đất cho bà Vân là 5.544.000 đồng. Bà Ngô Việt Vân đã không đồng ý nhận số tiền trên vì đất của gia đình bà bị thu hồi phải được bồi thường, chứ không thể hỗ trợ.

Dưới góc nhìn pháp lý về vụ việc, luật sư Trương Anh Tú, Trưởng Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho hay: Trong sự việc này, nhà đất bà Vân mua hợp pháp, nếu Thành phố có quyết định thu hồi để làm dự án thì bà Vân phải được bồi thường theo qui định của pháp luật. UBND TP.Hà Nội cần sớm giải quyết thỏa đáng, đảm bảo quyền lợi cho người dân.

Mặt khác, nghiên cứu kỹ các văn bản liên quan đến vụ việc, không có bất cứ văn bản nào nói việc mua – bán đất của bà Vân là sai, cũng như chưa có văn bản nào hủy việc mua bán này.

Theo đó, Sở Tài nguyên & Môi trường TP. Hà Nội kiến nghị Thành phố thu hồi đất của bà Vân vì lý do “để giải quyết khiếu nại của các hộ dân, tạo điều kiện cho khu tập thể có sân chơi”. Như vậy, có thể khẳng định đất bị thu hồi vì mục đích công cộng.

Chính vì thu hồi đất để làm dự án sân chơi nên tại quyết định thu hồi đất, UBND TP. Hà Nội khẳng định: “UBND phường Khương Trung có trách nhiệm báo cáo UBND quận Thanh Xuân để thành lập Hội đồng GPMB, bồi thường thiệt hại cho người bị thu hồi đất theo quy định”.
 
Để giải quyết dứt điểm khiếu nại của gia đình bà Ngô Việt Vân, Báo Dân trí đã có công văn số 40/2011- BBĐ gửi UBND TP. Hà Nội, UBND quận Thanh Xuân đề nghị các cơ quan trên giải quyết vụ việc của bà Vân theo thẩm quyền. Kết quả giải quyết đề nghị hồi âm về tòa soạn, để Báo Dân trí trả lời bạn đọc.
 
Việc phải bồi thường đất cho bà Vân đã từng được nhắc đến tại văn bản số 5646 ngày 2/10/2003 của Sở Địa chính Nhà đất (nay là Sở TN&MT) và Văn bản số 01 ngày 6/1/2004 của UBKT Thành ủy Hà Nội. Cả hai văn bản này đều kiến nghị UBND TP. Hà Nội thu hồi đất đã cấp cho bà Vân, giao UBND phường Khương Trung làm sân chơi chung nhưng phải “bồi thường cho gia đình bà Vân theo quy định”.
Vũ Văn Tiến