Dự án trăm triệu USD “trốn” ĐTM: Môi trường không phải "trò đùa" của doanh nghiệp!

Sau khi Báo Dân trí vào cuộc điều tra, thông tin dự án hơn 6000 tỷ đồng của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam trốn đánh giá tác động môi trường (ĐTM), công ty này mới buộc phải thực hiện việc tuân thủ pháp luật trong việc xin cấp ĐTM. Tuy nhiên, bất chấp việc Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường yêu cầu chủ đầu tư phải chỉnh sửa hàng loạt nội dung, đơn vị này vẫn "mập mờ" tiếp tục xây dựng dự án.

Làm việc với PV Dân trí chiều ngày 26/7, ông Nguyễn Anh Quyền - Trưởng ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang tỏ ra bất ngờ trước thông tin dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng hàng trăm triệu USD của Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam tại KCN Quang Châu (Việt Yên - Bắc Giang) đang được rầm rập thi công vì ông Quyền chưa hề nhận được quyết định phê duyệt ĐTM của dự án này.

Tuy nhiên, phân trần với PV Dân trí, ông Quyền cho biết chỉ mới vừa ký một văn bản cho phép Công ty TNHH JA Solar Việt Nam bảo trì các hạng mục công trình đang xây dựng dang dở. Lý do ký văn bản này, ông Quyền cung cấp cho PV Dân trí các tài liệu gồm: Công văn số 74/TBTĐ-ĐMC của Cục thẩm định và đánh giá tác động môi trường do ông Nguyễn Hoài Đức, Phó Cục trưởng ký; Biên bản phiên họp chính thức Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường với dự án trên vào ngày 18/6/2017.

Biên bản phiên họp chính thức Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường với dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng nhận định: “Nhìn chung, nội dung báo cáo ĐTM còn một số điểm chưa rõ, số liệu chưa đủ độ tin cậy (chưa có nguồn trích dẫn tài liệu tham khảo, các số liệu đưa ra trong báo cáo chưa thống nhất).

Vì vậy, hội đồng thẩm định yêu cầu báo cáo ĐTM được trình phê duyệt cần kèm theo giải trình của Chủ dự án về những điểm đã được tiếp thu, chỉnh sửa trong báo cáo cũng như những điểm chưa được tiếp thu, chỉnh sửa kèm theo lý do chính đáng.

Bức xúc với động thái của Ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang là đã ra một văn bản để chủ đầu tư “mập mờ” tiếp tục xây dựng dự án mà chỉ căn cứ vào một công văn của Cục thẩm định, bạn đọc Dân trí đã gửi những ý kiến bày tỏ sự bất bình:

“Đừng để Việt Nam ta thành nơi xả thải cho các công ty nước ngoài! Người dân cần phát triển kinh tế một cách an toàn, chắc chắn và bền vững. Chứ đừng làm rầm rộ, bỏ qua quản lý rồi lại gánh hậu quả về sau!”, bạn đọc có nickname Zeref Bocchama.

Nghi ngờ sự dễ dãi thái quá của địa phương là có vấn đề, bạn đọc Dương Văn Tuấn thẳng thắn: “Tại sao lại cứ phải "chạy theo đuôi" nhà đầu tư. Môi trường thông thoáng kêu gọi nhà đầu tư không có nghĩa là cho họ xem thường luật pháp quốc gia. Người dân thiết nghĩ sự dễ dãi thái quá của địa phương là có vấn đề. Chính quyền cần nên kiểm tra sự coi thường luật pháp của nhà đầu tư này”.

Bạn đọc Le Tuan Lam đặt câu hỏi chứa đầy sự lo lắng: “Nhưng bây giờ họ chỉnh báo cáo ĐTM, tiếp tục thi công thì liệu có bảo đảm vấn đề môi trường không?”.

Bạn đọc Vinh: “Đánh giá gì? chỉ là cái tờ giấy thôi mà, cần thì ngay ngày mai sẽ có, tôi nói thẳng, cán bộ không đủ khả năng để đánh giá đúng tác động môi trường, chỉ khi làm và vận hành rồi mới biết là nó có bị tác động như thế nào với môi trường thôi, cho nên cái giấy đó chỉ là để hợp lý hóa quy trình, thủ tục mà thôi”.

Bạn đọc Thùy Dung có sự liên hệ thêm thông tin: “Các bạn theo dõi kỹ các vụ việc mà Dân trí đề cập sẽ thấy, rõ ràng ông giám đốc Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường - thuộc Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Bắc Giang liên tiếp tạo ra các kết quả quan trắc đẹp làm bùa hộ mệnh cho doanh nghiệp bức tử môi trường, sau khi bị phát hiện và kỷ luật thì ông ta “bị” điều đến nhận cương vị Phó Giám đốc Quỹ bảo vệ môi trường tỉnh Bắc Giang. Rõ ràng đây là thăng chức cho ông ta chứ kiểm điểm kỷ luật gì?

Với cách làm việc này của lãnh đạo tỉnh Bắc Giang thì việc Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam được cấp ĐTM chỉ là việc một sớm một chiều mà thôi, và chắc chắn ĐTM này không đánh giá thực chất việc hủy hoại môi trường nghiêm trọng đến mức độ nào, bởi theo tôi được biết việc sản xuất tấm tôn silic này gây ô nhiễm rất lớn”.

“Chủ tịch một tỉnh để xảy ra sai phạm như vậy là trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu địa phương, theo tôi phải xem xét trách nhiệm để làm gương cho những người đương chức được Đảng, Nhà nước giao trọng trách trong công tác quản lý”, bạn đọc Phutho.

Bạn đọc Duong Thi Minh: “Nếu Dân trí không theo sát vụ việc này, đảm bảo công ty này vẫn sẽ được xây dựng và đi vào hoạt động như bình thường. Hãy bảo vệ môi trường!!!”.

Dự án đầu tư của nhà đầu tư JA Solar Investment (Hong Kong) Limited tại Khu Công nghiệp (KCN) Quang Châu (Bắc Giang) với tổng vốn đầu tư 6.235,6 tỷ đồng tương đương 280 triệu USD được Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư vào ngày 30/12/2016.

Theo Quyết định phê duyệt, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đặt vấn đề đảm bảo môi trường lên hàng đầu. Cùng đó, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét việc thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) dự án trước khi triển khai; giao Bộ Khoa học và Công nghệ, UBND tỉnh Bắc Giang phải phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện các cam kết của Nhà đầu tư về công nghệ, thiết bị, máy móc và các quy định đảm bảo môi trường theo pháp luật hiện hành.

Tuy nhiên, dự án này đã được Công ty TNHH Ja Solar Việt Nam khởi công từ ngày 27/11/2016 khi chưa hề được phê duyệt đánh giá tác động môi trường.

Sau khi Báo Dân trí thực hiện loạt bài điều tra, ngày 8/3/2017, Ông Nguyễn Anh Quyền - Trưởng ban quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang thừa nhận đây là sai phạm, yêu cầu tạm dừng dự án chờ đợi các thủ tục đánh giá tác động môi trường được phê duyệt theo đúng quy định.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Khả Vân