Dân muốn hạ hạn mức đất ở, cán bộ nói xã chưa xây dựng được quy trình

Phản ánh tới Cổng thông tin điện tử Chính phủ, ông Tạ Văn Chung (Hà Nội) cho biết, gia đình được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) vào tháng 3/1998 với diện tích tính thuế là 1.200m2. Theo quy định hiện nay, hạn mức đất ở tối đa chỉ còn 400m2.

Để thuận lợi trong việc quản lý và nộp thuế, ông Chung đến UBND xã đề nghị làm thủ tục hạ hạn mức đất ở. Thế nhưng, cán bộ địa chính cho biết xã chưa xây dựng quy trình cho loại thủ tục này.

Công dân thắc mắc, quy trình hạ hạn mức đất ở có được áp dụng thống nhất trên phạm vi cả nước hay tùy từng địa phương? Nếu cấp xã không thực hiện, người dân phải liên hệ cơ quan nào để làm thủ tục? Quy trình cụ thể gồm những bước nào, hồ sơ cần chuẩn bị ra sao và mức phí phải nộp là bao nhiêu?

Trả lời vấn đề này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, ngoài các quy định của pháp luật còn quy định khác tại địa phương ban hành theo thẩm quyền để thi hành Luật Đất đai để xem xét, giải quyết.

Do đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nêu lên một số nguyên tắc.

Theo Bộ này, thực hiện quy định của Luật Đất đai năm 2024, Bộ đã ban hành Quyết định số 2304/QĐ-BNNMT ngày 23/6/2025 về việc công bố thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai thuộc phạm vi quản lý. Quyết định này đã quy định thủ tục xác định lại diện tích đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân đã được cấp Giấy chứng nhận trước ngày 1/7/2004.

Thực hiện Luật Đất đai 2024 và các nghị định hướng dẫn, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 61/2024/QĐ-UBND ngày 27/9/2024 về một số nội dung thuộc lĩnh vực đất đai trên địa bàn thành phố, đồng thời ban hành Quyết định số 1077/QĐ-TTPVHCC ngày 17/7/2025 phê duyệt quy trình nội bộ và quy trình điện tử giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai.

Trường hợp công dân không đồng ý với kết quả giải quyết của cơ quan có thẩm quyền tại địa phương, người dân có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai theo Điều 237 Luật Đất đai năm 2024 và Điều 7 Luật Khiếu nại năm 2011.

Ở góc độ pháp lý, luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật Pháp Trị (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, thông thường người dân đều mong muốn tăng diện tích đất ở ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để thuận tiện cho việc tách thửa, tặng cho hoặc nâng giá trị khi chuyển nhượng.

Do đó, việc một gia đình muốn giảm diện tích đất ở xuống là điều khá bất ngờ, song chắc hẳn phía gia đình có những lý do riêng.

Luật sư Lực dẫn khoản 6 Điều 141 Luật Đất đai 2024, quy định về việc xác định lại diện tích đất ở đối với thửa đất có vườn, ao, đất thổ cư đã được cấp Giấy chứng nhận trước ngày 1/7/2004 khi người sử dụng đất có nhu cầu.

Theo đó, việc xác định lại diện tích đất ở của hộ gia đình, cá nhân trong trường hợp thửa đất ở có vườn, ao, đất thổ cư đã được cấp giấy chứng nhận trước ngày 1/7/2004 khi người sử dụng đất có nhu cầu hoặc khi Nhà nước thu hồi đất được thực hiện như sau:

Diện tích đất ở được xác định lại theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này nếu tại thời điểm cấp giấy chứng nhận trước đây có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6 và 7 Điều 137 của luật này mà không thuộc quy định tại khoản 4 Điều 137 của luật này; người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích được xác định lại là đất ở.

Từ căn cứ trên, luật sư cho rằng người dân có thể đề nghị UBND cấp xã cung cấp các giấy tờ theo Điều 137 Luật Đất đai 2024, dựa trên số liệu ghi nhận tại đó để giảm diện tích đất ở xuống theo số liệu ghi nhận trên giấy tờ hoặc giấy tờ ghi không rõ thì giảm xuống theo hạn mức đất ở, hạn mức công nhận đất ở (ít hơn con số 1.200m2 ghi nhận trong sổ đỏ hiện thời).