Bài 20:

Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ!

(Dân trí) - Vụ “ngâm” hồ sơ cấp sổ đỏ nhà 119 Bà Triệu một cách bất thường đã được Báo Dân trí đeo bám thông tin với gần 20 kỳ báo. Nguồn cơn sự việc từ văn bản trì hoãn cấp sổ đỏ cho số nhà 119 Bà Triệu do ông Lâm Anh Tuấn - Phó chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng ký. Sau khi chính quyền sửa sai, đến nay, 2 cấp toà TP Hà Nội đã chính thức tuyên các bản án làm sáng tỏ sự việc. Thế nhưng cụ bà Đặng Thị Gái, 76 tuổi vẫn còn chưa tìm đến được công lý.

Một công văn kỳ quặc

Sau một quá trình dài tố tụng, ngày 30/1/2019, TAND quận Hai Bà Trưng đã chính thức ban hành bản án số 01/2019/DS-ST quyết định: Đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Đặng Thị Thành, bà Đặng Thị Bình về việc tranh chấp chia thừa kế, chia tài sản chung di sản của vợ chồng cụ Đặng Văn Mộc là nhà đất số 119 Bà Triệu.

Đồng thời, TAND quận Hai Bà Trưng còn chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Đặng Thị Gái đối với nguyên đơn. Xác định 1 nhà cấp bốn xây gạch, lợp tôn, diện tích 44,2m2 hiện có trên đất số 119 Bà Triệu là do cụ Triệu Thị Xe xây dựng năm 1963 theo GPXD số 136 tháng 4/1963 của Viện thiết kế quy hoạch TP Hà Nội. Bà Gái có đóng góp tiền và công sức xây dựng nhà này cùng cụ Xe. Nhà này được xây dựng thời điểm sau khi cụ Mộc chết nên không liên quan đến cụ Mộc.

Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 1
Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 2

TAND TP Hà Nội đã tuyên bản án khẳng định sự thật.

Tiếp đó, ngày 31/7/2019, TAND TP Hà Nội đã ban hành bản án số 223/2019/DS-PT tuyên không chấp nhận đơn kháng cáo của ông, bà Đặng Thị Thành, Đặng Thị Bình, Đặng Thị Lý, Đặng Văn Tiến, đồng thời chấp nhận các nội dung yêu cầu phản tố của bà Đặng Thị Gái.

Tranh chấp liên quan đến nhà đất 119 Bà Triệu đã được giải quyết triệt để bằng các Bản án/Quyết định hành chính, dân sự có liên quan. Những tưởng sau hơn 5 năm khốn khổ đấu tránh đòi quyền lợi, bà Đặng Thị Gái hiện ở tuổi “gần đất xa trời” sẽ được chạm tay vào cuốn sổ đỏ hợp pháp của mình.

Thế nhưng, ngày 23/9/2019, Phòng TN&MT quận Hai Bà Trưng bất ngờ có Công văn số 1255/TN&MT do ông Trần Quốc Khánh, Trưởng phòng ký gửi TAND Cấp cao tại Hà Nội, VKSND Cấp cao tại Hà Nội về việc thụ lý, giải quyết đơn liên quan đến nhà đất tại số 119 Bà Triệu, phường Nguyễn Du.

Công văn còn được gửi cho Phó chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng Nguyễn Quang Trung và UBND phường Nguyễn Du.

Công văn cho biết: Ngày 15/8/2019, Phòng TN&MT quận Hai Bà Trưng nhận được đơn của bà Đặng Thị Bình, Đặng Thị Lý đề nghị xem xét tạm đình chỉ thi hành án đối với nhà đất tại 119 Bà Triệu.

Ngày 19/8, Phòng TN&MT nhận được văn bản của Văn phòng luật sư Bảo Hiến đề nghị tạm dừng hoàn tất thủ tục xét cấp giấy chứng nhận nhà đất tại 119 Bà Triệu cho bà Đặng Thị Gái.

Ngày 19/9/2019, bà Đặng Thị Gái có đơn gửi UBND quận Hai Bà Trưng đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 119 Bà Triệu cho gia đình bà.

Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 3

Công văn lạ của Phòng TN&MT quận Hai Bà Trưng gửi TAND Cấp cao và VKSND Cấp cao tại Hà Nội.

Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng đề nghị Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội có văn bản phúc đáp rõ có tiếp tục thụ lý, giải quyết vụ án trên không để UBND quận Hai Bà Trưng, Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng có cơ sở giải quyết hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bà Đặng Thị Gái.

Nại ra các lý do trái luật để tiếp tục hành dân?

Nhìn nhận công văn của Phòng TN&MT quận Hai Bà Trưng gửi TAND Cấp cao và VKSND Cấp cao tại Hà Nội, luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty TNHH Luật LSX (Đoàn luật sư TP Hà Nội) đưa ra nhiều phân tích pháp lý và bày tỏ sự bất bình: “Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhà đất 119 Bà Triệu đã được bà Gái đề nghị UBND quận Hai Bà Trưng từ cách đây nhiều năm. Lý do để Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng từ chối cấp vì tài sản này có tranh chấp và đang được giải quyết tại Tòa án.

Tuy nhiên ngày 31/07/2019, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành bản án số 223/2019/DS-PT “V/v: Tranh chấp chia thừa kế tài sản, tranh chấp về quyền sở hữu và các quyền khác đối với tài sản; yêu cầu công nhận quyền sở hữu nhà ở” ra Quyết định: Không chấp nhận đơn kháng cáo của ông bà Đặng Thị Thành, Đặng Thị Bình, Đặng Thị Lý, Đặng Văn Tiến; Đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện về tranh chấp chia thừa kế, tài sản chung di sản là nhà đất số 119 phố Bà Triệu; Chấp nhận và khẳng định nhà, 119 Bà Triệu  thuộc về cụ Xe do được xây sau thời điểm cụ Mộc chết nên không có liên quan đến cụ Mộc.”.

Theo Quyết định trên thì căn cứ xác định nhà 119 phố Bà Triệu bị tranh chấp dẫn đến việc không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Gái hoàn toàn không còn nữa. Lúc này UBND quận Hai Bà Trưng mà trực tiếp là Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng phải giải quyết thủ tục hành chính cấp sổ đỏ cho người dân.

Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 4
Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 5

TAND Cấp cao tại Hà Nội ra phán quyết cuối cùng.

Tuy nhiên ngày 23/09/2019, Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng có văn bản số 1255/TN&MT do Trưởng phòng Tài Nguyên và Môi Trường Trần Quốc Khánh ký. Văn bản này được gửi cho Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội với nội dung: “Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng đề nghị Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội có văn bản phúc đáp rõ có tiếp tục thụ lý, giải quyết vụ án trên không để UBND quận Hai Bà Trưng, Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng có cơ sở giải quyết hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bà Đặng Thị Gái”.

Chính vì văn bản này việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bà Đặng Thị Gái có dấu hiệu bị dừng lại vô thời hạn, không rõ điểm dừng.

Bản án số 223/2019/DS-PT là bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành theo như khẳng định tại phần cuối Bản án: “Bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành kể từ ngày tuyên án”, như ghi nhận tại khoản 6, điều 313 Bộ Luật Tố tụng dân sự năm 2015.

Một khi bản án có hiệu lực pháp luật thì theo nguyên tắc bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án ghi nhận tại điều 19 Bộ Luật Tố tụng dân sự: “1. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành. 2. Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Tòa án và cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ thi hành bản án, quyết định của Tòa án phải nghiêm chỉnh thi hành và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ đó.”

Dựa trên các quy định pháp luật hiện tại thì Phòng tài nguyên và Môi trường quận Hai Bà Trưng không có chức năng, thẩm quyền yêu cầu Tòa án, Viện kiểm sát cấp cao trả lời những công việc thuộc chức năng nhiệm vụ của cơ quan Tố Tụng. Càng không có cơ sở chờ đợi trả lời của Tòa án, Viện kiểm sát cấp cao để quyết định việc có cấp sổ đỏ cho bà Gái. Đây có thể được đánh giá là hành xử không tôn trọng Bản án có hiệu lực pháp luật, bất chấp quy định pháp luật hiện có, tùy tiện, lạm quyền cản trở quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.

Cụ bà 76 tuổi “cạn nước mắt” xin cấp sổ đỏ giữa thủ đô: Lộ diện văn bản lạ kỳ! - 6

Bà Đặng Thị Gái hiện ở tuổi “gần đất xa trời” đã cạn hết nước mắt và vẫn chưa biết bao giờ được chạm tay vào cuốn sổ đỏ hợp pháp của mình.

Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08 tháng 06 năm 2010 của Chính phủ quy định về Kiểm soát thủ tục hành chính đã nêu rõ:

Về các hành vi bị nghiêm cấm được quy định tại điều 6: “Nghiêm cấm cán bộ, công chức được phân công thực hiện thủ tục hành chính thực hiện các hành vi sau đây: Từ chối thực hiện, kéo dài thời gian thực hiện hoặc tự ý yêu cầu bổ sung thêm hồ sơ, giấy tờ ngoài quy định mà không nêu rõ lý do bằng văn bản; Hách dịch, cửa quyền, sách nhiễu, gây phiền hà, gây khó khăn cho đối tượng thực hiện thủ tục hành chính; lợi dụng các quy định, các vướng mắc về thủ tục hành chính để trục lợi; Đùn đẩy trách nhiệm, thiếu hợp tác, chậm trễ, gây cản trở trong thực hiện nhiệm vụ được giao.”

 Có thể khẳng định việc ban hành văn bản số 1255/TN&MT “V/v thụ lý, giải quyết đơn liên quan đến nhà đất tại số 119 Bà Triệu phường Nguyễn Du” do Trưởng phòng Tài Nguyên và Môi Trường ông Trần Quốc Khánh ký thuộc hành động không được phép thực hiện như ghi nhận tại khoản 6, Điều 18 ghi nhận Trách nhiệm của cơ quan thực hiện thủ tục hành chính: “Không tự đặt ra thủ tục hành chính, hồ sơ, giấy tờ ngoài quy định của pháp luật.”

Người công chức phải biết tuân thủ pháp luật, cái gì có lợi cho dân thì hết sức làm, có hại cho dân thì tuyệt đối tránh chứ đừng nói đến hành động cố tình nại ra các lý do trái pháp luật gây hại cho quyền lợi ích hợp pháp của công dân”.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế