Bắc Giang - Bài 2:

Chính quyền quyết chặn đứng những “yêu sách” lạ của doanh nghiệp Trung Quốc

(Dân trí) - Sau khi trúng thầu dự án Nhà máy xử lý rác thải tại TP Bắc Giang, doanh nghiệp Trung Quốc đã liên tục có những đề nghị, yêu cầu phát sinh trong quá trình thương thảo. Trước những yêu sách này, UBND TP Bắc Giang đã có công văn hồi đáp để "chặn đứng" những yêu sách đó.

Như Dân trí đã thông tin, thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang về việc triển khai dự án Nhà máy xử lý rác thải tại TP Bắc Giang, UBND TP Bắc Giang đã triển khai lựa chọn nhà đầu tư và được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư tại Quyết định số 1929/QĐ-UBND ngày 12/12/2018. Nhà đầu tư trúng thầu là Công ty China Everbright International Limited.

Tuy nhiên, sau khi có kết quả trúng thầu, nhà đầu tư liên tục có những đề nghị, yêu cầu phát sinh trong quá trình thương thảo hợp đồng với UBND tỉnh và UBND thành phố Bắc Giang.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Bắc Giang tại văn bản số 3292/UBND-MT ngày 12/9/2019 về việc xem xét trả lời đề nghị của Công ty China Everbright International Limited (Công ty); sau khi xem xét nội dung đề nghị của Công ty, ngày 24/9, UBND TP Bắc Giang đã có công văn số 2440/UBND-QLĐT nêu rõ:

Chính quyền quyết chặn đứng những “yêu sách” lạ của doanh nghiệp Trung Quốc - 1
Chính quyền quyết chặn đứng những “yêu sách” lạ của doanh nghiệp Trung Quốc - 2

UBND TP Bắc Giang và tổ giúp việc lựa chọn NĐT không thống nhất đề nghị của NĐT.

Thứ nhất, Nhà đầu tư (NĐT) đề nghị đơn vị ký kết hợp đồng với UBND TP Bắc Giang là Công ty TNHH Năng lượng môi trường EB (Bắc Giang) (công ty này chưa thành lập) thuộc Công ty EB Environmental Enegy (Bac Giang) Holdings Limited (Công ty được thành lập tại Hồng Kông ngày 24/4/2017), Công ty EB Environmental Enegy (Bac Giang) Holdings Limited thuộc Công ty China Everbright International Limited (đơn vị trúng thầu). UBND TP Bắc Giang và tổ giúp việc lựa chọn NĐT không thống nhất với đề nghị nêu trên, do tại khoản 1 Điều 71 của Luật Đấu thầu quy định: “Sau khi lựa chọn được NĐT, cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết hợp đồng với NĐT được lựa chọn hoặc với NĐT được lựa chọn và doanh nghiệp dự án”.

Vì vậy, NĐT đang đề nghị việc ký hợp đồng với công ty không phải là đơn vị trúng thầu không đảm bảo theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam.

Thứ hai, về giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt: NĐT đề nghị giá xử lý chất thải rắn sinh hoạt từ năm thứ 6 trở đi là 451.000 VNĐ; từ năm thứ 8 trở đi, giá xử lý chất thải rắn sinh hoạt sẽ được điều chỉnh 2 năm một lần, tính theo chỉ số tăng giá do cơ quan nhà nước Việt Nam có thẩm quyền ban hành để đảm bảo lợi nhuận cho NĐT.

UBND TP Bắc Giang và tổ giúp việc lựa chọn NĐT không thống nhất nội dung trên, đề nghị giữ nguyên mức giá đã được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt là 450.000 VNĐ và không thay đổi kể từ năm thứ 6 trở đi.

Thứ ba, về cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và thành lập doanh nghiệp dự án: NĐT đề nghị UBND tỉnh Bắc Giang cấp Chủ trương đầu tư, sau đó cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho Công ty EB Environmental Enegy (Bac Giang) Holdings Limited; sau khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Công ty EB Environmental Enegy (Bac Giang) Holdings Limited sẽ thành lập Công ty TNHH Năng lượng môi trường EB (Bắc Giang) để xây dựng và vận hành dự án.

UBND TP Bắc Giang và tổ giúp việc không thống nhất nội dung nêu trên, do đó đã tổ chức đấu thầu lựa chọn NĐT nên 2 bên sẽ ký kết hợp đồng và thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Chính quyền quyết chặn đứng những “yêu sách” lạ của doanh nghiệp Trung Quốc - 3

Tổ giúp việc lựa chọn nhà đầu tư (được thành lập tại Quyết định số 280/QĐ-UBND ngày 01/3/2018 của UBND tỉnh Bắc Giang) do Phó Chủ tịch UBND TP Bắc Giang, ông Nguyễn Văn Thạo làm tổ trưởng đã tỉnh táo trước các "yêu sách" của doanh nghiệp Trung Quốc.

Thứ tư, về tiến độ thực hiện hợp đồng: NĐT đề nghị hoàn thành việc lập và trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền các nội dung Khảo sát, lập quy hoạch chi tiết, đánh giá tác động môi trường trong vòng 3 tháng kể từ khi ký hợp đồng; Hoàn thành cấp phép xây dựng trong vòng 6 tháng kể từ khi ký hợp đồng; Thi công xây dựng trong vòng 16 tháng kể từ ngày khởi công.

Nội dung này vi phạm theo cam kết được nêu trong Hồ sơ dự thầu của NĐT, vì vậy UBND TP Bắc Giang và tổ giúp việc lựa chọn NĐT không thống nhất đề nghị của NĐT.

Trước đó, ngày 18/9, UBND TP Bắc Giang đã có Công văn số 2381/UBND-VP gửi Công ty China Everbright International Limited về việc huỷ kết quả lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư Nhà máy xử lý rác thải tại TP Bắc Giang.

Công văn cho biết: Do việc đàm phán hoàn thiện hợp đồng giữa UBND TP Bắc Giang và NĐT không thống nhất được một số nội dung nêu tại Biên bản thương thảo hợp đồng ngày 25/7/2019, mặt khác, bảo lãnh dự thầu của NĐT đã hết hiệu lực kể từ ngày 25/7/2019. Trong thời gian từ ngày 18/9/2019 đến ngày 25/9/2019, nếu NĐT không có ý kiến phản hồi coi như đàm phán, hoàn thiện hợp đồng giữa hai bên không thành công.

Bên mời thầu sẽ báo cáo, đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ra thông báo huỷ kết quả lựa chọn nhà đầu tư theo quy định pháp luật.

Trong khi UBND TP Bắc Giang có những động thái quyết liệt với việc yêu cầu doanh nghiệp Trung Quốc tuân thủ pháp luật Việt Nam thì tại Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang đang diễn ra sự việc khiến dư luận hết sức khó hiểu. Sau khi Báo Dân trí thông tin sự việc nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm khiến cử tri Bắc Giang phẫn nộ nhưng chưa bị xử phạt, Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang đã có công văn hồi âm, đưa ra các lí do không xử phạt được các luật sư cho rằng khá…hài hước.

Cụ thể: Với cả Công ty Khải Thần Việt Nam và Công ty Khải Thừa Việt Nam, Sở TN&MT Bắc Giang đều thừa nhận tại thời điểm kiểm tra ngày 3/9, cả 2 doanh nghiệp Trung Quốc này đều chưa thu gom, xử lý triệt để khí thải phát sinh trong quá trình sản xuất, còn phát sinh mùi khó chịu tại khu vực xưởng sản xuất.

Tuy nhiên, Sở TN&MT Bắc Giang đưa ra lý do không xử phạt 2 doanh nghiệp này là vì: Theo các kết quả quan trắc, phân tích môi trường định kỳ quý III, IV năm 2018 và quý I, II năm 2019 cho thấy các thông số đo, phân tích môi trường không khí làm việc, khí thải đều nằm trong giới hạn của quy chuẩn cho phép. Do đó, chưa có đủ căn cứ để xem xét, xử phạt vi phạm hành chính.

Luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Lí do Sở TN&MT Bắc Giang đưa ra để không xử phạt 2 doanh nghiệp này dù đã phát hiện vi phạm là khá … hài hước. Thời điểm phát hiện dấu hiệu vi phạm, đoàn kiểm tra phải lấy ngay mẫu vi phạm đi phân tích. Sau đó, căn cứ trên kết quả phân tích này mới xem có căn cứ xử phạt hay không.

Chứ làm gì có chuyện phát hiện dấu hiệu vi phạm lại sử dụng các kết quả phân tích từ bao giờ để cho rằng không xử phạt được. Hơn nữa, Sở TN&MT Bắc Giang phải trả lời rõ trước công luận về việc các kết quả quan trắc mà cơ quan này căn cứ là do cơ quan chuyên môn độc lập thực hiện hay doanh nghiệp tự thực hiện quan trắc rồi báo cáo lên?. Vì vậy, tôi cho rằng lý do này là căn cứ nguỵ biện rất nguy hiểm”.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế - Ngọc Hân