Bình Định: Dân bỏ ruộng hoang vì doanh nghiệp khai thác đá

Không thể gieo xạ vì mỏ đá

Theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều diện tích đất canh tác nông nghiệp tại cánh đồng Hóc Công của bà con nhân dân thôn Cảnh An 1, xã Phước Thành đang bị bao phủ bởi đất, cát nên không thể gieo sạ lúa. Anh Nguyễn Văn Thạnh (35 tuổi, trú xóm 4, thôn Cảnh An 1) bức xúc nói: “Tôi có 5 sào đất vừa trồng lúa và hoa màu nhưng ít nhiều đều bị đất, cát bồi lấp. Gia đình tôi đã thu gom, khôi phục sản xuất được 4 sào, 1 sào còn lại do đất, cát phủ dày nên đành để cỏ mọc. 4 sào gia đình đang canh tác thì công ty có hỗ trợ phân bón. Còn 500 m² đất còn lại không canh tác được, công ty đền bù 1,5 triệu đồng/sào/vụ”.

Thế nhưng cũng theo anh Thạnh thì đây chỉ chỉ là giải pháp tạm thời. Về lâu dài, anh cũng như người dân đề nghị công ty phải đưa phương tiện cơ giới thu gom lớp đất, cát trả lại ruộng để bà con canh tác ổn định.

Theo UBND xã Phước Thành, trong quá trình thực hiện khai thác đơn vị này thực hiện không tốt việc xây dựng hồ lắng, mương thoát nước. Vì vậy, mỗi khi trời mưa, đất, đá, sỏi từ mỏ theo nước tràn xuống cánh đồng Hóc Công (ở xóm 4, thôn Cảnh An 1, xã Phước Thành) làm bồi lấp nhiều héc ta đất sản xuất nông nghiệp của người dân. Thực trạng này kéo dài từ năm 2014 đến nay, song công ty chưa có giải pháp khắc phục dứt điểm.

Ông Lê Văn Đồng, Chủ tịch UBND xã Phước Thành cho biết: “Từ năm 2014 đến nay, hoạt động khai thác đá trên núi Hòn Chà của Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite đã gây sạt lở đất, cát nghiêm trọng, phủ lấp hơn 5 ha đất nông nghiệp tại cánh đồng Hóc Công, khiến 16 hộ dân không thể gieo sạ hoặc trồng hoa màu. Các diện tích đất bị bồi lấp từ năm 2014 - 2016, Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite đã tổ chức đền bù cho dân theo thời vụ. Riêng vụ Đông Xuân 2016 - 2017, công ty chưa tổ chức đền bù nên làm bà con bức xúc. Giải pháp sắp tới, công ty phải thu gom đất, cát trả lại ruộng cho dân sản xuất”.

Khắc phục cho có!

Trước phản ánh của người dân, năm 2014, UBND xã Phước Thành cùng ngành chức năng của huyện Tuy Phước đã yêu cầu đơn vị này phải xây dựng hệ thống mương thoát nước bằng bê tông kiên cố; xây dựng kè chắn, hồ lắng để ngăn chặn tình trạng đất, đá, cát, sỏi theo nước mưa bồi lấp xuống ruộng dân. Đến nay, Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite làm mương thoát nước, làm hồ lắng.

Thế nhưng theo đánh giá của ông Lê Văn Đồng, Chủ tịch UBND xã Phước Thành, rằng đơn vị này làm rất sơ sài, làm cho có; không đảm bảo điều kiện thoát nước, ngăn chặn nạn đất, đá, cát, sỏi bồi lấp ruộng dân. “Theo thiết kế, mương thoát nước, hồ lắng phải xây dựng theo hướng kiên cố bằng bê tông xi măng. Tuy nhiên, mương thoát nước công ty làm là mương đất; hồ lắng làm sơ sài, đất, đá bồi lấp nên không phát huy được tác dụng. Đáng ngại, do mương đất nên nước từ trên đỉnh núi đổ xuống vào mùa mưa rất mạnh, làm sạt lở đất dọc kênh mương, ảnh hưởng đến sản xuất bà con”- ông Đồng cho hay.

Về vấn đề này, ông Huỳnh Thanh Phương, cán bộ phòng TN-MT huyện Tuy Phước, cho rằng: “Do khâu đền bù giải phóng mặt bằng thi công mương thoát nước kéo dài hơn 3 năm, nên Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite thi công chậm trễ, chưa hoàn thiện công trình. Hiện nay, chúng tôi tiếp tục yêu cầu công ty phải khẩn trương hoàn thiện mương thoát nước theo hướng kiên cố bằng bê tông, hoàn thành trước mùa mưa lũ năm nay. Đồng thời, yêu cầu đơn vị này phải nạo vét, chỉnh sửa lại hồ lắng. Đặc biệt, công ty phải nhanh chóng đưa phương tiện cơ giới tiến hành thu gom đất, cát phủ lấp dưới ruộng để trả lại cho dân canh tác; chấm dứt tình trạng đền bù theo mùa vụ như thời gian qua”.

Được biết, ngày 11/11/2010, UBND tỉnh Bình Định có giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty TNHH Hoàn Cầu Granite khai thác đá tại sườn phía Tây núi Hòn Chà, thuộc xã Phước Thành (Tuy Phước) và phường Bùi Thị Xuân (TP Quy Nhơn) trên diện tích 68 ha, thời hạn 20 năm.

Doãn Công