Bị hại vụ Tân Hoàng Minh có được nhận tiền trực tiếp tại Tòa án không?

Tại phiên tòa xét xử bị cáo Đỗ Anh Dũng (cựu Chủ tịch Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Hoàng Minh), nhiều bị hại là các nhà đầu tư của Tân Hoàng Minh bày tỏ mong muốn nhận lại số tiền gốc sử dụng để mua trái phiếu ngay tại phiên tòa. Bên cạnh đó, một số người mong muốn nhận được số tiền lãi tới hạn của các hợp đồng tới hạn thanh toán trước thời điểm ông Dũng bị bắt.

Về phía bị cáo, ông Dũng cho biết sẽ tuân theo quyết định của Hội đồng xét xử, xin chịu trách nhiệm với khoản tiền lãi nêu trên. Trước thời điểm vụ án được đưa ra xét xử, cơ quan tiến hành tố tụng cũng đã thu của bị cáo hơn 8.640 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Số tiền trên đang được quản lý bởi Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội.

Theo quy định của pháp luật, số tiền trên có thể được hoàn trả cho các bị hại ngay tại phiên tòa hay không là thắc mắc của nhiều độc giả Dân trí.

Là người có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại các cơ quan tiến hành tố tụng, luật sư Dương Đức Thắng (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhìn nhận, đối với yêu cầu được nhận lại số tiền gốc ngay tại phiên tòa, đó là yêu cầu hợp pháp, chính đáng và là quyền lợi của các bị hại. Hội đồng xét xử sẽ ghi nhận yêu cầu này, song khó có căn cứ để có thể thi hành ngay lập tức đề nghị của các bị hại.

Giải thích về vấn đề này, trích dẫn quy định tại Điều 343 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, ông Thắng cho biết một bản án, quyết định và những phần bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án không bị kháng cáo, kháng nghị thì sẽ có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Về việc kháng cáo, thời hạn để kháng cáo đối với bản án sơ thẩm là 15 ngày, kể từ ngày tuyên án. Đối với bị cáo, đương sự vắng mặt tại phiên tòa thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc từ ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật, căn cứ khoản 1, Điều 333 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Về việc kháng nghị, Điều 337 Bộ luật này quy định thời hạn kháng nghị của Viện kiểm sát cùng cấp đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm là 15 ngày, của Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp là 30 ngày, kể từ ngày tuyên án.

Sau thời những thời hạn nêu trên, nếu các đương sự hoặc Viện kiểm sát các cấp không có kháng cáo, kháng nghị một phần hoặc toàn bộ bản án thì toàn bộ bản án hoặc một phần của bản án không có kháng cáo hay kháng nghị sẽ được coi là có hiệu lực pháp luật và có thể thi hành.

"Từ những quy định trên, có thể thấy phải sau 30 ngày từ ngày tuyên án, bản án mới có thể có hiệu lực pháp luật. Khi đó, các bị hại mới có thể làm thủ tục để nhận lại số tiền thiệt hại đang được quản lý bởi cơ quan thi hành án dân sự. Trường hợp bản án bị kháng cáo, kháng nghị toàn bộ hoặc một phần liên quan tới trách nhiệm dân sự, những người liên quan tới phần nội dung bị kháng cáo, kháng nghị sẽ chưa thể thực hiện thủ tục để nhận tiền.

Đối với những người đủ điều kiện thi hành án, họ cần có đơn yêu cầu thi hành án gửi Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội để đề nghị thi hành phần dân sự trong bản án. Căn cứ Điều 36 Luật Thi hành án dân sự 2008, thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền chủ động ra quyết định thi hành án và phân công chấp hành viên thi hành án đối với phần bản án tuyên về việc phạt, truy thu tiền, tài sản bất chính hoặc trả lại tiền, tài sản cho đương sự. Thời hạn ra quyết định thi hành án là 5 ngày làm việc, từ thời điểm nhận được bản án có hiệu lực pháp luật", luật sư Thắng phân tích.

Như vậy, để có thể nhận về số tiền gốc, bị hại trong Vụ án cần chờ đợi trong thời hạn tối đa 30 ngày từ thời điểm Hội đồng xét xử tuyên án sơ thẩm để bản án có hiệu lực pháp luật. Sau đó, việc thi hành án sẽ được thực hiện tại cơ quan thi hành án, căn cứ phần nội dung đã có hiệu lực pháp luật của Bản án sơ thẩm đã tuyên.

Hoàng Linh