Bài 6: Kỳ án oan khuất của gia đình liệt sỹ: Sổ đỏ cấp trái luật vẫn được “đặc cách” tồn tại

(Dân trí) - Các cơ quan chức năng TP. Hà Nội kết luận việc cấp 2 sổ đỏ trên diện tích 1020m2 thuộc sở hữu của mẹ liệt sỹ Triệu Thị Mão ở Đông Mỹ, huyện Thanh Trì là vi phạm pháp luật nhưng đến nay những sổ đỏ này vẫn chưa bị thu hồi và hủy bỏ.

Theo những tài liệu PV Dân trí thu thập được, mảnh đất 1020m2 là tài sản gia đình cụ Triệu Thị Mão sử dụng từ những năm 50 thế kỷ trước, đất có nguồn gốc do hai cụ Nguyễn Văn Sụn và Nguyễn Thị Nghĩa để lại với diện tích ban đầu 2.036m2. Sau khi vợ chồng cụ Nguyễn Văn Sụn và Nguyễn Thị Nghĩa qua đời, cụ Nguyễn Văn Kế và vợ là Triệu Thị Mão tiếp tục quản lý và sử dụng 2.036m2 đất.
 
Năm 1956, cụ Nguyễn Văn Kế chia cho người em ruột là ông Nguyễn Văn Sáu một phần diện tích đất và gia đình bà Mão còn sử dụng 1020m2. Sau khi cụ Nguyễn Văn Kế qua đời năm 1988, cụ Mão và các con tiếp tục sử dụng ổn định phần diện tích này.
 
Bản án phúc thẩm của TAND TP. Hà Nội xác định việc cấp sổ đỏ cho Tạo và Chung là trái pháp luật
Bản án phúc thẩm của TAND TP. Hà Nội xác định việc cấp sổ đỏ cho Tạo và Chung là trái pháp luật

Do trình độ văn hóa thấp, khi nhà nước có chủ trương làm sổ đỏ năm 1993, ông Nguyễn Văn Tạo (con trai út của bà Mão) đã tự ý nhờ người viết hộ đơn xin chia tách đôi thửa đất gia đình bà Mão đang ở thành 2 phần bằng nhau. Cá nhân ông Tạo đứng tên 510m2, phần diện tích 510m2 còn lại đứng tên em họ Nguyễn Văn Chung (bị tâm thần từ nhỏ) vì nghe đồn ai làm sổ đỏ có nhiều đất sẽ bị thu hẹp, hoặc phải đóng thuế cao hơn.

Theo quy định, muốn chia tách thửa đất và làm thủ tục cấp sổ đỏ người đứng tên chủ sở hữu phải trực tiếp kê khai với chính quyền địa phương, cùng các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, việc cấp 2 sổ đỏ/1020m2 đứng tên cụ Triệu Thị Mão lại không tuân thủ theo trình tự nhà nước ban hành. Tất cả giấy tờ liên quan đến việc cấp sổ đỏ đều do ông Tạo tự kê khai và nộp lên xã Đông Mỹ. Nhận được hồ sơ, UBND xã Đông Mỹ cũng không cử người đi khảo sát, đo đạc, cắm mốc giới.

Đầu năm 2002, bà Nguyễn Thị Bình là chị gái Nguyễn Văn Chung, đồng thời cũng là người giám hộ của Chung đem sổ đỏ về quê đòi chia đôi khuôn viên nhà cụ Triệu Thị Mão đang ở thì gia đình mới biết việc con trai út tự ý chia tách đất đề nghị cấp sổ đỏ mà không được sự đồng ý của các thành viên trong gia đình.
 
Bản án được thi hành xong từ năm 2009
Bản án được thi hành xong từ năm 2009

Sau khi mẹ liệt sỹ Triệu Thị Mão có đơn khởi kiện ra Tòa án, tại các phiên xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, Hội đồng xét xử đều kết luận việc cấp 2 quyển sổ đỏ cho ông Nguyễn Tạo và Nguyễn Văn Chung là hành vi trái pháp luật, cần phải tiến hành thu hồi, bởi toàn bộ giấy tờ đều do một mình Tạo làm, UBND xã Đông Mỹ không tiến hành lập hồ sơ, đo đạc thực tế. Ngay cả lá đơn xin đăng ký quyền sử dụng đất của ông Nguyễn Văn Chung đề ngày 20/12/1993 cũng không có chữ ký.

Mảnh đất được chia tách làm 2 thửa để cấp sổ đỏ mang tên Nguyễn Văn Tạo và Nguyễn Văn Chung từ năm 1994, nhưng cụ Triệu Thị Mão lại là người đứng ra đóng thuế hàng năm cho UBND xã Đông Mỹ. Anh họ của Tạo là Nguyễn Văn Chung bị bệnh tâm thần từ nhỏ, nhưng chính quyền vẫn bất chấp và xác định ông Chung đủ điều kiện đứng tên sổ đỏ mảnh đất “từ trên trời rơi xuống”.

Qua gần 10 phiên tòa cấp sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, ngày 23/9/2008 mẹ liệt sỹ Triệu Thị Mão mới được TAND TP. Hà Nội tuyên là chủ sở hữu hợp pháp mảnh đất 1020m2 ở xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì. Ngày 14/1/2009, Cục Thi hành án dân sự TP. Hà Nội ký Quyết định số 632/QĐ-THA về việc thực thi bản án số 58/2008/DSPT của TAND TP. Hà Nội, tiến hành cắm mốc giới trả lại cho cụ Mão 850 m2 đất và tài sản trên đất. Riêng ông Nguyễn Văn Chung vẫn được gia đình cụ Mão đồng ý cho sử dụng 170m2.
 
2 cuốn sổ đỏ UBND huyện Thanh Trì cấp trái pháp luật vẫn chưa bị thu hồi
2 cuốn sổ đỏ UBND huyện Thanh Trì cấp trái pháp luật vẫn chưa bị thu hồi

Việc thi hành án được thực hiện công khai, minh bạch, Cục Thi hành án dân sự TP. Hà Nội không nhận được đơn khiếu nại của người có quyền lợi liên quan, hoặc quyết định kháng nghị từ các cơ quan tố tụng. Sau khi hoàn tất việc thi hành án, cụ Triệu Thị Mão đã tiến hành phân chia tài sản cho các con.

Nhưng mọi thứ lại đột ngột “xuay chiều” sau khi cụ Triệu Thị Mão qua đời vào năm 2010. Ít ngày sau đám tang cụ Mão, ngày 9/6/2010, ông Từ Văn Nhũ, Phó Chánh án TAND Tối cao ra Quyết định kháng nghị bản án phúc thẩm lần 3 số 58/2008/DSPT ngày 23/9/2008 của TAND TP. Hà Nội, đề nghị TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm.

Quyết định kháng nghị bản án số 58/2008/DSPT của TAND Tối cao đưa ra dựa một phần lời khai của những nhân chứng liên quan gồm: bà Nguyễn Thị Mai, Nguyễn Văn Lợi, Nguyễn Văn Khải, Nguyễn Thị Thanh. Tuy nhiên, xét lại ngày tháng năm sinh thì phát hiện ra vô số tình tiết mâu thuẫn khó lý giải. Có đến 2/4 nhân chứng sinh vào các năm năm 1968 (ông Nguyễn Văn Khải) và năm 1971 (bà Nguyễn Thị Mai) được TAND Tối cao ghi lời khai về cuộc họp phân chia tài sản vào năm 1968. Điều đó có nghĩa, 2/4 người được coi là nhân chứng hợp pháp khi chưa đẻ, hoặc mới được 3 tuổi.

Trong lúc gia đình mẹ liệt sỹ Triệu Thị Mão bị đẩy vào vòng kiện tụng kéo dài hao tổn thời gian, tiền bạc vì quyết định “tiền hậu bất nhất” của TAND Tối cao, cả 2 cuốn sổ đỏ cấp trái pháp luật mang tên Nguyễn Văn Tạo và Nguyễn Văn Chung vẫn chưa được UBND huyện Thanh Trì thu hồi theo quy định pháp luật khiến các thành viên trong gia đình mẹ liệt sỹ Triệu Thị Mão bức xúc.

Để hạn chế những phức tạp phát sinh, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho công dân, báo Dân trí đề nghị UBND TP. Hà Nội giao cho Thanh tra Thành phố vào cuộc kiểm tra, sớm tiến hủy bỏ 2 cuốn sổ đỏ cấp trái pháp luật gần 20 năm qua.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.

Vũ Văn Tiến - Ngọc Cương