Bài 5: Vụ thi hành án trái luật chưa từng có tiền lệ trong ngành tư pháp tỉnh Phú Thọ

Sau loạt bài điều tra về vụ cưỡng chế bất thường một quyết định trái pháp luật của Chi cục Thi hành án (THA) dân sự TP Việt Trì (Phú Thọ) do chấp hành viên Đặng Xuân Quang trực tiếp thực hiện, báo điện tử Dân trí đã nhận được rất nhiều phản hồi của bạn đọc thể hiện sự bức xúc, đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ phải lập tức vào cuộc điều tra làm rõ sự việc, xử lý nghiêm minh những cá nhân nhân danh pháp luật để làm trái pháp luật.

Để rộng đường dư luận, phóng viên của báo điện tử Dân trí đã có buổi làm việc trực tiếp với nhiều lãnh đạo TAND tỉnh Phú Thọ tại trụ sở tòa Phú Thọ. Đại diện cho cơ quan đã ban hành bản án Giám đốc thẩm số 02/2014/KDTM-GĐT xử hủy Quyết định số 16/2012/QĐST-KDTM ngày 23/7/2012 của TAND TP Việt Trì, ông Đỗ Ngọc Tuấn - Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ, ông Phùng Văn Quang - Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ và ông Trần Văn Thức - Trưởng phòng giám đốc kiểm tra TAND tỉnh Phú Thọ đã thẳng thắn chỉ ra "điểm chết" trong vụ thi hành án bất chấp Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm của cơ quan thi hành án TP Việt Trì.

Thưa ông Đỗ Ngọc Tuấn - Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ, ông có thể cho bạn đọc báo Dân trí biết rõ về quá trình xem xét lại theo thủ tục Giám đốc thẩm Quyết định số 16/2012/QĐST-KDTM vi phạm tố tụng nghiêm trọng của TAND TP Việt Trì?

Ông Đỗ Ngọc Tuấn: Ngay sau khi nhận được đơn của đương sự là Công ty cổ phần đầu tư thương mại Việt Hưng đề nghị xem xét lại Quyết định số 16/2012 theo thủ tục Giám đốc thẩm, TAND tỉnh Phú Thọ đã nghiêm túc thực hiện theo đúng các quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự: rút hồ sơ nghiên cứu, nhận thấy có căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm (được quy định tại Khoản 2 Điều 283 BL TTDS) nên đã ra Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm số 01/2014/QĐKN-GĐT-KDTM ngày 09/01/2014 (theo quy định tại Khoản 2 Điều 285 BL TTDS).

Sau đó TAND tỉnh Phú Thọ đã mở phiên tòa giám đốc thẩm chấp nhận kháng nghị số 01/2014, xử hủy Quyết định số 16/2012, giao lại cho TAND TP Việt Trì giải quyết theo thủ tục chung do lỗi vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng .

Thưa ông Tuấn, khi nhận thấy Quyết định số 16/2012 có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, TAND tỉnh Phú Thọ đã có sự phối hợp như thế nào vớ cơ quan thi hành án TP Việt Trì nhằm ngăn chặn việc thi hành án một quyết định trái pháp luật?

Ông Đỗ Ngọc Tuấn: Ngay sau khi nghiên cứu hồ sơ, phát hiện thấy Quyết định số 16/2012 có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, ngày 20/12/2013 TAND tỉnh Phú Thọ đã gửi đến Chi cục THA dân sự TP Việt Trì công văn số 602/2013/CV TDTHA/TA trong đó nêu rõ: để có thời gian nghiên cứu vụ án theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm theo quy định của pháp luật, yêu cầu chi cục THA dân sự TP Việt Trì tạm dừng THA Quyết định số 16/2012 để chờ kết quả xét xử vụ án theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm.

Tuy nhiên, cơ quan thi hành án TP Việt Trì không những không dừng thi hành án mà ngày 08/01/2014, cơ quan này đã ra Thông báo số 186/TB-THA về việc cưỡng chế thi hành án.

Chính vì vậy, nhằm áp dụng biện pháp ngăn chặn khẩn cấp, ngày 09/01/2014, TAND tỉnh Phú Thọ đã gửi tiếp đến Chi cục THA TP Việt Trì Kháng nghị giám đốc thẩm số 01/QĐKN-GGĐT-KDTM, trong đó nêu rõ: Tạm đình chỉ thi hành án Quyết định số 16/2012 của TAND TP Việt Trì để chờ kết quả xét xử giám đốc thẩm.

Mặc dù vậy, Chi cục thi hành án TP Việt Trì vẫn tiến hành cưỡng chế thi hành Quyết định trái pháp luật vào ngày 14/1/2014.

Trong khi đó, ngày 22/01/2014, Ủy ban thẩm phán TAND tỉnh Phú Thọ đã xét xử theo thủ tục Giám đốc thẩm xử hủy Quyết định số 16/2012 và đã gửi đến Chi cục THA TP Việt Trì kết quả xét xử.

Như vậy, TAND tỉnh Phú Thọ đã thực hiện đúng, đầy đủ và kịp thời các quy định của pháp luật về sự phối hợp giữa các cơ quan thực thi pháp luật qua việc gửi văn bản liên quan nói trên. Chúng tôi đã yêu cầu tạm dừng việc THA nhưng cơ quan THA vẫn cố tình tiến hành thì đúng sai họ phải tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Chúng tôi không can thiệp được vì là hai cơ quan độc lập.

Thưa ông  Phùng Văn Quang - Phó Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ, khi Tòa án cấp tỉnh đã có văn bản gửi sang yêu cầu tạm dừng việc THA để chờ kết quả xét xử giám đốc thẩm nhưng Chi cục THA TP Việt Trì vẫn phớt lờ, cố tình thực hiện đến cùng việc cưỡng chế dù biết rõ Quyết định số 16/2012 là một Quyết định trái pháp luật, đặc biệt việc cưỡng chế lại được thực hiện quyết liệt ngay sát ngày Tết cổ truyền của dân tộc (vào ngày 14 tháng Chạp). Vậy xin ông cho biết theo quy định pháp luật thì những văn bản TAND tỉnh gửi đến Chi cục Thi hành án có tính chất bắt buộc thực hiện hay chỉ mang tính thông báo để tham khảo?

Ông Phùng Văn Quang: TAND tỉnh Phú Thọ đã thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật tố tụng dân sự trong quá trình xem xét lại Quyết định số 16/2012 theo thủ tục giám đốc thẩm. Trong quá trình xét xử, chúng tôi đã có gửi công văn cũng như Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm đến Chi cục THA TP Việt Trì. Cơ quan này cũng đã gửi công văn thông báo về việc đã nhận được công văn, quyết định kháng nghị của TAND tỉnh nhưng thông báo sẽ tiếp tục thi hành việc giao tài sản cho người trúng đấu giá, căn cứ vào Luật Thi hành án dân sự năm 2008 và Nghị định 125 năm 2013.

Ngày 20/12/2013, TAND tỉnh đã có công văn số 602/2013/CV TDTHA/TA gửi Chi cục THA dân sự TP Việt Trì, đây chỉ là văn bản có tính chất thông báo.

Tuy nhiên, ngày 09/01/2014, TAND tỉnh đã gửi đến Chi cục THA dân sự TP Việt Trì Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm của Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ yêu cầu cơ quan này dừng THA Quyết định số 16/2012 để chờ kết quả xét xử Giám đốc thẩm.

Với Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm thì việc yêu cầu dừng thi hành án không chỉ còn mang tính chất thông báo mà đã là bắt buộc phải thực hiện do pháp luật quy định.  

Như vậy, theo Điều 286 về Hoãn, tạm đình chỉ thi hành bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật thì:

1. Người có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án có quyền yêu cầu hoãn thi hành bản án, quyết định để xem xét việc kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm. Việc hoãn thi hành án được thực hiện theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự.

2. Người đã kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có quyền quyết định tạm đình chỉ thi hành bản án, quyết định đó cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.

Thưa ông Trần Văn Thức - Trưởng phòng Giám đốc kiểm tra TAND tỉnh Phú Thọ, đối với việc TAND tỉnh đã gửi các công văn nhưng Chi cục THA dân sự TP Việt Trì vẫn quyết tâm thực hiện đến cùng việc cưỡng chế dù biết rõ Quyết định số 16/2012 là một Quyết định trái pháp luật, phải chăng cơ quan THA cấp thành phố đã cố tình “qua mặt” TAND tỉnh?

Ông Trần Văn Thức: TAND tỉnh Phú Thọ đã làm đúng các quy định về sự phối hợp liên ngành, gửi các văn bản sang cơ quan THA yêu cầu tạm dừng việc THA chờ kết quả xét xử giám đốc thẩm. Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm là một quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, có ký tên của người có thẩm quyền, có đóng dấu quốc huy, nhân danh Nhà nước, theo đúng quy định tại Điều 286 Bộ luật Tố tụng dân sự. Còn việc cơ quan THA cố tình không chấp hành, vẫn tiếp tục thực hiện thì đúng sai như thế nào cơ quan THA phải tự chịu trách nhiệm.

Thưa ông Thức, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã từng có vụ án nào đã có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm mà cơ quan THA vẫn tiến hành cưỡng chế THA chưa?

Ông Trần Văn Thức: Thông thường ở tỉnh Phú Thọ nếu đã có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm thì cơ quan THA sẽ lập tức tạm dừng việc THA lại chờ kết quả xét xử giám đốc thẩm chứ chưa bao giờ có trường hợp nào tiếp tục tiến hành cưỡng chế cả. Đây là trường hợp duy nhất vẫn tiếp tục cưỡng chế THA khi đã có quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm.

Thưa ông Phùng Văn Quang, trong trường hợp về sau, TAND TP Việt Trì xét xử lại vụ án theo thủ tục chung và phán quyết này có hiệu lực pháp luật mà khối tài sản đã bị cưỡng chế thi hành án sai theo một quyết định trái pháp luật rồi thì còn đâu ra tài sản để thi hành bản án mới nữa?

Ông Phùng Văn Quang: Nếu như sau này TAND TP Việt Trì giải quyết vụ án theo pháp luật mà ảnh hưởng đến khối tài sản đã đấu giá thì lúc đó về phía đương sự có quyền khiếu nại sự việc lên cơ quan cao hơn như Cục thi hành án tỉnh Phú Thọ, Tổng cục thi hành án, UBND tỉnh Phú Thọ...

TAND TP Việt Trì cứ giải quyết theo đúng quy định pháp luật, còn vấn đề tài sản lúc đó sẽ phải xem xét lại.

Xin cảm ơn!

Anh Thế (thực hiện)