Bài 19: "Sai phạm của Chi cục thi hành án TP Việt Trì rất khó hiểu"

Luật sư Phan Thị Lam Hồng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) khẳng định: Có thể nói, một trong những sai phạm mang tính hệ thống trong vụ việc này chính là việc các cơ quan chức năng đã xác định sai tư cách người đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Việt Hưng trong quá trình tiến hành các thủ tục tố tụng cũng như tại giai đoạn thi hành án

Theo hồ sơ vụ án, TAND TP Việt Trì đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng khi xác định tư cách của người đại diện theo pháp luật của Công ty Việt Hưng trong quá trình tham gia hòa giải tại Tòa và trong Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012/QĐST-KDTM ngày 23/07/2012 (sau đây xin gọi tắt là Quyết định số 16/2012).

Cụ thể trong quá trình làm việc tại Tòa, thẩm phán luôn mời ông Nguyễn Minh Sơn đến làm việc chứ không hề mời ông Nguyễn Ngọc Hoàn. Hơn thế nữa, tại Quyết định số 16/2012 còn ghi nhận: “Công ty cổ phần đầu tư thương mại Việt Hưng do ông Nguyễn Minh Sơn làm Chủ tịch Hội đồng quản trị - Giám đốc công ty”. Trong khi trên thực tế, lúc này ông Nguyễn Minh Sơn chỉ là một cổ đông còn ông Nguyễn Ngọc Hoàn mới là Giám đốc - người đại diện theo pháp luật của công ty (theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần 4 ngày 25/5/2012 do Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Phú Thọ cấp).

Sau khi tiếp nhận Đơn yêu cầu thi hành án của người được THA, Chi cục THA dân sự TP Việt Trì đã ban hành các Quyết định THA theo đơn yêu cầu nhưng trong quá trình tiến hành các thủ tục THA, cơ quan này đã không hề tiến hành xác minh về người phải THA ở đây là Công ty Việt Hưng theo đúng quy định của pháp luật THA, dẫn đến việc tiếp tục sai phạm khi xác định sai tư cách người đại diện theo pháp luật của Công ty Việt Hưng, từ đó đã nối tiếp hàng loạt sai phạm về sau trong vụ cưỡng chế THA trái pháp luật này.

Việc Chi cục THA dân sự TP Việt Trì không mời ông Nguyễn Ngọc Hoàn - Giám đốc công ty tham gia với tư cách là người đại diện theo pháp luật của công ty Việt Hưng mà chỉ mời ông Nguyễn Minh Sơn (là một cổ đông của công ty) tham dự quá trình THA với vai trò là người đại diện cho Công ty Việt Hưng, dù ông Sơn không có giấy ủy quyền của ông Hoàn theo đúng quy định của pháp luật đã khiến cho quá trình tiến hành các thủ tục thi hành án hoàn toàn không có giá trị pháp lý và trái với quy định của pháp luật.

Khi phát hiện ra những sai phạm trong Quyết định số 16/2012 cũng như trong quá trình THA, công ty Việt Hưng đã nhiều lần gửi Đơn đề nghị ngừng thi hành án dân sự tới Chi cục THA dân sự TP Việt Trì, Cục THA dân sự tỉnh Phú Thọ và các cơ quan chức năng khác để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Và điều đặc biệt hơn cả là hoàn toàn không phải Chi cục THA dân sự TP Việt Trì không biết đến sai phạm này, nhưng cơ quan này vẫn cố tình bỏ qua và quyết tâm thực hiện đến cùng việc THA một Quyết định trái pháp luật. Cụ thể, tại Biên bản giải quyết việc thi hành án ngày 20/11/2013, chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã công nhận: “Qua xác minh tại Phòng đăng ký kinh doanh – Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Phú Thọ, Chi cục THA dân sự TP Việt Trì được biết Công ty CPĐTTM Việt Hưng do ông Nguyễn Ngọc Hoàn là Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của Công ty”.

Tuy nhiên, Chấp hành viên Đặng Xuân Quang đã không hề dừng bước mà còn đẩy nhanh hơn nữa việc cưỡng chế đối với công ty Việt Hưng ngay trước Tết Nguyên đán chỉ vỏn vẹn 16 ngày, đẩy hàng loạt người dân vào cảnh không nhà không cửa, không tài sản, không công ăn việc làm.

Xin luật sư cho biết tại sao pháp luật có những quy định chặt chẽ về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp?

Luật sư Lam Hồng: Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là người đứng đầu doanh nghiệp, thay mặt doanh nghiệp thực hiện các giao dịch vì lợi ích của doanh nghiệp với đối tác, khách hàng và với các cơ quan Nhà nước. Quyền, nghĩa vụ và chức danh của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được quy định rõ ràng trong điều lệ doanh nghiệp. Do doanh nghiệp là một tổ chức rất đặc thù nên phải có những quy định pháp luật chặt chẽ đối với người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp nhằm đảm bảo tối đa quyền lợi của Nhà nước, Doanh nghiệp và người lao động. Chỉ có người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc người được Người đại diện theo pháp luật ủy quyền thì mới được phép thay mặt doanh nghiệp thực hiện các hành vi nhân danh và vì quyền lợi, nghĩa vụ của doanh nghiệp.

Theo quy định của Bộ luật Dân sự về người đại diện theo pháp luật thì:“Đại diện theo pháp luật là đại diện do pháp luật quy định hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định” (Điều 140); “4. Người đứng đầu pháp nhân theo quy định của điều lệ pháp nhân hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” (Điều 140).

Như vậy, người đại diện theo pháp luật của công ty là Giám đốc (Tổng giám đốc) hoặc Chủ tịch HĐQT, HĐTV của công ty, được ghi nhận trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của Doanh nghiệp do Sở kế hoạch và đầu tư cấp.

Bên cạnh đó, Điều 86 Bộ luật Dân sự cũng đã quy định về năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân: “3. Người đại diện theo pháp luật hoặc người đại diện theo uỷ quyền của pháp nhân nhân danh pháp nhân trong quan hệ dân sự”

Xin luật sư cho biết ý kiến về việc ông Nguyễn Minh Sơn không phải là người đại diện theo pháp luật của công ty Việt Hưng nhưng vẫn tham gia các buổi làm việc của cơ quan THA với tư cách là đại diện cho công ty?

Luật sư Lam Hồng: Đối với trường hợp của Công ty Việt Hưng thì tại mục 7: “Người đại diện theo pháp luật” trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (thay đổi lần thứ 4 ngày 25/05/2012) của Công ty đã ghi nhận: ông Nguyễn Ngọc Hoàn (Chức danh: Giám đốc) là người đại diện theo pháp luật của công ty.

Trong quá trình THA, Chấp hành viên chỉ làm việc và tống đạt các văn bản giấy tờ có liên quan đến Công ty Việt Hưng cho ông Sơn chứ không hề gửi một văn bản nào cho ông Hoàn. Việc làm của Chi cục THA DS TP Việt Trì là trái với quy định tại Điều 41 Luật thi hành án dân sự 2008 về Thủ tục thông báo trực tiếp cho cơ quan, tổ chức: “Trường hợp người được thông báo là cơ quan, tổ chức thì văn bản thông báo phải được giao trực tiếp cho người đại diện theo pháp luật hoặc người chịu trách nhiệm nhận văn bản của cơ quan, tổ chức đó và phải được những người này ký nhận....”

Mặt khác, ông Sơn chỉ là một cổ đông bình thường của công ty nhưng lại tham gia vào các buổi làm việc với tư cách là người đại diện của Công ty Việt Hưng, dù không hề có giấy ủy quyền của ông Nguyễn Ngọc Hoàn. Như vậy ông Sơn hoàn toàn không thể nhân danh công ty để tiến hành các hành vi cần thiết, điều này dẫn đến việc quá trình tiến hành các thủ tục thi hành án mà ông Sơn đã độc lập tham gia hoàn toàn không có giá trị pháp lý và cần bị hủy bỏ do trái với quy định của pháp luật.

Tại Biên bản giải quyết việc thi hành án ngày 20/11/2013 do chấp hành viên Đặng Xuân Quang chủ trì, Chi cục THA dân sự TP Việt Trì đã khẳng định về việc đã xác minh tại Phòng đăng ký kinh doanh - Sở kế hoạch đầu tư tỉnh Phú Thọ và được biết rõ ông Hoàn mới là người đại diện theo pháp luật của Công ty. Tuy nhiên sau đó vẫn tiếp tục thực hiện các thủ tục cưỡng chế THA đối với công ty Việt Hưng là một hành vi sai phạm nghiêm trọng các quy định của Bộ luật Dân sự, Luật Doanh nghiệp và chính Luật THA dân sự.

Theo theo điểm d, khoản 1 Điều 23 Luật thi hành án dân sự năm 2008 thì trong trường hợp phát hiện thấy có dấu hiệu vi phạm nêu trên, Thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự phải có trách nhiệm “Kiến nghị người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm đối với bản án, quyết định theo quy định của pháp luật”. Điều này cũng được quy định rõ tại khoản 2 Điều 1 Thông tư số 14/2010 như sau: “Trường hợp phát hiện có căn cứ để xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định đã có hiệu lực của Tòa án được thi hành thì Thủ trưởng cơ quan thi hành án nơi đang tổ chức thi hành vụ việc có trách nhiệm kiến nghị với người có thẩm quyền xem xét lại bản án, quyết định đó”

Xin cảm ơn luật sư!

Anh Thế (thực hiện)