Dân sinh
Fica
DTiNews3 đại dự án bỏ hoang trong nỗi "ám ảnh" của người dân xã biên giới xứ Nghệ
(Dân trí) - Tưởng chừng 3 đại dự án sẽ mang lại nhiều lợi ích kinh tế - xã hội, thế nhưng sau nhiều năm trôi qua, 3 đại dự án này đã trở thành nỗi “ám ảnh” cho người dân nơi đây.
Người dân đang phải “sống treo” cùng dự án.
“Thiên nga hóa thành vịt trời!”
Đình đám nhất phải kể đến là dự án xây dựng khu Tái định cư (TĐC) mẫu cho người dân vạn chài ở Khe Mừ (xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương, Nghệ An) do Chi cục Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư. Khởi công năm 2010 với tổng kinh phí thực hiện khoảng hơn 80 tỷ đồng, dự án nhằm phục vụ chỗ ở TĐC cho khoảng 41 hộ dân vạn chài.
Dự án khu TĐC với tổng vốn đầu tư hơn 80 tỷ đồng bị bỏ hoang lãng phí.
Ngày khởi công, người dân vạn chài vui mừng bao nhiêu thì sau gần một thập kỷ trôi qua, họ lại thất vọng bấy nhiêu. Trên diện tích khoảng 300ha đất rừng sản xuất bị thu hồi cho dự án, nhiều hộ dân đã ồ ạt lấn chiếm đất để dựng lán trại, trồng keo, khoanh nuôi chè, nuôi bò… Những hạng mục của dự án như hệ thống điện, nhà văn hóa, trường Mầm non, đường nội bộ… đang xuống cấp theo thời gian. Trong khi đó, hàng chục hộ dân vạn chài vẫn đang ngày ngày đối mặt với cuộc sống lênh đênh sông nước.
Sau gần 1 thập kỷ, dự án Khe Mừ xuống cấp nghiêm trọng.
Không kém dự án TĐC Khe Mừ thì dự án Tổ hợp sản xuất tinh dầu, dược liệu, thực phẩm chức năng công nghệ cao, với tổng mức đầu tư 217 tỷ đồng, công suất 250.000 tấn nguyên liệu lá (sả) mỗi năm. Dự án chính thức khởi công năm 2013 do công ty TNHH VN Nam Đàn Vạn An làm chủ đầu tư, ngốn 33ha đất tại thôn 3.
Khi thực hiện dự án đã có nhiều hộ dân được “bứng” ra ở khu TĐC mới. Công ty TNHH VN Nam Đàn Vạn An cam kết khởi công xây dựng trong tháng 8 hoặc tháng 9/2014 và đi vào hoạt động trong quý I năm 2015 theo yêu cầu của UBND tỉnh.
Sau một thời gian ngưng trệ, tháng 6/2015, công ty TNHH VN Nam Đàn Vạn An đã có văn bản gửi UBND tỉnh xin “giãn” tiến độ thực hiện dự án đến tháng 6/2017 và được chấp thuận. Nhưng, từ đó đến nay, trên khu đất ấy vẫn chỉ là nhà bảo vệ và một số hạng mục nhỏ được hàng rào tôn bao quanh kín mít. Mọi thứ vẫn chồn chân nằm im tại chỗ khiến người dân cảm thấy quá thất vọng .
Cũng chịu chung số phận như hai dự án trên, dự án xây dựng Chợ đầu mối và Khu kinh doanh tổng hợp tại thôn 3, xã Thanh Thủy vẫn còn “đắp chiếu”.
Dự án được triển khai theo Quyết định số 4896/QĐ.UBND-CN ngày 5/12/2012 của UBND tỉnh Nghệ An, trên diện tích gần 12 ha, bao gồm nhiều hạng mục công trình khác nhau. Đơn vị trúng thầu thi công là Công ty CP Tân Long, địa chỉ tại TP Vinh.
Người dân phải bất đắc dĩ "sống treo" bên những ngôi nhà trái phép.
Sau khi dự án triển khai, Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Thanh Chương đã bàn giao cho phía Công ty CP Tân Long gần 10 ha diện tích mặt bằng, chủ yếu là đất công ích 5%, do UBND xã Thanh Thủy quản lý. Số diện tích mặt bằng còn lại là đất thuộc quyền sở hữu của hơn 50 hộ dân tại thôn 3, xã Thanh Thủy, giữa Công ty CP Tân Long và người dân bàn bạc, thỏa thuận mức giá đền bù thích hợp.
Sau hơn 6 năm triển khai, dự án mới chỉ xây dựng được vài dãy nhà cấp bốn, một cây xăng mới chỉ xây dựng phần thô, còn lại là bãi đất trống.
Từ khi bắt đầu khởi công, 3 đại dự án: Dự án xây dựng khu Tái định cư TĐC, Tổ hợp sản xuất tinh dầu và dự án Chợ đầu mối và Khu kinh doanh tổng hợp được ví như thiên nga nhưng sau nhiều năm 3 đại dự án này “bỗng" hóa thành vịt trời.
Nỗi “ám ảnh” của người dân
Dự án xây dựng Chợ đầu mối và Khu kinh doanh tổng hợp cũng "án binh bất động".
Bí thư, xóm trưởng xóm Vận tải xã Võ Liệt (Thanh Chương) Lê Văn Minh thành thật: “Đời sống người dân quá bức bách về chỗ ở. Kế hoạch ban đầu là 97 hộ nhưng sau đó chỉ được phê duyệt 41 hộ di dời theo dự án (TĐC). Nhiều hộ đã tự xây dựng nhà kiên cố theo mô hình nhà chống lũ để ở, chính quyền đã về lập biên bản nhưng dân không làm thế thì không biết ở đâu”.
“Không biết đến bao giờ chúng tôi mới được an cư. Chúng tôi luôn canh cánh nỗi lo mất nhà khi lũ về. Biết dựng nhà kiên cố ven sông để ở là vi phạm nhưng chúng tôi không có cách nào khác”, ông Minh cho biết thêm.
Tâm sự với chúng tôi, nhiều hộ dân xã Thanh Thủy chua chát: “ Việc chính quyền, nhà nước thu hồi đất, giải phóng mặt bằng… thì chúng tôi vẫn luôn thực hiện theo chủ trương nhưng đã bao nhiêu năm trôi qua người dân chưa bao giờ được hưởng lợi bất cứ một cái gì từ 3 đại dự án này. Ngược lại, đã có rất nhiều hệ lụy từ 3 đại dự án này. Một trong hệ lụy bất cập nhất là tạo cơ hội cho các cá nhân “gặm nhấm”, phát triển kinh tế cá nhân từ đây”.
Dự án "Tổ hợp sản xuất tinh dầu, dược liệu, thực phẩm chức năng" công nghệ cao hơn 200 tỷ này nằm cạnh quốc lộ 46. Dự án lấy đi hơn 30ha đất của dân ... khiến cho nhiều hộ không có đất sản xuất.
Ông Nguyễn Duy Trinh, Chủ tịch UBND xã Thanh Thủy nhấn mạnh: “Cả 3 dự án này bỏ hoang khá lâu không chỉ người dân mà chúng tôi cũng thất vọng. Việc 3 đại dự án không tiến hành là do nhà đầu tư thiếu vốn”.
Ông Nguyễn Hữu Hiền, Phó chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho hay: “Huyện đã có đề nghị lên cấp trên về hướng giải quyết như thế nào. Ngoài ra, còn có văn bản đề nghị thu hồi nhưng việc thu hồi hay không thì không thuộc thẩm quyền của huyện”.
Ông Lê Văn Minh, Bí thư chi bộ xóm trưởng thôn Vận Tải mong muốn chính quyền giải quyết bất cập này cho người dân.
Được biết, xã biên giới Thanh Thủy có diện tích khoảng 118,68 km² là một trong những xã nghèo của huyện Thanh Chương (Nghệ An). Một trong những xã có vị trí đắc địa, có quốc lộ 46 và đường Hồ Chí Minh chạy qua thuận lợi trong việc phát triển kinh tế -xã hội. Trước những thuận lợi từ thiên nhiên ban tặng ấy đã tạo một “dấu ấn” cho các nhà đầu tư nhảy vào nhằm phát triển kinh tế cho người dân và thu lợi nhuận từ đây.
Thế nhưng 3 đại dự án đã “ngốn" hơn 350ha đất với tổng mức đầu tư hơn 300 tỷ đồng, sau lễ khởi công rình rang, 3 đại dự án đang trở thành những bãi đất hoang ngập đầy cỏ dại, là nỗi “ám ảnh” của người dân nơi đây.
Nguyễn Tú - Nguyễn Duy
