Thanh tra toàn diện việc cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn

(Dân trí) - Thanh tra Chính phủ vừa công bố quyết định thanh tra toàn diện việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) - Bộ Giao thông vận tải trong thời hạn 30 ngày làm việc kể từ ngày công bố quyết định.

Thanh tra Chính phủ công bố thanh tra toàn diện cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn (Ảnh: TTCP)
Thanh tra Chính phủ công bố thanh tra toàn diện cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn (Ảnh: TTCP)

Theo Quyết định số 776/QĐ-TTCP của Tổng Thanh tra Chính phủ, cơ quan này sẽ thanh tra toàn diện việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn. Trong quá trình thanh tra, nếu có nội dung liên quan, đoàn thanh tra có thể kiểm tra để làm rõ.

Đoàn thanh tra gồm 5 thành viên do ông Lê Quang Tiệp - Phó vụ trưởng Vụ Thanh tra khối kinh tế ngành (Vụ I) - Thanh tra Chính phủ làm trưởng đoàn. Hoạt động của đoàn thanh tra được giám sát bởi tổ giám sát thuộc Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra của Thanh tra Chính phủ do ông Hoàng Đức Quỳnh - Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ 1 làm tổ trưởng.

Tại buổi công bố quyết định thanh tra, ông Lê Sỹ Bảy - Vụ trưởng Vụ I đề nghị lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải và các đơn vị được thanh tra phối hợp tốt để đoàn thanh tra hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Công đã chỉ đạo Công ty Cổ phần Cảng Quy Nhơn (Vinalines) và các cục, vụ, đơn vị tham mưu của Bộ Giao thông vận tải liên quan tới hoạt động thanh tra phải có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin, hồ sơ tài liệu cho đoàn thanh tra theo quy định.

Như Dân trí đã phản ánh trước đó, tại thông báo về nội dung kỳ họp thứ 11 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương diễn ra từ ngày 15 đến 17/2 tại Hà Nội dưới sự chủ trì của ông Trần Quốc Vượng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan này đã đề nghị Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo thanh tra toàn diện việc cổ phần hóa cảng Quy Nhơn (Bình Định).

Thanh tra Chính phủ sẽ làm rõ những dấu hỏi trong việc cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn thời gian qua (Ảnh: Người Lao Động)
Thanh tra Chính phủ sẽ làm rõ những dấu hỏi trong việc cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn thời gian qua (Ảnh: Người Lao Động)

Cảng Quy Nhơn được hình thành năm 1976, đến năm 1993 thì Bộ Giao thông vận tải quyết định thành lập doanh nghiệp nhà nước Cảng Quy Nhơn và năm 2009 cảng trực thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines), đổi tên là Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn. Vào tháng 7/2013, Vinalines phê duyệt phương án cổ phần hoá, chuyển Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn thành Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn (QNP).

Theo thông tin báo chí phản ánh gần đây, ngoài hạ tầng cơ sở và diện tích đất bạt ngàn, Cảng Quy Nhơn còn có 6 cầu tàu với tổng chiều dài 824 m, trong đó lớn nhất là cầu tàu số 6 có thể tiếp nhận tàu tải trọng 50.000 tấn giảm tải ra vào làm hàng. Theo nhiều chuyên gia về cảng biển, để có thể tiếp nhận tàu có tải trọng 50.000 tấn, mức đầu tư xây dựng cho riêng cầu tàu này phải hơn 1.000 tỉ đồng. Cảng Quy Nhơn cũng sở hữu 165 phương tiện, thiết bị chuyên dùng trị giá hàng trăm tỉ đồng, trong đó, riêng cần cẩu bờ di động sức nâng 100 tấn có giá trên thị trường khoảng 150 tỉ đồng.

Với khối tài sản đồ sộ như vậy nhưng trước khi cổ phần hoá, Cảng Quy Nhơn chỉ được định giá hơn 404 tỉ đồng mặc dù thời điểm đó cảng có lượng tiền mặt gần 53 tỉ đồng và chỉ nợ ngắn hạn hơn 100 tỉ đồng. Đặc biệt, nhiều tài sản, thiết bị của Cảng Quy Nhơn được định giá thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế. Điển hình như hàng chục cần cẩu, xe cẩu, xe nâng, tàu lai chuyên dụng trị giá hàng trăm tỉ đồng nhưng chỉ được định giá... hơn 1,9 tỉ đồng.

Theo Quyết định số 336 ngày 22/7/2013 của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, quá trình cổ phần hoá và thoái vốn nhà nước tại Cảng Quy Nhơn được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 phát hành lần đầu trên 40 triệu cổ phần, trong đó nhà nước chiếm 75% vốn điều lệ; người lao động và tổ chức công đoàn 5%; nhà đầu tư chiến lược 10% và phát hành ra bên ngoài 10%. Giai đoạn 2, nhà nước giảm tỉ lệ cổ phần nắm giữ xuống còn 49%, thực hiện trong khoảng thời gian 2014-2015.

Tháng 9/2013, Cảng Quy Nhơn tổ chức bán đấu giá thành công, bán ra 10% vốn điều lệ cho cổ đông tự do, tương đương 4,04 triệu cổ phần với mức giá bình quân 12.792 đồng/cổ phần. Ngoài ra, Cảng Quy Nhơn cũng bán 4,04 triệu cổ phần khác cho “nhà đầu tư chiến lược” là Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành có trụ sở ở Hà Nội.

Đáng chú ý, vào tháng 6/2015, Vinalines bất ngờ chuyển nhượng đợt 2 với 10,5 triệu cổ phần, tương đương 26,01% tỉ lệ sở hữu Cảng Quy Nhơn cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành. 3 tháng sau, Vinalines tiếp tục bán toàn bộ phần vốn còn lại trong Cảng Quy Nhơn (19,8 triệu cổ phần với tỉ lệ 49%) cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành và giúp doanh nghiệp này tăng tỉ lệ nắm giữ Cảng Quy Nhơn lên 86,23% với tổng trị giá chỉ 440 tỉ đồng.

Theo thông tin trên Báo Người Lao Động, trước khi chuyển nhượng toàn bộ cổ phần cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành trong đợt 2 và đợt 3, giữa năm 2015, lãnh đạo Cảng Quy Nhơn có văn bản gửi Vinalines và Bộ Giao thông vận tải đề nghị giữ lại 51% phần vốn nhà nước nhưng không được xem xét.

Trong khi đó, tháng 7/2015, khi đang giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, ông Nguyễn Văn Thiện (nay đã nghỉ hưu) lại có văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải khẩn trương bán phần vốn còn lại cho “nhà đầu tư chiến lược” để tạo nguồn vốn đầu tư, nâng cấp, mở rộng cảng Quy Nhơn (?).

Thế Kha