Bộ Tài chính bị “tuýt còi” vì ban hành văn bản vượt quá thẩm quyền

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hòe, tháng 3/2015, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 567/QĐ-BTC về việc công bố giá bán điện thương phẩm bình quân áp dụng làm giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên sản xuất thủy điện. Đến tháng 9 vừa qua, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã nhận được đơn thư của doanh nghiệp đề nghị xem xét tính hợp pháp của Quyết định 567/QĐ-BTC.

Vì sự việc này ảnh hưởng tới quyền lợi của cộng đồng doanh nghiệp nên Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã triệu tập cuộc họp với đại diện Tổng cục Thuế, Vụ Chính sách thuế, Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính), Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) và Vụ Pháp luật dân sự-kinh tế (Bộ Tư pháp).

Trên cơ sở kiểm tra và ý kiến của các đơn vị, ngày 3/10 vừa qua, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã có kết luận nêu rõ việc ban hành Quyết định 567/QĐ-BTC của Bộ Tài chính về việc công bố giá bán điện thương phẩm bình quân áp dụng làm giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên sản xuất thủy điện là chưa có cơ sở pháp lý, không bảo đảm sự tương thích giữa hình thức văn bản với nội dung văn bản theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Theo phân tích của Cục Kiểm tra văn bản, Điều 6 Luật Thuế tài nguyên quy định về giá thuế tài nguyên trong một số trường hợp được quy định cụ thể như sau: “Đối với nước thiên nhiên dùng cho sản xuất thủy điện là giá bán điện thương phẩm bình quân”.

Nghị định số 50/2010 của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tài nguyên giao Bộ Tài chính quy định việc “xác định giá tính thuế tài nguyên”. Như vậy Bộ Tài chính chỉ có thẩm quyền quy định việc xác định giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên dùng cho sản xuất thủy điện, chứ không được giao thẩm quyền công bố giá bán điện thương phẩm bình quân áp dụng làm giá tính thuế tài nguyên.

Cục Kiểm tra văn bản thấy rằng, việc xác định giá tính thuế tài nguyên không đồng nhất với việc công bố giá bán điện thương phẩm bình quân áp dụng làm giá tính thuế tài nguyên. Mặt khác, hiện nay pháp luật chưa giao cụ thể cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn giá bán điện thương phẩm bình quân, cách thức xác định (do nhà nước ấn định hay giá bán điện thương phẩm trung bình do doanh nghiệp xác định). “Vì vậy, Bộ Tài chính công bố giá bán điện thương phẩm bình quân áp dụng làm giá tính thuế tài nguyên nước thiên nhiên sản xuất thủy điện là chưa có cơ sở pháp lý”- văn bản của Cục Kiểm tra văn bản nêu rõ.

Chính vì thế, Cục Kiểm tra văn bản đã kiến nghị Bộ Tài chính xem xét, xử lý bãi bỏ những nội dung trái pháp luật tại Quyết định 567/QĐ-BTC và rà soát quá trình thực hiện để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định trái pháp luật của Quyết định số 567/QĐ-BTC gây ra (nếu có); đồng thời xem xét trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong việc xây dựng, ban hành văn bản trái pháp luật này.

Cục Kiểm tra văn bản đề nghị Bộ Tài chính thông báo kết quả xử lý văn bản trên cho đơn vị này trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được kết luận này theo quy định của Chính phủ.

Thế Kha