Nguyên nhân khiến loạt địa phương miền Bắc chìm trong biển nước

Chiều 8/10, ông Lê Ngọc Quyền, Phó Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn Bắc Bộ (thuộc Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã trả lời báo chí liên quan đến tình hình mưa lớn, ngập lụt diện rộng ở miền Bắc.

Xin ông cho biết tình hình mưa lũ và ngập lụt ở Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn vừa qua do nguyên nhân nào?

- Sáng sớm 6/10, bão Matmo (bão số 11) sau khi đi vào đất liền khu vực Phòng Thành của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc và suy yếu thành một vùng áp thấp, đến đêm cùng ngày vùng áp thấp này có vị trí trên khu vực vùng núi các tỉnh Bắc Bộ.

Đêm 6/10 đến chiều 7/10, do đới gió Đông Nam hoạt động mạnh từ mặt đất lên đến trên 5.000m kết hợp với đới gió Tây Nam từ Vịnh Bengan đi lên hình thành vùng hội tụ gió kinh hướng (hội tụ gió từ nhiều hướng theo kinh độ) trên khu vực vùng núi và Trung du khu vực Việt Bắc gây mưa to đến rất to cho các tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn.

Lượng mưa trong 36 giờ (từ 7h ngày 6/10 đến 19h ngày 7/10) tại Thái Nguyên phổ biến 200-400mm, một số nơi lớn hơn như tại Đồng Hỷ 596mm, Nam Hòa 554mm, phường Phan Đình Phùng 514mm....

Tại Cao Bằng, lượng mưa phổ biến 100-200mm, có nơi lớn hơn như Xuân Trường 293mm, Nguyên Bình 273mm, Minh Tâm 266mm... Tại Lạng Sơn, lượng mưa phổ biến 100-200mm có nơi lớn hơn như Yên Bình 334mm, Tân Tri 290mm, Thiên Tân 279mm...

Với lượng mưa lớn (tổng lượng mưa trong 36 giờ vượt giá trị tổng lượng mưa trung bình nhiều năm trong cả tháng 10) xảy ra trong thời gian ngắn kết hợp với địa hình có độ dốc lớn từ Bắc xuống Nam, lòng sông hẹp và uốn lượn mạnh, làm giảm tốc độ thoát nước khi xảy ra mưa lớn.

Hệ quả là khi nước ở trên dồn xuống nhanh, nước ở bên dưới không kịp thoát nên các tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn đã xảy ra ngập lụt nghiêm trọng và lũ lớn trong những ngày qua.

Trong những giờ tiếp theo dự báo tình hình mưa ở khu vực Bắc Bộ sẽ diễn biến thế nào?

- Theo nhận định của chúng tôi, trong những giờ tới các tỉnh thuộc Bắc Bộ thời tiết tiếp tục tốt lên, trời có nắng, mưa rào và dông chỉ còn xảy ra ở vài nơi và không còn khả năng xảy ra mưa lớn diện rộng.

Ông cho biết tình hình mực nước lũ các sông ở khu vực Bắc Bộ thời điểm này như thế nào?

- 24 giờ qua, các sông Gâm, Giang, Cầu, Thương, Trung, Bắc Giang thuộc các tỉnh Tuyên Quang, Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Bắc Ninh mực nước lên cao, mực nước đỉnh lũ nhiều trạm vượt mức báo động 3.

Đặc biệt, mực nước đỉnh lũ tại trạm Gia Bảy (sông Cầu) là 29,90m trên báo động 3 mức 2,90m, trên mức lũ lịch sử 1,09m; trạm Hữu Lũng (sông Trung) mức 24,31m, trên báo động 3 mức 5.31m, trên mức lũ lịch sử 1,77m; trạm Cầu Sơn (sông Thương) là 17,97m, trên báo động 3 mức 1,97m, trên mức lịch sử 0,36m.

Mực nước các sông đang xuống, riêng các sông ở Bắc Ninh đang lên, sông Trung (Lạng Sơn) đang lên chậm, các sông ở Bắc Ninh có khả năng đạt đỉnh trong tối nay đến sáng 9/10, sông Trung (Lạng Sơn) tiếp tục lên chậm và có khả năng đạt đỉnh vào chiều tối nay.

Vậy các khu vực nào tiếp tục chịu tác động của ngập lụt và tình trạng ngập lụt sẽ kéo dài bao lâu?

- Tại Thái Nguyên, ngập lụt diện rộng từ 3-4 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như Phan Đình Phùng, Gia Sàng, Tích Lương, Linh Sơn, Quán Triều, Phú Lương, Quang Sơn, Đồng Hỷ, An Khánh, Yên Trạch, La Hiên, Nghinh Tường, Nam Hòa, Trung Hội, Văn Hán, Phú Đình, Trung Hội, Đồng Hỷ, Đại Phúc, Thần Sa.

Bên cạnh đó còn có các xã, phường như Bình Thành, Trại Cau, Lam Vỹ, Dân Tiến, Vạn Xuân, Phổ Yên, Điềm Thụy, Phú Bình, Kha Sơn, Phú Bình, Đại Từ, Phú Lạc, Nam Cường, Ba Bể, Chợ Rã, Hiệp Lực, Na Rì, Văn Lang, Cường Lợi, Côn Minh, Xuân Dương, phường Bắc Kạn, Yên Bình, Chợ Mới….

Tại Bắc Ninh, ngập lụt sâu trên diện rộng 2-3 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như Tam Tiến, Xuân Lương, Yên Thế, Mỹ Thái, Đồng Kỳ, Lạng Giang, Xã Kép, Tiên Lục, Tân Yên, Phường Tiền Phong, Phường Bắc Giang, Yên Dũng, Phường Việt Yên, Hợp Thịnh, Xuân Cẩm, Tam Giang, Yên Trung, Tam Đa, Phường Nếnh, Yên Dũng, Cảnh Thụy...

Tại Cao Bằng, ngập lụt sâu trên diện rộng 1-2 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các khu dân cư ven sông xã Hòa An, phường Thục Phán, Nùng Chí Cao, Tân Giang, xã Phục Hòa…

Tại Lạng Sơn, ngập lụt sâu trên diện rộng 2-3 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh…