Vỡ ống alumin Nhân Cơ: Nhà thầu Trung Quốc phải kiểm tra lại thiết kế

Trước đó, vào 8h14’ ngày 23/7/2016, trong quá trình nhập kiềm lưu kho chứa chuẩn bị phục vụ việc chạy thử toàn nhà máy thì xảy ra sự cố vỡ cổ ống đẩy của máy bơm kiềm.

TKV cho biết, ngay sau khi phát hiện sự cố nhân viên vận hành đã kịp thời khóa van đầu vào của bơm. Sau 4 phút, đến 8h18’ thì nguồn kiềm được khống chế hoàn toàn.

Phía DNA đã báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường; Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Nông; các cơ quan chính quyền địa phương và TKV về diễn biến và công tác khắc phục sự cố.

Ngày 24/7/2016, Tổ giám sát môi trường của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Nông, đại diện chính quyền địa phương đã cùng có mặt để kiểm tra hiện trường, lấy mẫu nước phân tích, khảo sát đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự cố đối với môi trường khu vực lân cận. Theo biên bản làm việc giữa đoàn công tác của tổ giám sát môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường với Công ty nhôm Đắk Nông - TKV”, đã xác định lượng kiềm thất thoát do sự cố là 9,58 m³, trong đó có một phần thẩm thấu xuống nền đất xốp trên phần diện tích khoảng 600 m² và một phần theo hệ thống thoát nước mưa chảy tràn ra suối Đăk Yao qua cửa xả số 3.

"Qua quá trình kiểm tra của DNA; kết quả phân tích mẫu của Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông và kết luận của Tổ giám sát Bộ TN& MT thì kể từ 10h05’ phút ngày 24/7/2016 độ pH trong nước, đất vẫn nằm trong quy chuẩn Việt Nam (QCVN 08:2015/BTNMT). Như vậy sự cố về hóa chất nêu trên không gây ảnh hưởng đến môi trường", TKV khẳng định.

Theo TKV, đây là sự cố xảy ra trong giai đoạn nhà thầu Trung Quốc là Chalieco đang tiến hành các bước để chạy thử liên động toàn nhà máy.

Sau sự cố, TKV đã chỉ đạo DNA phối hợp thực hiện cùng nhà thầu chính Chalieco, các nhà thầu phụ và các đơn vị liên quan (tư vấn, giám sát...) quán triệt đảm bảo an toàn lao động và an toàn môi trường. Đồng thời kiểm tra, rà soát tổng thể đối với thiết kế liên quan đến hóa chất nhằm đưa ra các giải pháp, điều chỉnh, bổ sung thiết kế, thực hiện thi công đảm bảo an toàn.

Trước đó, trong báo cáo nhanh gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường Tây Nguyên và TKV, DNA cũng cho biết, công ty đã làm việc với nhà thầu Chalieco và yêu cầu nhà thầu kiểm tra lại toàn bộ từ khâu thiết kế, thiết bị và quá trình thi công lắp đặt, lập báo cáo đánh giá về sự cố, đề xuất giải pháp khắc phục…

Đồng thời, hoàn thiện các báo cáo về sự cố, kiểm tra lại quy trình xử lý sự cố rò rỉ kiềm. Sau khi có kết quả đánh giá của các bên sẽ tổ chức họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm và đề xuất với các cấp lãnh đạo các giải pháp phòng ngừa, ứng cứu cho các sự cố có thể xảy ra.

Theo như thông tin truyền thông đã đưa trước đó, sáng 23/7, sự cố đường ống Nhà máy Alumin Nhân Cơ (do nhà thầu Chalieco, Trung Quốc phụ trách) khiến hóa chất kiềm tràn ra bên ngoài, một phần kiềm thẩm thấu xuống lòng đất trong phạm vi 600m2, phần còn lại chảy theo đường ống đổ về suối Đắk Dao. Khi thấy cá trên suối Đắk Dao chết, nhiều người dân, trong đó có cả trẻ em đã lội xuống dòng suối này vớt cá về ăn.

Trao đổi về sự cố này với báo chí, nhiều chuyên gia quan ngại nếu nếu không cẩn trọng trong khai thác boxit ở Nhân Cơ sẽ có nguy cơ thảm họa môi trường giống Formosa ở Tây Nguyên.

Theo PGS. TS. Nguyễn Văn Phổ, Viện Công nghệ địa chất và Khoáng sản, (Hội Địa chất Việt Nam), bùn đỏ trong sản xuất nhôm từ boxit có độ kiềm rất cao lên đến 12 pH (nước ở mức trung tính độ pH= 7). Trong khi đó, công nghệ của thế giới hiện nay vẫn chưa xử lý được loại xút trong bùn đỏ. Do đó, xút này xả ra ngoài thì mức độ phá hủy quá kinh khủng, mọi thứ nó đi qua đều bị tiêu diệt hết.

"Ngay Trung Quốc cũng đã cấm hơn 100 nhà máy sản xuất nhôm theo hình thức chiết quặng boxit. Tây Nguyên là khu vực nằm ở vị trí đầu nguồn các con sông, suối chảy về Nam Trung bộ, Nam bộ. Nếu để xảy ra ô nhiễm môi trường liên quan đến boxit thì hậu họa sẽ khôn lường. Tôi nghĩ ở góc độ tác hại môi trường chẳng khác gì Formosa”, PGS. Phổ lo ngại.

Phương Dung