1. Dòng sự kiện:
  2. Kết quả kinh doanh

Thủ tướng: "Không được trích một đồng ngân sách nào để biếu xén cấp trên, cấp dưới"

(Dân trí) - Trước tình hình ngân sách căng thẳng, Thủ tướng yêu cầu nhanh chóng thiết lập kỷ luật ngân sách; công khai, minh bạch, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể gây thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước và tài sản công, đồng thời quán triệt “không được trích một đồng ngân sách nào để đi biếu xén cấp trên, cấp dưới…”.

Nợ công tăng nhanh, không chấn chỉnh sẽ "sụp đổ nền tài khóa quốc gia"

Báo cáo tại hội nghị tổng kết ngành tài chính vừa diễn ra chiều nay (6/1), Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải cho biết, ước tính đến cuối năm 2016, dư nợ công đã vào khoảng 64,73% GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 53,62% GDP. Lãnh đạo Bộ Tài chính đánh giá, nợ công “được quản lý, kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo trong giới hạn cho phép.”

Tham dự hội nghị và lắng nghe báo cáo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, "cần suy nghĩ" về vấn đề này. Theo đánh giá của người đứng đầu Chính phủ, tỷ lệ nợ công đang tăng với tốc độ rất nhanh. Trong 5 năm qua, tốc độ tăng nợ công trung bình 18,4%, gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Trong khi đó, Chính phủ nhận thức được rằng, dư địa chính sách tài khóa rất hạn hẹp. Cân đối ngân sách nhà nước (NSNN) luôn khó khăn. Thu ngân sách không đủ chi thường xuyên và trả nợ. Hệ quả là để có đầu tư phát triển, để có tăng trưởng, Chính phủ buộc phải đi vay. Điều này tác động đến nợ công và thâm hụt ngân sách.

Thủ tướng phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác ngành tài chính (ảnh: VGP)
Thủ tướng phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác ngành tài chính (ảnh: VGP)

Thủ tướng cũng cho rằng, chi thường xuyên tăng rất nhanh trong những năm gần đây là nguyên nhân chính làm NSNN luôn căng thẳng. “Có chuyên gia cảnh báo, nếu không chấm dứt tình trạng này, sự sụp đổ của nền tài khóa quốc gia là không thể tránh khỏi”, Thủ tướng lưu ý, bởi “nợ công theo báo cáo sát trần nhưng nếu tính đầy đủ thì vượt trần cho phép”.

Do đó, một trong những nội dung trọng tâm chủ yếu mà Thủ tướng giao cho ngành tài chính trong năm 2017 đó là trước hết phải quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện đầy đủ, hiệu quả các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về chủ trương, giải pháp cân đối NSNN, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.

Cho rằng cần có tư duy mới và phải thay đổi căn bản cách tiếp cận với phương thức quản lý NSNN, Thủ tướng lưu ý, phải rút ra bài học từ các quốc gia mất an toàn về tài chính, khủng hoảng tài chính với nguyên nhân là kỷ luật tài khóa lỏng lẻo và phương thức quản lý không rõ, không công khai, minh bạch, yếu kém về trách nhiệm giải trình.

Bỏ tư duy kinh tế kiểu cào bằng, bình quân chủ nghĩa

Theo nhận xét của Thủ tướng, tình trạng bất cập, hạn chế về ngân sách hiện nay được dồn lại từ nhiều năm, có yếu tố khách quan, nhưng chủ yếu vẫn từ nguyên nhân chủ quan. Chúng ta đang xây dựng Chính phủ kiến tạo, phục vụ, hành động thì quản lý ngân sách phải được thiết kế theo hướng khuyến khích tính năng động, sáng tạo, tự chủ, trách nhiệm của các địa phương trong thực hiện các mục tiêu kinh tế-xã hội, phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Do đó, cần phải tiến tới bỏ tư duy kinh tế kiểu cào bằng, bình quân chủ nghĩa trong phân bổ nguồn lực tài chính công và quy trách nhiệm cụ thể cho người đứng đầu mỗi bộ, ngành, địa phương để xóa bỏ bao cấp, tạo ra động lực phát triển cân đối và toàn diện thời gian tới.

Thủ tướng yêu cầu nhanh chóng thiết lập kỷ luật ngân sách và cải thiện hiệu quả thu chi NSNN. Cụ thể, về thu NSNN, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo quyết liệt công tác thu ngay từ đầu năm. Thực hiện nghiêm và hiệu quả Nghị quyết của Quốc hội về tiếp tục miễn giảm thuế nông nghiệp. Đồng thời, rà soát các chính sách ưu đãi thuế hiện hành xem đã hợp lý, hiệu quả chưa. Ưu đãi nào ít có tác dụng mà lại gây thiệt hại cho ngân sách thì cần nhanh chóng hủy bỏ. Cần chấn chỉnh việc lạm thu các khoản đóng góp ở cơ sở đang gây bức xúc trong xã hội.

Về chi NSNN, cần quản lý chặt, quán triệt tinh thần triệt để tiết kiệm, chống xa hoa, lãng phí, phô trương hình thức, cắt giảm chi hội nghị, hội thảo, đoàn ra, chi mua sắm tài sản đắt tiền. Thủ tướng gợi ý Bộ Tài chính đề xuất với Chính phủ tổ chức phiên họp chuyên đề để bàn về việc cắt giảm, tiết kiệm chi thường xuyên, đặc biệt là chống lãng phí, xa hoa trong chi tiêu ngân sách.

Thủ tướng yêu cầu tổng kết mặt được và chưa được trong chính sách khoán xe công, “chứ không chỉ khoán kinh phí đi từ nhà đến cơ quan”.
Thủ tướng yêu cầu tổng kết mặt được và chưa được trong chính sách khoán xe công, “chứ không chỉ khoán kinh phí đi từ nhà đến cơ quan”.

Thủ tướng yêu cầu công khai, minh bạch, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể gây thất thoát, lãng phí NSNN và tài sản công; xử lý nghiêm các sai phạm; củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước. “Chúng ta làm điều này là thể hiện tinh thần trách nhiệm với từng đồng tiền thuế của dân”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Với phương châm “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”, Thủ tướng cho rằng, trong hoàn cảnh khó khăn hiện nay thì cần dồn tiền làm cái gì cần thiết cho xã hội, cho phát triển. “Chi thường xuyên liên tục tăng lên thì phải hãm phanh lại dứt khoát chứ không phải dự toán rồi cứ chi”, Thủ tướng nêu rõ và quán triệt “không được trích một đồng ngân sách nào để đi biếu xén cấp trên, cấp dưới…”. Bộ Tài chính, Sở Tài chính phải chủ trì, phát hiện bất hợp lý này để phê bình ngành, địa phương chi tiêu lãng phí NSNN.

Khoán xe công "không chỉ từ nhà đến cơ quan"

Đánh giá cao việc Bộ Tài chính đã thí điểm đi đầu về khoán xe công, được nhân dân rất hoan nghênh, Thủ tướng yêu cầu tổng kết mặt được và chưa được “chứ không chỉ khoán kinh phí đi từ nhà đến cơ quan”.

“Xe công cũng chỉ là một hạt ngọc trong kho châu báu là khối tài sản công khổng lồ đang quản lý rất phân tán, kém hiệu quả của chúng ta. Nguồn lực công lớn nhất là nguồn lực từ trụ sở, đất đai có quy mô rất lớn nhưng chưa được định giá chính xác, sử dụng có phần tùy tiện, là tâm điểm của tham nhũng, của lợi ích nhóm và cũng là điểm nghẽn tăng trưởng của nền kinh tế. Cần phải nghiên cứu và thí điểm áp dụng các phương thức quản lý, khai thác hiệu quả nguồn lực đặc biệt quan trọng này”, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng cũng yêu cầu đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn đầu tư ngoài ngành theo kế hoạch đã được phê duyệt; giảm và bán toàn bộ vốn Nhà nước ở các doanh nghiệp Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần chi phối theo nguyên tắc thị trường, tinh thần là “khu vực doanh nghiệp Nhà nước phải nhỏ đi, từng doanh nghiệp Nhà nước phải mạnh lên”.

Thủ tướng nói: Chúng ta đều biết, cái mắc lớn nhất trong cổ phần hóa là lợi ích và động lực. Để có đột phá, tôi yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài chính là tư lệnh, chịu trách nhiệm chính trên mặt trận này. Cần cơ chế gì để làm được, các đồng chí cứ mạnh dạn đề xuất, “cần người có người, cần chính sách có chính sách”, Thủ tướng Chính phủ sẽ ủng hộ. Tránh tình trạng nói một đằng, làm một nẻo, để năm 2017 thực sự là năm “tăng cường kỷ cương, đề cao trách nhiệm, thi đua sáng tạo, phát triển bền vững”.

Ngoài ra, ngành tài chính cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế đối với thị trường vốn, thị trường chứng khoán. Tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Hiện nay nhân lực, biên chế của ngành tài chính khá lớn. Bộ Tài chính cần kiện toàn bộ máy bảo đảm hiệu quả, tinh gọn. Cán bộ ngành tài chính phải có phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm cao và chuyên nghiệp. Chính vì vậy, Thủ tướng yêu cầu kiên quyết không để tình trạng lựa chọn bổ nhiệm sai, gây mất đoàn kết nội bộ và bức xúc dư luận. Cần đưa ra khỏi hệ thống những người kém năng lực, trì trệ, gây cản trở cải cách, đổi mới.

Bích Diệp