Đối thoại với giới trẻ VN, tỷ phú Jack Ma: "Đừng bao giờ bỏ cuộc"

Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình, ông Nguyễn Phi Long, Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chủ trì buổi đối thoại cùng tỷ phú Jack Ma.

5 giờ 10 phút, ông Trương Gia Bình mở đầu cuộc đối thoại bằng việc giới thiệu cho các em sinh viên, học sinh xem một clip về tỷ phú Jack Ma, những ảnh hưởng của Jack Ma đến việc kinh doanh của hàng trăm ngàn doanh nghiệp Việt Nam.

Ngay từ đầu, theo đề nghị của Chủ tịch FPT Trương Gia Bình, tỷ phú Jack Ma đã biểu diễn ngắn 1 động tác Kung Fu khiến hội trường trở lên huyên náo, râm ran tiếng vỗ tay.

Bằng phát âm tiếng Anh khá chuẩn, tỷ phú Jack Ma đã kể về những gian khó, thành công trong buổi đầu lập nghiệp của ông. Ông nói rằng, để bắt đầu khởi nghiệp, các bạn trẻ Việt Nam nên cố gắng làm ngay điều gì đó: Mua gì đó trên online, bán một mặt hàng nào đó trên mạng...bởi môi trường kinh doanh là tốt nhất cho việc khởi nghiệp và sự phát triển của thương mại điện tử đang diễn ra như vũ bão.

18 giờ 15

Jack Ma: "Bạn quả là nữ diễn viên rất xinh đẹp"

Sau các câu hỏi của các sinh viên các trường đại học, câu hỏi cuối cùng cho Jack Ma lại đến từ một người khá đặc biệt- Diễn viên Lan Phương. Cô nêu câu hỏi: "Tôi và anh trai tôi đều là rất hâm mộ ông. Chúng tôi biết ông muốn thúc đẩy thanh toán điện tử. Tôi muốn hỏi về tương lai thanh toán của Bitcoin vì anh trai tôi làm việc liên quan đến đồng tiền ảo ?"

Tỏ ý rất thú vị trước câu hỏi này, tỷ phú Jack Ma đáp: "Bạn quả là nữ diễn viên thật xinh đẹp. Những người không đẹp trai như tôi không ngờ cũng trở thành diễn viên. Tôi cố gắng hết sức để trở thành ca sĩ, diễn viên, họa sĩ".

"Tôi từng mong muốn làm thế để trải nghiệm trong cuộc đời mình. Mới đây, tôi cũng được tham dự bộ phim Kungfu và nhận thấy rằng làm diễn viên rất khó", ông chia sẻ.

Trả lời thẳng vào câu hỏi, Jack Ma nói: "Tôi không phải người hâm mộ đồng Bitcoin nhưng tôi cũng quan tâm đến một xã hội không dùng tiền mặt. Điều tôi muốn nói và tìm hiểu là giá trị của nó. Đằng sau đó là công nghệ bán hàng rất mạnh".

"Công việc của tôi ở Alibaba hay Alipay là cố gắng đảm bảo thế giới phi tiền mặt là xã hội bình đẳng. Tất cả một xã hội phát triển bao trùm. Tất cả mọi người đều được hưởng lợi ở đó. Tôi căm thù tham nhũng và phương thức thanh toán không tiền mặt góp phần hạn chế tham nhũng.Tôi không biết nhiều về Bit Coin, nên không thể giả đò là hiểu biết để trả lời cho bạn. Tôi cho rằng, làm kinh doanh hay một vấn đề gì, nếu các bạn không biết, không có gì đáng ngượng cả. Nhưng nếu không biết mà cố tỏ ra là biết, đó mới là điều đáng ngượng", Jack Ma nhấn mạnh.

18 giờ 10:

Là sinh viên, quan trọng nhất hãy là sinh viên giỏi của trường đó đã

Một sinh viên của Trường Đại học Ngoại Thương nêu câu hỏi: "Ông nghĩ sao về 2 lựa chọn: Khởi nghiệp sớm khi tràn đầy nhiệt huyết táo bạo nhưng thiếu kinh nghiệm hay khởi nghiệp muộn khi đã tích luỹ nhiều kinh nghiệm nhưng nhiệt huyết đã vơi dần, không còn sự liều lĩnh. Làm sao để có thể có lựa chọn đúng?

Tỷ phú Jack Ma đáp : "Tôi nghĩ rằng, cuộc sống là sự trải nghiệm. Nếu bạn là sinh viên, hoạt động quan trọng nhất với bạn là hãy là sinh viên giỏi ở trường đại học. Sau đó, nếu các bạn 20-30 tuổi, bạn nên làm thêm ở một công ty có sếp tốt, chứ không phải một công ty tốt. Hãy học hỏi từ ông ta. 30-40 tuổi, muốn làm gì hãy tự làm. Khi 50 tuổi bạn phải làm cái gì thấy mình giỏi về cái đó. Còn từ 50-60 tuổi, bạn nên trao cơ hội cho giới trẻ, xây dựng đào tạo họ và dành thời gian cho cháu nội, ngoại".

Ông nói thêm :"Thời điểm thì cũng nào cũng tốt để trở thành doanh nhân. Tôi tốt nghiệp đại học, dạy 6 năm ở trường rồi bắt đầu công việc kinh doanh. Khi ở trường đại học, tôi làm chủ tịch hội sinh viên của trường. Tôi cũng là chủ tịch của hội sinh viên thành phố. Tôi dành nhiều thời gian tìm hiểu con người, giúp con người".

Nói kỹ hơn, Chủ tịch Alibaba nhấn mạnh: "Chúng ta có IQ, EQ, tôi nghĩ cũng ta cần LQ nữa (chỉ số tình yêu). EQ để tìm hiểu, giúp đỡ làm việc với mọi người. IQ để tìm hiểu tri thức làm việc tốt hơn. Nhiều người cả thèm chóng chán, khi đạt cơ hội không dễ, nhưng mất cơ hội lại dễ ngã lòng. Chúng ta cần LQ vì nhiều người kiếm được nhiều tiền nhưng lại không được tôn trọng".

18 giờ 05

Câu hỏi của một sinh viên: Ông xin ý kiến của ai khi công việc kinh doanh gặp rắc rối?

"Khi tôi khởi nghiệp, tôi hỏi đồng nghiệp. Khi công ty lớn hơn, tôi vẫn hỏi đồng nghiệp. Và khi cóAlibaba, tôi vẫn xin ý kiến từ những người làm cùng. Đó chính là tinh thần làm việc nhóm. Tôi không che giấu những đồng nghiệp của mình điều gì. Chúng tôi thảo luận với nhau một cách cởi mở và thẳng thắn", Jack Ma trả lời.

Ông nói thêm: "Giờ đây đã có những sự khác biệt. Alibaba có quy mô rất lớn với doanh thu cao. Không có ai là hoàn hảo, không phải bạn làm nên nhóm của mình thành công mà họ tạo nên thành công của bạn. Trong 18 năm qua, không có vấn đề gì mà quá lớn đến mức tôi phải nghĩ đến viễn cảnh tồi tệ nhật. Luôn luôn có giải pháp, luôn luôn có con đường cho mọi vấn đề. Tôi khuyên bạn hãy tìm ra nó cùng với những người đồng sự của mình"

18 giờ 00

Ngô Linh (sinh viên Học viện Ngoại Giao) nêu câu hỏi: "Bản thân ông bước chân vào đời không mấy thuận lợi, thi đại học 3 lần mới đỗ, 10 lần nộp hồ sơ vào trường Harvard không nhận được bất cứ phản hồi nào, rồi đến khi ra trường thì xin việc hàng chục nơi không trúng. Tôi rất muốn biết, điều gì đã khiến ông đứng lên đi tiếp?"

Tỷ phú Jack Ma: "Khi bị từ chối, tôi rất buồn. Bởi bố mẹ sẽ nói: Ai cũng xin được việc, sao con lại bị từ chối? Tôi nghĩ rằng số phận không muốn tôi vào những công ty đó, mà muốn tôi thành lập công ty riêng của mình".

Ông nói tiếp: "Đấy là lý do tại sao ngày nay, tôi dành nhiều thời gian cho sinh viên. Tôi muốn nói với họ, tôi đã trải qua nhiều thất bại như thế nào Tôi về nhà và ngủ, ngày mai lại cố gắng. 80% người trên thế giới này có những trải nghiệm như vậy. Nếu Jack Ma không phải Chủ tịch Alibaba, sẽ không ai để ý. Tuy nhiên, tôi thành công và người ta mới để ý tới tôi. Tôi không bao giờ từ bỏ. Vì nếu chúng ta không từ bỏ, chúng ta sẽ còn nhiều cơ hội"

Jack Ma: "Tôi khuông muốn nhân viên đến công ty với nụ cười nhưng rời đi với những giọt nước mắt"

17 giờ 55

Một sinh viên từ Đại học Ngoại giao đặt câu hỏi: "Tôi biết rằng thành công đến từ các mối quan hệ mà ông xây dựng trong công ty của mình. Ông đã nói rằng "Luôn luôn để nhân viên của bạn đến làm việc với một nụ cười". Ông có thể chia sẻ cho chúng tôi vài lời khuyên để truyền cảm hứng cho nhân viên làm việc mỗi ngày và động viên họ trong công việc?",

Trả lời câu hỏi này, Jack Ma nói: "Tôi không muốn nhân viên đến công ty với khuôn mặt cười, nhưng rời đi với những giọt nước mắt. Tôi muốn các khách hàng, đối tác, cổ đông khi về nhà đều mang theo những nụ cười từ Alibaba".

"Các bạn phải chắc chắn mọi nhân viên đều đang làm việc có ý nghĩa. Với bất cứ những gì chúng tôi làm, chúng tôi đều tự đặt ra câu hỏi rằng liệu điều này có tốt cho mọi người không? Gia nhập Alibaba rất khó, nhưng rời đi thì dễ. Các công ty khác lại có vẻ ngược lại. Cần làm cho công ty của bạn là các nơi vui vẻ, sáng tạo. Tiền quan trọng, nếu không có tiền thì không ai vui vẻ, nhưng nếu chỉ có tiền, các bạn sẽ không thật sự hạnh phúc từ trong tâm", Jack Ma nói, kéo theo tràng dài vỗ tay từ khán phòng.

Phạm Đức Vượng, sinh viên Học viện Ngoại giao đặt câu hỏi: "Tôi biết năm 1999, ông cùng 17 người bạn đã làm việc với nhau và cùng phát triển công ty Alibaba và đã thành công lớn. Ông có thể chia sẻ lời khuyên làm sao để chọn người đồng sáng lập hợp tác tốt đến như vậy?"

Jack Ma nói: "Lời khuyên của tôi khi tìm kiếm đối tác, là cố gắng đừng mời bạn bè vào công ty. Phần lớn mọi người trên thế giới thường có xu hướng mời bạn bè, nhưng bạn bè thân thường không phải đối tác tốt. Tìm đối tác, ta nên tìm người có cùng tầm nhìn. Chúng ta tìm đối tác không phải hy vọng vì kiếm được rất nhiều tiền, mà vì nỗ lực cùng biến những điều mong muốn xảy ra. Họ có thể không giỏi nhất, mà là người có thể hỗ trợ và hiểu bạn"

"Chúng tôi từng tranh cãi nhiều nhưng không bao giờ phá huỷ tầm nhìn của nhau. Chúng tôi luôn có đích đến chung. Trên đường tới đích này, tôi đã mời rất nhiều người tham gia công ty của mình, có người đến rồi đi nhưng không sao cả. Khi đi chúng tôi là bạn bè, khi đến là đối tác. Những đối tác tốt là những người phải mất thời gian mới hiểu được. Nếu thất bại sẽ cùng đứng lên, không ai muốn người còn lại thất bại. Chúng ta không nên e ngại thất bại, chúng ta nên tận hưởng thất bại và khoảnh khắc buồn để đứng lên từ đó", ông nói.

17 giờ 35

Jack Ma: "Đừng buồn khi bạn thất bại"

Bắt đầu trả lời các câu hỏi của sinh viên Hà Nội.

Sinh viên Ngô Khánh Linh (Học viện Ngoại giao) hỏi: "Tôi đã xem rất nhiều cuộc phỏng vấn của ông trên Internet. Tôi biết rằng, ông có tinh thần dám nghĩ dám làm rất lớn, có sức ảnh hưởng lớn đến giới trẻ và sẵn lòng chia sẻ với sinh viên Việt Nam ?"

"Khoảnh khắc nào trong cuộc đời đã hình thành nên con người và triết lý Jack Ma như ngày hôm nay - người đang vận hành nền kinh tế số với quy mô hàng trăm tỷ đôla và hàng trăm triệu người dùng?", Khánh Linh đặt câu hỏi tiếp.

Tỷ phú Jack Ma đáp: "Nếu chúng ta thành công, 80% người trẻ Trung Quốc sẽ có cơ hội. Chúng tôi không giàu, không có nhiều cơ hội".

"Đến ngày hôm nay, chúng tôi đã thất bại rất nhiều lần: từ gọi vốn đển làm việc. Những người trẻ đương nhiên sẽ mắc sai lầm, đừng buồn khi các bạn thất bại. Đây là những thử thách dành cho các bạn trong cuộc sống. Tôi đã từng thất bại trong rất nhiều dự án. Và những khoảnh khắc thất bại đó tạo nên tôi của ngày hôm nay", ông nói.

Trước đó, trả lời câu hỏi của một sinh viên khác: "Tôi biết ông có khướu hài hước thừa hưởng từ truyền thống gia đình, tôi đã xem rất nhiều clip của bạn trên Youtube. Ngay tại đây, ông có thể làm cho chúng tôi cười được không?", Jack Ma nói: "Câu hỏi của bạn rất thú vị. Tôi xin kể cho bạn một câu chuyện. Mỗi ngày tôi gặp rất nhiều vấn đề, nếu tiếng khóc có thể giúp tôi nhẹ long, tôi sẽ khóc cả ngày. Vậy tôi phải làm gì để tự than tôi vui vẻ, tôi xoa cho tay tôi ấm lên. Tôi không tin vào siêu nhân, tôi tin vào tinh thần siêu đấu tranh".

"Tôi không phải một người có thể làm cho mọi người cười, nhưng có thể làm cho bản thân tôi cười", Jack Ma nói.

Chủ tịch FPT Trương Gia Bình cũng tranh thủ đặt câu hỏi: "Gần đây ông hay đề cập tới nền kinh tế số (Virtual Economy) và nền tảng thương mại điện tử toàn cầu (eWTP – Electronic World Trade Platform). Vậy ông có thể cho biết Alibaba có thể làm gì để thúc đẩy nền kinh tế số và eWTP?.

Ông trùm Tập đoàn Alibaba đáp lại: "30-40 năm vừa qua, toàn cầu hóa đã làm thế giới trở nên tốt đẹp. Tiếc rằng, toàn cầu hóa chỉ có 60.000 công ty lớn hưởng lợi, còn 99% doanh nghiệp nhỏ chẳng hưởng lợi gì. Tôi nghĩ mình phải xây dựng một nền tảng để giúp những người trẻ mua - bán bất cứ nơi đâu".

"Tôi nghĩ đó là những gì chúng tôi nên làm. Khi xây dựng nền tảng điện tử thương mại, chúng tôi mong muốn mọi người có thể mua bán, đi lại… và giới trẻ sẽ hưởng lợi từ đó", Jack Ma nói thêm.

Làm kinh doanh, quan trọng nhất không phải là tiền

17 giờ 20

Đi vào nội dung chính, Jack Ma nói :"Tối qua, khi tôi đi bộ trên phố Hà Nôi, tôi thấy rất nhiều bạn trẻ đi dạo trên phố, nụ cười luôn nở trên môi và chơi các trò chơi dân gian. Tôi tự hỏi tại sao họ hạnh phúc đến vậy. Tôi nghĩ thứ nhất vì họ trẻ và kỳ vọng vào tương lai tươi sang của đất nước"

"Tôi đến đây để chia sẻ suy nghĩ, ý tưởng của tôi về kinh doanh. Tôi sinh ra trong một gia đình nghèo khó, tôi không có ông bố giàu có, không có ông chú quyền lực, nhưng đó là những điều tuyệt vời nhất với tôi.

Bây giờ Alibaba đã rất lớn, nhưng chung tôi đã vấp phải vô số sai lầm. Chúng tôi vẫn tin còn nhiều va vấp, sai lầm, thất bai,tôi không lo lắng vì cuộc sống đầy dãy những thất bại và sai lầm", ông trùm Tập đoàn Alibaba kể.

Đề cập thẳng vào câu chuyện khởi nghiệp mà nhiều sinh viên quan tâm, Jack Ma nói: "Tôi không có ai giúp cả. Khi không có ai gúp bạn, chuyện đó cũng thật bình thường, không ai có lý do phải giúp đỡ bạn cả".

"Nếu bạn muốn mở doanh nghiệp tốt, bạn cần lựa chọn đúng thời điểm. Chúng ta đang ở trong thời đại của cuộc cách mạng lần 4.0, mỗi cuộc cách mạng công nghệ kéo dài 20- 30 năm đầu. Inter net mới có được 20 năm và 30 năm tới đây, những người tận dụng được inter net trong kinh doanh của mình mới thành công. Trong 30 năm tới, trí tuệ nhân tạo, nhiều thứ thay đổi. Những hoạt động kinh doanh trong thời gian qua là B2C. Thế kỷ này sẽ là công nghệ dữ liệu. Thế kỷ vừa rồi toàn cầu hóa, chỉ giúp 20% người dân phát triển, 20% các doanh nghiệp lớn hơn. Thế kỷ này hoạt động kinh doanh sẽ phải vào 80% và phải trông cậy nhiều vào giới trẻ. Những quốc gia tin cậy vào người trẻ sẽ có hy vọng lớn lao", Jack Ma nói.

Theo Jack Ma, đề thành công trong kinh danh, không cần tìm người tốt nhất, nhưng phải tìm đúng người để phát triển, bồi dưỡng họ. Để làm kinh doanh, điều quan trọng nhất không phải là tiền, mà là những người chia sẻ ý tưởng đó cùng bạn. Không ai tự thành công được, không ai bước đi xa được mà đi một mình.

"Chúng tôi có niềm tin rằng, internet và thương mại điện tử sẽ là tương lai của kinh doanh. Bạn cần chọn đúng người, đúng thời gian và chuẩn bị sẵn sang cho 10 năm tiếp theo, tin vào tương lai. Không có doanh nghiệp làm hôm nay mà ngày mai hay năm sau sẽ thành công. Tôi sẽ thành công sau 10 năm nữa và ngày hôm nay tôi sẽ bắt đầu với mọi người cùng làm điều đó. Các bạn cũng cần nhớ một điều như Warren Buffet, Steve Jobs… họ đều có phẩm chất tốt đó là không bao giờ kêu ca. Nếu kêu ca sẽ không bao giờ có cơ hội đâu. Khi người khác than phiền, đó là cơ hội của các bạn", ông nói.

Người thành công không phàn nàn

Nói về cơ hội trong kinh doanh, ông chủ Alibaba nói: "Cơ hội chỉ tồn tại ở những nơi có vấn đề cần giải quyết. Hãy giải quyết vấn đề các bạn sẽ có cơ hội".

Theo Jack Ma, người ta chỉ học được từ những thất bại. "Để thành công, các bạn phải biết được vì sao những người khác lại thất bại. Nhiều năm trước đây, tôi cùng với những cộng sự của mình đã cố gắng học hỏi từ những thất bại của những người khác. Đây là điều mà tôi muốn chia sẻ. Nếu các bạn muốn làm gì đó, các bạn phải có ý tưởng và ước mơ. Đó là điều gì mà các bạn có thể làm tốt hơn những người khác. Các bạn cần phải khác biệt. Nếu các bạn cũng như những người khác thì các bạn không có cơ hội tốt hơn", vị tỷ phú nổi tiếng người Trung Quốc nói.

Ông nhấn mạnh: " Thực sự thì, nếu như các bạn học hỏi được từ những sai lầm, các bạn sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Những điều khác tôi muốn chia sẻ là: Nếu các bạn muốn thành công, các bạn phải học được cách làm việc với người khác".

"Tôi không hề nghĩ rằng tôi thông minh hơn các bạn. Tôi đã trượt 3 lần cho kì thi đại học. Nhưng tôi không từ bỏ, thất bại, tôi lại làm lại. Alibaba đã được tạo ra 18 năm. Đó là khoảng thời gian ngắn với người khác nhưng dài với chúng tôi", Jack Ma chia sẻ.

Khuyên các bạn trẻ Hà Nội nghĩ nhiều hơn về tương lai, Jack Ma nói: "Ngày nay, 54% dân số dùng di động, nhưng nhiều người chủ yếu để chơi game. Các bạn hãy cố gắng sử dụng di động để buôn bán, giao tiếp với mọi người trên mạng. Trong tương lai, có thể sẽ là made in internet. các bạn có thể mua hàng nước này, lắp ráp nước kia, xuyên biên giới, mọi thứ đều qua internet"

"Những thứ tôi chưa thích đó là thanh toán trực tuyến, vì tôi thấy các bạn dùng tiền mặt nhiều. Chúng ta hãy thanh toán bằng di động đi. Tôi tin chỉ với chiếc điện thoại, chúng ta có thể mua bán, thanh toán, du lịch toàn cầu. Đừng lo ngại về trí tuệ nhân tạo sẽ cướp mất nghề nghiệp của con người, vì con người luôn thong minh hơn những chiếc máy.

95 triệu dân ở đất nước này, nhưng chỉ có 4 triệu người shopping trên mạng, có thể thị trường chưa có nhiều, nhưng đó chính là cơ hội để bạn thực hiện", tỷ phú Jack Ma nói.

Trước đó 2-3 giờ đồng hồ, đã có một hàng dài hàng trăm mét, sinh viên, học sinh xếp hàng chờ đến lượt vào hội trường tham dự buổi đối thoại cùng tỷ phú Jack Ma.

Theo một số sinh viên các trường đại học, các em đang háo hức để được nghe và có thể đặt câu hỏi với tỷ phú Jack Ma - người đứng đầu Tập đoàn Alibaba - đế chế thương mại điện tử được coi là lớn nhất Trung Quốc hiện nay.

Theo Ban tổ chức, tỷ phú Jack Ma sẽ chủ yếu nói về vấn đề khởi nghiệp với các sinh viên Việt Nam qua những câu chuyện và nỗ lực của bản thân. Giới trẻ Hà Nội cũng chờ đội ông chủ Ailbaba nói về những câu chuyện công nghệ làm thay đổi cuộc sống con người, ý nghĩa của việc học ngoại ngữ , những thất bại đầu đời khi khởi nghiệp, cách vượt qua để thành công...

Dù đã quá giờ bắt đầu chương trình nhưng hàng dài người vẫn đứng xếp hàng trước cổng để chờ check-in. Dù không có vé nhưng nhiều người vẫn đứng xếp hàng để chờ cơ hội xem có ai bán vé ở quanh đó không. Tuy nhiên, hầu hết vé đã được bán qua tay từ trước khi sự kiện bắt đầu khá lâu.

Anh Bình được tặng 1 cặp vé tầng 2 cho biết: “Dù rất muốn đi nhưng do công việc nên mình không thu xếp được nên đành bán. Một anh bạn rất tha thiết muốn đi nghe Jack Ma truyền cảm hứng nên mình đã đồng ý bán lại với giá “rẻ” 1,6 triệu đồng/cặp.” Giá vé 800.000 đồng/vé của anh Bình là chỗ người quen, còn hầu hết vé đều được bán với giá 1 triệu đồng/vé.

Thậm chí, theo Lê Hoài Nam, sinh viên năm 3 đại học ngoại thương có mặt tại đây cho biết: “Em lên mạng tìm mua vé thì thấy mức giá lên tới tận 4 triệu đồng/vé. Với mức giá quá đắt như vậy thì khá khó với một sinh viên nên phải tìm cách khác.”

Không chỉ có sinh viên, mà có khá đông các em thiếu nhỉ cũng đến tham dự sự kiện, mặc dù với các em nhỏ thương mại điện tử chưa được hiểu là phương tiện làm ra tiền, tuy nhiên nhiều em nhỏ cảm phục nghị lực vượt khó của tỷ phú Jack Ma.

Có bạn trẻ đem cả cuốn tự truyện của Jack Ma, em Kiều Hạnh - sinh viên Học viện Ngân hàng cho biết, cuốn sách của Jack Ma được xem là kim chỉ nam cho mình.

Thế Hưng - Nguyễn Tuyền