Dự kiến miễn và hoàn thuế cho Formosa hơn 10.450 tỷ đồng

Sự kiện ngày 13/5/2014 là những vụ biểu tình, xô xát của người dân, công nhân các khu công nghiệp trên địa bàn 1 số tỉnh như TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Hà Tĩnh sau việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 tại vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam vào tháng 5/2014.

Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, sau sự cố nói trên, cả nước ghi nhận có 778 DN được đánh giá bị ảnh hưởng, trong đó Bình Dương thiệt hại nặng nhất với 537 DN, Đồng Nai có 171 DN, Tp HCM có 33 DN và Hà Tĩnh có 1 DN.

Về tổng thiệt hại theo như khai báo của các DN báo về là 9.900 tỷ đồng và 4,23 triệu USD, trong đó Formosa khai báo bị chịu thiệt hại cao nhất với số tiền lên đến 5.533 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua rà soát của các cơ quan như bảo hiểm và cơ quan chức năng địa phương tổng số thiệt hại của các DN trên cả nước là 4.523 tỷ đồng và 4,23 triệu USD, trong đó thiệt hại của Formosa là 4,77 tỷ đồng, các nhà thầu làm cho Formosa là 68,32 tỷ đồng).

Trong số DN chịu ảnh hưởng, đáng chú ý có tên của Formosa – DN đang gây bất bình lớn với người dân Việt Nam xung quanh sự cố gây thảm họa môi trường nghiêm trọng tại nhiều tỉnh Bắc miền Trung. Tổng cục Thuế cho biết: Đối với dự án Formosa, ngoài nhà máy của Formosa chịu ảnh hưởng trực tiếp và 16 nhà thầu chính đang thi công các hạng mục cho dự án Formosa cũng bị ảnh hưởng, trong số các nhà thầu này đều là DN đến từ Trung Quốc.

Theo Tổng cục Thuế, để hỗ trợ các DN bị ảnh hưởng nói trên, cơ quan thuế đã thực hiện gia hạn hồ sơ khai thuế và gia hạn nộp thuế cho nhiều DN. Ngoài ra, còn thực hiện cơ chế giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh (hoàn trước kiểm sau cho 408 hồ sơ đề nghị, với tổng số tiền hơn 15.200 tỷ đồng).

Trong đó, riêng Hà Tĩnh đã hoàn cho Formosa kể từ kỳ hoàn thuế tháng 4/2014 cho đến nay số tiền 10.173 tỷ đồng, trong đó 1.185 tỷ đồng là thuế giá trị gia tăng đã nộp khâu nhập khẩu thực hiện cơ chế ghi thu ghi chi.

Ngoài ra, Formosa còn được Bộ Tài Chính miễn giảm, miễn phạt và hoàn lại số tiền thuế đã truy thu, phạt cho Formosa trước khi xảy ra sự kiện 13/5/2014, số tiền trị giá 71,6 tỷ đồng. Đây là số tiền miễn giảm và hoàn lại khoản thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường đã nộp đối với hoạt động hút cát san nền số tiền 71,6 tỷ đồng (trong đó thuế tài nguyên là 49,2 tỷ đồng, phí bảo vệ môi trường là 22,75 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã không truy thu thuế nhà thầu đối với hàng hóa, thiết bị nhập khẩu kèm theo bảo hành số tiền 176,3 tỷ đồng, đồng thời không truy thu số tiền phạt vi phạm hành chính về thuế 32,88 tỷ đồng, cùng miễn phạt vi phạm chính về thuế số tiền 1,26 tỷ đồng.

Trao đổi với Dân trí, một số chuyên gia tài chính cho biết, việc hoàn thuế cho Formosa Hà Tĩnh như trên cũng không có gì khó hiểu. Theo quy định hiện hành, cơ quan thuế sẽ thực hiện hoàn thuế cho các hoá đơn đầu vào thuộc diện ưu đãi đầu tư cho quá trình nhập khẩu thiết bị tạo tài sản cố định và các hồ sơ nhập khẩu thuộc diện ưu đãi có liên quan khác. Theo quy định của ngành thuế, doanh nghiệp thuộc diện này sẽ phải nộp đủ thuế nhập khẩu trước rồi làm hồ sơ xin hoàn thuế sau.

Đặc biệt, ngoài các đề xuất miễn thuế, hoàn thuế và không truy thu thuế đối với Formosa, qua quá trình kiểm tra, cơ quan thuế, hải quan đã phát hiện nhiều sai phạm của Formosa và đề nghị Bộ Tài chính truy thu và thu nhiều số tiền vi phạm.

Tờ trình của Tổng cục Thuế chỉ rõ: “Qua rà soát, kiểm tra, cơ quan thuế và hải quan đã phát hiện nhiều sai phạm của Công ty Formosa như: Cơ quan Hải quan đã truy thu 5,5 tỷ đồng của Formosa vì Công ty này đã kê khai, áp mã HS chưa đúng với quy định hiện hành, dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp đối với mặt hàng kết cấu thép tiền chế dạng tháp và các bộ phận rời kèm theo dùng để lắp ghép nhà xưởng”.

Ngoài vi phạm trong lĩnh vực hải quan, Formosa còn bị cơ quan thuế phạt vi phạm hành chính 225 tỷ đồng do kê khai, hồ sơ hoàn thuế sai quy định. Cụ thể, trước đó, Formosa đã gửi hồ sơ yêu cầu Chi cục thuế tỉnh Hà Tĩnh hoàn cho họ 1.554 tỷ đồng từ gần 20.000 bộ hồ sơ hoàn thuế. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra hồ sơ hoàn thuế của doanh nghiệp, cơ quan thuế đã phát hiện doanh nghiệp sử dụng hóa đơn hoàn thuế không đúng quy định, và do vậy không thể hoàn thuế cho doanh nghiệp.

Nguyễn Tuyền