Hướng nghiệp cho con: Càng sớm thì càng nhàn!

Đành rằng đa số chúng ta không chỉ làm duy nhất một nghề nghiệp trong đời, có khi trải qua một vài việc mới biết mình phù hợp nhất với việc gì. Nhưng những quan tâm của bố mẹ dành cho con từ nhỏ sẽ hỗ trợ con chọn ngành nghề phù hợp với tố chất hơn và do đó hứa hẹn sự toại nguyện và thành công nhiều hơn trong công việc.

Hướng nghiệp dựa vào thế mạnh của con

Bố mẹ hướng nghiệp cho con tức là giúp đỡ con lựa chọn hợp lí ngành nghề. Và bố mẹ chỉ làm tốt được điều này nếu bố mẹ hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của con. Tôi nghĩ rằng, trong việc hướng nghiệp cho con, thực ra là bố mẹ không cần “định hướng”, vì tự con đã thể hiện “thiên hướng” của mình rồi, chỉ là bố mẹ có nhìn ra được hay không mà thôi. Ở đây, vai trò của bố mẹ là nhận ra thế mạnh của con để giúp con nuôi dưỡng thế mạnh đó. Nếu bố mẹ luôn theo dõi con thì sẽ nhận ra tố chất, thế mạnh của con để hỗ trợ con phát triển tiềm năng của mình.

Nhận biết sở thích của con

Để có thể hướng nghiệp cho con dựa trên thế mạnh, trước hết bố mẹ cần biết sở thích của con là gì. Thông thường, sở thích của con là những gì con thích làm một cách tự nguyện, con dành nhiều thời gian cho hoạt động đó và “đắm mình” trong đó. Nhiều khi con tưởng như quên thời gian khi làm việc mà con yêu thích.

Theo nhà giáo dục, nhà quản lý nổi tiếng Virender Kapoor (Ấn Độ), một “kênh” khác giúp bố mẹ tìm kiếm thông tin về sở thích của con là qua bạn bè của con vì thông thường những người bạn gần gũi sẽ chia sẻ với nhau những sở thích và cả những điều không hài lòng.

Nhà giáo dục Virender Kapoor khuyên các bậc phụ huynh chuyện trò và lắng nghe bạn bè của con, nhờ đó có thể nắm bắt một vài biểu hiện về lối suy nghĩ của con. Một điều quan trọng mà bố mẹ cần lưu ý là bạn bè của con có thể “mách” cho bạn biết một vài đặc điểm của con bạn dưới góc nhìn của chúng. Ví dụ như là bạn bè của con bạn có thể tiết lộ cho bạn biết con bạn thường làm gì trong thời gian rảnh rỗi. Đôi khi thông tin mà bạn bè của con đưa ra rất có ích cho bạn khi nhìn nhận về con mình.

Tôn trọng và khuyến khích sở thích của con

Theo Tiến sĩ Tâm lý học lâm sàng Laura Markham (Mỹ), khi đã biết sở thích tự nhiên của con, bố mẹ cần tôn trọng và khuyến khích. Điều này nghe thì dễ nhưng làm thì rất khó. Ví dụ, niềm đam mê thể thao không được đánh giá cao trong môi trường gia đình trí thức sách vở và ngược lại.

Trong khi đó, giống như tất cả chúng ta, trẻ cần được động viên khuyến khích khi chúng theo đuổi thứ gì đó quan trọng đối với chúng hơn là một mục tiêu mà người lớn đặt ra cho chúng. Trẻ tìm thấy niềm đam mê của mình thông qua quá trình khám phá do bản thân tự định hướng, quá trình này trong mắt người lớn nhiều khi là sự phí phạm mất thời gian. Đam mê của trẻ sẽ thay đổi qua các thời kỳ khác nhau của quá trình trưởng thành, nhưng chúng luôn xứng đáng được tôn trọng.

Theo Tiến sĩ Laura Markham, việc bố mẹ luôn ủng hộ sở thích của trẻ còn có thêm lợi ích khác nữa là giúp trẻ hình thành tính tự chủ. Theo đó, tính tự chủ của trẻ nhỏ được khuyến khích khi chúng trải nghiệm niềm vui sướng trong quá trình theo đuổi một sở thích nào đó và vượt qua những trở ngại nhất định để trau dồi nó.

Những sở thích của trẻ là dấu hiệu quan trọng mà bố mẹ cần ghi nhớ khi định hướng cho trẻ ra quyết định nghề nghiệp. Nhà giáo dục Virender Kapoor nêu ví dụ, chẳng hạn, nếu thấy con mình yêu thích nghề kỹ sư nhưng bạn biết chắc con học yếu môn Toán, khi đó bạn cần nói với con rằng Toán là môn học cơ bản của nghề kỹ sư, vì thế cần phải nỗ lực rất lớn. Bạn cũng nên giải thích về mối liên hệ đó để con không phạm phải sai lầm khi chọn nghề nghiệp hay lĩnh vực theo đuổi. Ông Virender Kapoor cho rằng cách định hướng như trên là biện pháp đơn giản nhất.

Nguyên Chi

>> 2 bất cập khi chọn ngành thời thượng

>> Triết lý nuôi dạy con vừa thành công vừa hạnh phúc