Kết luận thanh tra Ngân hàng Nhà nước:
Yêu cầu thống đốc Lê Đức Thúy kiểm điểm trách nhiệm
Hôm qua 5/6, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào đã ký văn bản thông báo kết quả nội dung thanh tra tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Hàng loạt sai phạm trong quản lý với số tiền rất lớn đã được phát hiện nhưng không có dấu hiệu tham nhũng.
Về nội dung triển khai thực hiện đề án bộ tiền mới, thông báo của Thanh tra Chính phủ nêu: qua thanh tra, đoàn thanh tra nhận thấy trong hồ sơ trình Bộ Chính trị về đề án bộ tiền mới, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề xuất phương án sử dụng kết hợp cả hai loại giấy cotton và polymer nhưng khi trình Thủ tướng phê duyệt đề án, NHNN chỉ đề xuất dùng toàn bộ bằng giấy polymer.
NHNN không thông báo rõ với Thủ tướng về sự khác nhau này để Thủ tướng biết và quyết định hoặc nếu thấy cần thiết thì xin lại ý kiến Bộ Chính trị. Đây là khuyết điểm của NHNN.
Tuy nhiên, việc sử dụng tiền mới bằng giấy polymer không gây ra hậu quả xấu về kinh tế. Trong việc thực hiện đề án này, thống đốc - bí thư Ban cán sự Đảng NHNN đã không đưa ra thảo luận trong tập thể lãnh đạo và Ban cán sự Đảng NHNN là vi phạm qui chế làm việc. Do đó, khuyết điểm và trách nhiệm này thuộc về thống đốc - bí thư Ban cán sự Đảng NHNN.
Đối với dự án nâng cấp Nhà máy In tiền quốc gia, Thủ tướng đã ủy quyền cho thống đốc NHNN quyết định đầu tư nhưng NHNN đã không lấy ý kiến thẩm định của các cơ quan chức năng về các nội dung khác là trái với qui định của Nhà nước.
NHNN chưa làm hết trách nhiệm trong việc xử phạt khi đối tác nước ngoài vi phạm hợp đồng (giao hàng chậm) về cung cấp tiền xu và trong việc đàm phán tính giá lô giấy B09 dẫn tới làm thua thiệt 4,09 tỉ đồng và thất thu 2,9 tỉ đồng.
Về chất lượng tiền xu, việc lựa chọn chất liệu hợp kim thép mạ đồng thau cho tiền xu mệnh giá 1.000 và 2.000 đồng là không phù hợp với môi trường khí hậu Việt Nam dẫn đến tiền xu bị xỉn màu, không đạt yêu cầu chất lượng đề ra, làm tổn hại đến uy tín của đồng tiền. Việc lựa chọn nhà cung cấp tiền kim loại không đúng với qui định của qui chế đấu thầu đã gây nghi ngờ về sự khách quan của NHNN trong việc lựa chọn nhà cung cấp.
Thông báo của Thanh tra Chính phủ cũng nêu việc anh Lê Đức Minh, con trai thống đốc Lê Đức Thúy, có thời gian làm việc hơn hai tháng cho Công ty Banktech (một công ty con của CFTD) và việc hai công ty này tham gia quá trình thực hiện bộ tiền mới và cung cấp vật tư, thiết bị cho việc in tiền, tuy không trái với qui định của pháp luật nhưng đã gây nghi ngờ về sự khách quan, minh bạch, làm ảnh hưởng đến uy tín của thống đốc.
Về công tác quản lý, dự trữ ngoại hối, nhìn chung NHNN đã cơ bản đáp ứng các mục tiêu đặt ra là thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, bảo đảm khả năng thanh toán quốc tế, tăng dự trữ ngoại tệ nhà nước, góp phần vào việc thúc đẩy xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, qua kiểm tra của Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước và kết quả thanh tra cho thấy công tác quản lý dự trữ ngoại hối của NHNN trong năm 2005 còn có một số tồn tại, yếu kém. Do đó đã làm giảm giá trị dự trữ ngoại hối là 174,1 triệu USD, tương đương 2.763 tỉ đồng.
Sự sụt giảm này chủ yếu do nguyên nhân khách quan nhưng cũng có nguyên nhân chủ quan là do quản lý, điều hành việc mua bán ngoại tệ trên thị trường quốc tế năm 2005 kém hiệu quả và do mua ngoại tệ vượt tỉ lệ cơ cấu dự trữ ngoại hối mà NHNN đã qui định. Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo NHNN nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm trong việc chỉ đạo, quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước và trách nhiệm của những cá nhân được giao thực hiện nhiệm vụ này.
Theo Minh Quang
Báo Tuổi Trẻ