Xin ý kiến tiếp tục lấy phiếu tín nhiệm vào cuối năm 2014

Tờ trình của UB Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung nghị quyết của Quốc hội về lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn (Nghị quyết 35) gửi xin ý kiến các đại biểu nêu rõ, việc sửa đổi, bổ sung tập trung chủ yếu vào vấn đề đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, thời điểm lấy phiếu tín nhiệm. Đồng thời bổ sung, làm rõ một số điểm về quy trình, thủ tục lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm để thống nhất trong thực hiện.

UB Thường vụ Quốc hội đề nghị tổ chức ở Trung ương, đối tượng lấy phiếu tín nhiệm giữ như hiện nay (Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các UB của Quốc hội; Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ; Viện trưởng VKSND tối cao, Chánh án TAND tối cao).

Về thời hạn và thời điểm tổ chức lấy phiếu, UB Thường vụ Quốc hội nêu 2 phương án. Phương án một, giữ như quy định của Nghị quyết 35, việc lấy phiếu tín nhiệm tổ chức định kỳ hằng năm từ năm thứ 2 của nhiệm kỳ.

Phương án hai, mỗi nhiệm kỳ của Quốc hội, HĐND tiến hành lấy phiếu một lần vào giữa nhiệm kỳ (kỳ họp cuối năm thứ 3).

UB Thường vụ Quốc hội đã đề nghị chọn phương án hai, vì ưu điểm là gắn với việc xem xét, đánh giá cán bộ giữa nhiệm kỳ, không gây áp lực, để cán bộ mạnh dạn “dám nghĩ, dám làm”, từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc. Ngoài ra, với khoảng thời gian này, người được lấy phiếu tín nhiệm cũng có thời gian, điều kiện để tự soi mình, khắc phục hạn chế, khuyết điểm trong công tác.

Theo phương án này thì nhiệm kỳ Quốc hội khóa 13 và nhiệm kỳ HĐND 2011-2016 có thể tổ chức một kỳ lấy phiếu tín nhiệm (dự kiến vào cuối năm 2014).

Thẩm tra dự thảo nghị quyết 35 sửa đổi, UB Pháp luật nêu quan điểm nhất trí về cơ bản với việc trình Quốc hội hai phương án nêu trên. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị bổ sung phương án tổ chức lấy phiếu tín nhiệm 2 lần trong một nhiệm kỳ (vào thời điểm đầu năm thứ ba và cuối năm thứ tư của nhiệm kỳ) để Quốc hội thảo luận, quyết định.

Về vấn đề thiết kế phiếu, lý giải quan điểm đề xuất duy trì 3 mức đánh giá “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm trung bình”, “tính nhiệm thấp”, UB Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc xác định 3 mức tín nhiệm như quy định của Nghị quyết 35 là phù hợp, bảo đảm sự thận trọng trong xem xét, đánh giá cán bộ. Nếu chỉ quy định haimức là “tín nhiệm” và “không tín nhiệm” thì trùng với mức phiếu ở bước bỏ phiếu tín nhiệm khi xem xét trách nhiệm của cán bộ.

Tờ trình của UB Thường vụ Quốc hội nêu rõ, Nghị quyết 35 đã xác định mục đích của việc lấy phiếu tín nhiệm là bước thăm dò mức độ tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn, giúp người đó tiếp tục phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, thiếu sót. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm cũng là một cơ sở cho việc bỏ phiếu tín nhiệm và giúp cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ.

Về nội dung này, UB Pháp luật cho biết, một số ý kiến đề nghị chỉ nên quy định 2 mức độ “tín nhiệm” và “tín nhiệm thấp” (hoặc “không tín nhiệm”) đối với quy trình lấy phiếu tín nhiệm bởi cho rằng việc quy định ba mức độ đánh giá tín nhiệm khó dẫn đến việc xử lý được cán bộ chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ, quá an toàn cho cán bộ, chưa đáp ứng được nguyện vọng của cử tri.

Ý kiến khác đề nghị đổi mức độ “tín nhiệm thấp” hiện nay thành “không tín nhiệm” vì mức độ thế nào là tín nhiệm cao, thế nào là tín nhiệm thấp là rất tương đối, khó xác định.

P.Thảo