Xem xét thay đổi hình thức thi hành hình phạt tử hình

Theo dự thảo Luật Thi hành án hình sự vừa được trình Quốc hội ngày 7/11, việc thi hành hình phạt tử hình được thực hiện theo hai hình thức là xử bắn hoặc tiêm thuốc độc. Trong đó, hình thức xử bắn được áp dụng trong trường hợp: cần trấn áp mạnh mẽ tội phạm; có chiến tranh, tình trạng khẩn cấp hoặc khi chưa có điều kiện áp dụng hình thức tiêm thuốc độc.

Thẩm tra dự thảo Luật, Uỷ ban Tư pháp nhìn nhận, tổng kết thực tiễn công tác thi hành án hình sự nhiều năm qua cho thấy, hình thức thi hành hình phạt bằng xử bắn đã bộc lộ nhiều khó khăn, bất cập. Vì vậy, việc thay đổi hình thức thi hành hình phạt tử hình theo hướng hiện đại và nhân đạo là yêu cầu bức thiết.

Uỷ ban Tư pháp đề nghị, chỉ nên qui định một hình thức thi hành hình phạt tử hình là tiêm thuốc độc và Chính phủ cần có giải trình cụ thể về cơ sở khoa học, thực tiễn, những ưu điểm, khó khăn cũng như các điều kiện về con người, cơ sở vật chất khi tổ chức thi hành hình phạt tử hình bằng hình thức này.

Bên cạnh việc thay đổi hình thức thi hành hình phạt tử hình, dự thảo Luật cũng qui định, trường hợp người có quyết định thi hành án tử hình có nguyện vọng hiến xác, mô, bộ phận cơ thể vì mục đích nhân đạo, chữa bệnh, giảng dạy… thì phải làm đơn gửi Chánh án đã ra quyết định thi hành án xem xét, giải quyết.

Theo Uỷ ban Tư pháp, đây là vấn đề hoàn toàn mang tính nhân đạo và thể hiện giá trị nhân văn trong pháp luật thi hành án hình sự của nhà nước ta. Qui định này cũng phù hợp với Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác.

Để thực hiện qui định trên, dự thảo Luật không cần qui định về thẩm quyền xem xét, quyết định người phải thi hành hình phạt tử hình được hay không được hiến mô, bộ phận cơ thể, hiến xác mà nên tôn trọng nguyện vọng của người đó.

Uỷ ban Tư pháp cũng nhất trí với qui định của dự thảo Luật về việc cho thân nhân, người đại diện hợp pháp của người bị thi hành hình phạt tử hình nhận hài cốt, tro cốt để táng.

Cấn Cường