Xảy ra vỡ đê, cả chục năm sau chưa thể khắc phục hết hậu quả

Sáng 5/6, tại Nghệ An, Cục quản lý đê điều và phòng chống thiên tai Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Hội nghị chủ tịch UBND cấp huyện các tỉnh, thành phố có đê từ cấp III đến cấp đặc biệt, năm 2023. Hội nghị có sự tham gia của hơn 500 đại biểu.

Năm 2022, thiên tai "thổi bay" 19.500 tỷ đồng

Thông tin tại Hội nghị, năm 2022, thiên tai ở nước ta xảy ra bất thường, cực đoan, trái quy luật ngay từ những tháng đầu năm với 21/22 loại hình thiên tai (trừ sóng thần) trong đó có 1.072 trận thiên tai đã được thống kê.

Mưa lớn trái mùa, kéo dài đã gây sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, ngập lụt đô thị, khu công nghiệp trong các tháng 4, 5, 6 ở phía Bắc, các hồ chứa Sơn La, Hòa Bình, Tuyên Quang đã phải vận hành xả khi chưa vào thời kỳ mùa lũ và duy trì trong thời gian khá dài. Đây là điều hiếm thấy kể từ khi hệ thống liên hồ chứa sông Hồng đưa vào vận hành khai thác.

Tại miền Trung, mưa lớn trái mùa, mưa lớn sau 3 cơn bão liên tiếp đổ bộ đất liền, có nơi vượt lịch sử về cường suất, tổng lượng mưa, gây ngập lụt diện rộng ở đồng bằng, lũ quét, sạt lở đất ở miền núi.

Ngoài ra, triều cường, kết hợp gió mạnh gây sóng lớn tràn và sạt lở đê biển Tây, tỉnh Cà Mau; trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum xảy ra liên tiếp 247 trận động đất...

Thiên tai năm 2022 đã làm 175 người chết, mất tích; thiệt hại về kinh tế gần 19.500 tỷ đồng, gấp 1,6 lần thiệt hại về người và 3,4 lần thiệt hại về kinh tế so với năm 2021.

Nếu xảy ra vỡ đê, thiệt hại là vô cùng lớn

Sáu tháng đầu năm 2023, thiên tai bất thường cũng xảy ra ở nhiều nơi. Cụ thể, cả nước xảy ra 3 trận mưa lớn, 21 trận dông lốc, 78 trận động đất, 2 đợt rét hại và 12 đợt gió mạnh, sóng lớn trên biển.

Cuối tháng 3/2023, xảy ra nắng nóng vượt lịch sử cùng thời kỳ tại Hòa Bình. Thiên tai đã làm 7 người mất tích, thiệt hại kinh tế gần 25 tỷ đồng.

Theo ông Hoàng Văn Đại - Phó Giám đốc Trung tâm quốc gia dự báo khí tượng thủy văn, từ tháng 6 đến tháng 8/2023, có khoảng 5-6 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông, trong đó có 1-2 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Từ tháng 9 trở đi có khoảng 4-5 cơn bão/áp thấp nhiệt đới, tác động chủ yếu đến khu vực Trung bộ.

Tổng lượng mưa hầu hết các khu vực trên cả nước thời kỳ từ tháng 6-8/2023 phổ biến xấp xỉ trung bình nhiều năm, riêng tháng 8/2023, tổng lượng mưa tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến cao hơn 5-20% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Cả nước hiện có 2.741km đê từ cấp 3 đến cấp đặc biệt, trong đó có 288 điểm xung yếu. Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, nếu vỡ đê, thiệt hại vô cùng lớn, không chỉ về con người mà còn hạ tầng, khu chế xuất, khu công nghiệp. Xảy ra một trận vỡ đê thì cả chục năm sau, thậm chí nhiều chục năm sau chưa thể khắc phục hết.

Ông Hiệp nhấn mạnh, bảo vệ đê điều là bảo vệ tính mạng, tài sản người dân và tâm lý, tâm trạng xã hội.

Ông cho rằng, để đảm bảo an toàn hệ thống đê điều, Chủ tịch UBND cấp huyện có vai trò rất quan trọng; là cấp trực tiếp chỉ huy phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý ngay từ khi những hành vi vi phạm diễn ra; chỉ đạo tổ chức tuần tra, canh gác, phát hiện và xử lý ngay từ giờ đầu những sự cố đe dọa an toàn chống lũ của đê.

Qua thực tế công tác, ở nơi nào, lãnh đạo cấp huyện có kinh nghiệm, nắm vững những quy định của pháp luật về trách nhiệm được giao, quan tâm chỉ đạo, đôn đốc sát sao, quyết liệt... thì ở nơi đó công tác quản lý, bảo vệ, hộ đê phòng lụt được thực hiện tốt, vi phạm pháp luật về đê điều ít xảy ra; các tuyến đê được đảm bảo an toàn chống lũ, giảm thiệt hại do thiên tai gây ra.