Xây dựng đội tàu điều tra, khảo sát, nghiên cứu khoa học biển

Tại cuộc họp trực tuyến về tình hình xây dựng “Đề án phát triển đội tàu điều tra, khảo sát, nghiên cứu khoa học biển” vừa diễn ra, ông Tạ Đình Thi - Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, Đề án này là một trong những nội dung quan trọng nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó mục tiêu tổng quát là “đưa Việt Nam trở thành quốc gia biển mạnh”, phục hồi và bảo tồn các hệ sinh thái biển quan trọng…

Để thực hiện thành công mục tiêu này, một trong các giải pháp được đề ra là phát triển khoa học, công nghệ và tăng cường điều tra cơ bản biển. Do vậy, bên cạnh việc đào tạo nguồn nhân lực, cần phải đầu tư trang bị các phương tiện điều tra, nghiên cứu biển như: tàu, thuyền, các hệ thống quan sát, quan trắc biển, giám sát biển,... Đặc biệt cần có những con tàu chuyên dụng phục vụ công tác điều tra, nghiên cứu về biển.

“Việc đầu tư đội tàu nghiên cứu biển tiên tiến, hiện đại có khả năng điều tra, khảo sát ở vùng biển sâu, biển xa bờ cũng là một trong các giải pháp cần phải thực hiện” - ông Thi nói và phản ánh hiện nay đang thiếu hẳn đội tàu điều tra, khảo sát biển.

Trong khi đó, lực lượng tàu làm nhiệm vụ điều tra, khảo sát tài nguyên, môi trường biển còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng. Hầu hết các tàu hiện đang sử dụng có độ ổn định không cao, không có đủ không gian boong tàu để lắp đặt, bố trí hệ thống thiết bị khảo sát hiện đại. Trên tàu không có phòng thí nghiệm cũng như kho lưu trữ, bảo quản mẫu vật, các phương tiện hỗ trợ trên tàu như tời, cẩu đã lạc hậu và không đồng bộ với hệ thống thiết bị khảo sát hiện đại đã được mua sắm.

Theo ông Thi, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng thuyết minh sơ bộ “Đề án phát triển đội tàu điều tra, khảo sát, nghiên cứu biển”. Phương án xây dựng đội tàu nghiên cứu biển trong thời gian tới sẽ đầu tư bổ sung các tàu thực hiện điều tra tổng hợp, nghiên cứu khoa học - công nghệ biển, đo vẽ bản đồ biển; điều tra tổng hợp, nghiên cứu đa dạng sinh học, nguồn lợi thủy, hải sản; khảo sát địa chất - khoáng sản, địa chất công trình biển, môi trường, khí tượng thuỷ văn biển.

Thiết bị của tàu phải đảm bảo tính lâu dài, phát triển

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân chia sẻ những khó khăn với Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam trong khi nguồn lực tài chính hạn hẹp.

Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của đề án nhằm xây đội tàu nghiên cứu khoa học biển biển của quốc gia theo chỉ đạo của Chính phủ, của Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Vì thế đòi hỏi công sức rất lớn, nhằm đáp ứng yêu cầu của đất nước trong giai đoạn hiện nay.

“Đội tàu này phải thực hiện tốt được các nhiệm vụ là phục vụ điều tra, khảo sát tài nguyên và môi trường biển; đảm bảo tính đa dạng, tính kết hợp, tính chuyên sâu, lâu dài, bền vững. Trang thiết bị của tàu phải đảm bảo tính lâu dài, phát triển”-ông Ngân nêu yêu cầu.

Đồng thời chỉ đạo Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam chủ động phối hợp với các Bộ, ngành liên quan đánh giá thực trạng, xác định các nhu cầu phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế biển của đất nước, đề xuất số lượng, cơ cấu yêu cầu kỹ thuật của đội tàu. Sớm xây dựng cơ chế phối hợp giữa các Bộ, ngành, cơ quan để đảm bảo quá trình khai thác, sử dụng đội tàu hiệu quả.

Thế Kha