Vụ “trộm” cước viễn thông quốc tế: 5 năm xét xử vẫn bế tắc

Lật lại hồ sơ

Theo bản cáo trạng lập từ năm 2002, qua 2 lần trả hồ sơ để điều tra bổ sung vẫn không có gì thay đổi thì tháng 12/1999, bà Mai Thị Khánh - Giám đốc Công ty cổ phần Hữu Nghị ký hợp đồng cho Bosco thuê 8 phòng tại khách sạn của công ty tại 23 Quán Thánh, mỗi phòng lắp đặt thêm 3 thuê bao điện thoại với Bưu điện Hà Nội (thông qua khách sạn). Bà Khánh cũng đồng ý cho bên thuê lắp đặt một ăngten Parabol và mượn một nhà kho trên sân thượng để thiết bị tạo thành một trạm VISAT để tiếp nhận trực tiếp các cuộc điện thoại quốc tế từ nước ngoài về Việt Nam thành các cuộc gọi nội hạt.

Với thủ đoạn ấy, Bosco đã gây thiệt hại cho phía Việt Nam trên 15 tỉ đồng. Một trạm VISAT khác tại số 4 Trần Hưng Đạo với 50 thuê bao điện thoại mới hoạt động được gần 1 tháng, chiếm đoạt của Nhà nước 344 triệu đồng thì bị phát hiện. Bosco đã bỏ trốn, để lại toàn bộ hiện trường và 5 đồng phạm bị truy tố về tội “trộm cắp tài sản” với vai trò đồng phạm giúp sức cho Bosco: Mai Thị Khánh, Bùi Ngọc Hải, Trần Văn Tiến, Lê Công Hoàng và Nguyễn Đức Quang.

Trong đó, Bùi Ngọc Hải được xác định có hành vi giúp Bosco: tham gia lắp thiết bị tại khách sạn Hữu Nghị và số 4 Trần Hưng Đạo, được giao quản lý 8 phòng tại khách sạn Hữu Nghị, nhận tiền để thanh toán tiền thuê phòng cũng như cước phí của 24 máy điện thoại với mức lương 3triệu/tháng. Lê Công Hoàng (42 Hàng Chiếu): thuê địa điểm số 4 Trần Hưng Đạo, nộp tiền lắp đặt, thuê bao 50 số máy điện thoại ở đây, tẩu tán 1 ăngten Parabol tại nhà riêng khi bị phát hiện. Nguyễn Đức Quang: cho Bosco lắp đặt ăngten parabol trái phép và ký hợp đồng thuê bao 50 máy điện thoại tại số 4 Trần Hưng Đạo. Trần Văn Tiến: đứng ra ký hợp đồng thuê 6 phòng tại số 4 Trần Hưng Đạo với lý do cho con gái học ở Hà Nội ở; sửa chữa lại phòng, lắp kính mờ, làm rèm cửa; mang một ăngten parabol từ Hải Phòng lên lắp đặt tại đây.

Ngoài ra, còn một số cá nhân khác như Lê Trọng Hiệp giúp Bosco tẩu tán thiết bị tại khách sạn Hữu Nghị khi bị phát hiện, Nguyễn Ngọc Châu Toàn giúp Bosco đấu nối thiết bị cho hai trạm VISAT song được xác định là nhân chứng. Và rồi VSKND Tối cao đã quyết định đình chỉ điều tra, chỉ xử lý hành chính đối với Lê Công Hoàng, Nguyễn Đức Quang, Trần Văn Tiến vì “mức độ hành vi phạm tội không cần thiết truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Bế tắc của cơ quan tố tụng

Qua 5 năm tiến hành tố tụng với 4 phiên tòa không thành, vụ án vẫn bế tắc. Những chứng cứ cơ quan điều tra cung cấp không đủ để Hội đồng xét xử kết tội Mai Thị Khánh và Bùi Ngọc Hải. Vì tất cả các bị can bị truy tố ban đầu đều là những người làm thuê và người cung cấp dịch vụ cho Bosco. Mà mức độ “giúp sức” của mỗi người thì cần phải xem xét lại.

Bà Khánh là chủ khách sạn Hữu Nghị. Tại phiên tòa, bà Khánh cũng như các thành viên khách sạn được triệu tập đều khẳng định việc bà cho Bosco thuê phòng và ký hợp đồng thuê bao 24 máy điện thoại với bưu điện... các thành viên trong Hội đồng quản trị đều biết vì đây là một hợp đồng cứu cánh cho khách sạn trong bối cảnh kinh doanh khó khăn, chỉ khai thác hết 15% công suất phòng.

Cả bà Khánh và Hải đều không hề biết mục đích lắp đặt trạm VISAT là phương tiện để trộm cước viễn thông thì yếu tố “cùng cố ý phạm tội” không thể hiện để xác định có cấu thành tội phạm không.

Nếu là đồng phạm, tại sao bà Khánh không biết tới số tiền hơn 1,1 triệu USD mà Bosco đã thu lời được từ hành vi phạm pháp này chứ đừng nói đến việc bà được ăn chia phần nào từ số tiền này. Ngược lại, Công ty cổ phần Hữu Nghị của bà Khánh đang còn phải giải quyết hậu quả hơn 400 triệu đồng tiền cước phí điện thoại cho 24 thuê bao mà Bosco đã sử dụng của Bưu điện Hà Nội.

Trong khi đó, các bị can Lê Công Hoàng, Trần Văn Tiến, Nguyễn Đức Quang theo cáo trạn của VKSND Tối cao thì đã có những hành động giúp sức rất đắc lực cho Bosco trộm cắp 344 triệu đồng tại số 4 Trần Hưng Đạo. Những hành vi như thuê nhà, sữa chữa phòng, mang ăngten parabol đến lắp đặt, tẩu tán trang thiết bị khi bị phát hiện đều chứng tỏ sự hiểu biết, ý thức thống nhất rất cao. Vậy mà những cá nhân này đều thoát khỏi vòng lao lý một cách mơ hồ, thiếu thuyết phục “mức độ hành vi không cần truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Những thắc mắc này, các bị cáo bị đưa ra xét xử biết ngỏ cùng ai trong khi suốt 5 năm qua họ bị điều tra đi điều tra lại vẫn không đủ căn cứ để định tội mà vẫn không được đình chỉ vụ án. Trong khi đó, Bùi Ngọc Hải đã bị tạm giam từ ngày 21/3 đến 20/9/2001. Liệu lần trả hồ sơ để điều tra bổ sung này có giải quyết được những bế tắc suốt 5 năm qua của các cơ quan tiến hành tố tụng trong vụ án đặc biệt này?

Phương Thảo