Vụ khóa bánh ô tô ở Masteri Thảo Điền: Chủ xe có khởi kiện được không?

Tháng 7 vừa qua, tại hai cụm chung cư lớn ở TPHCM diễn ra sự việc ô tô đậu trên đường nội khu bị bảo vệ khóa bánh xe.

Ngày 31/7, ông N.Q.N. đậu ô tô trên đường nội khu Masteri Thảo Điền (TP Thủ Đức), bị nhân viên an ninh khóa bánh xe. Ông muốn khởi kiện Ban quản trị (BQT) chung cư này.

Ngày 23/7, mạng xã hội lan truyền video một tài xế bị khóa bánh ô tô tại đường khu đô thị Vinhomes Grand Park (TP Thủ Đức) với hàng nghìn lượt chia sẻ.

Tài xế bày tỏ quan điểm mong cơ quan chức năng vào cuộc để làm rõ yếu tố pháp lý cho hành vi khóa bánh xe.

Xét đến yếu tố pháp lý, các luật sư cho rằng, nếu ông N. muốn khởi kiện, trước hết phải xác định hành vi khóa bánh xe có vi phạm pháp luật không, nếu có vi phạm thì xâm phạm thế nào đến chủ xe.

"Khóa bánh xe là không đúng. Tài xế N. có thể khởi kiện dân sự. Phía chung cư bị kiện có khả năng phải bồi thường và xin lỗi tài xế N.", luật sư Trần Bá Học (Đoàn Luật sư TPHCM) nêu ý kiến.

Một luật sư khác đồng quan điểm trên. Vị này nói thêm, BQT chung cư có quyền đặt ra quy chế để quản lý chung cư, nhưng quy chế không được trái pháp luật. Phía chung cư có thể dùng biện pháp khác thay vì khóa bánh xe để cưỡng chế.

Luật sư Đặng Hoài Vũ (Trưởng văn phòng luật sư Đặng Hoài Vũ) cho biết, với việc bảo vệ tự ý khóa bánh xe ô tô của chủ phương tiên trong đường nội bộ khu chung cư là hành vi xâm phạm quyền dân sự cụ thể là quyền sở hữu tài sản của chủ xe.

Bởi lẽ, Chủ xe ô tô có toàn quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt đối với tài sản là chiếc xe ô tô của mình, do đó, việc bảo vệ khóa bánh xe khiến chủ xe không thể thực hiện được đầy đủ các quyền của mình đối với chiếc xe ô tô, gây bất tiện cho chủ xe, và có thể gây những thiệt hại khác liên quan đến việc sử dụng tài sản của chủ xe.

Đối với Bảo vệ là bộ phận an ninh trong tòa nhà chung cư chỉ có chức năng đảm bảo an ninh an toàn cho cư dân, khách hàng, hàng hóa, tài sản, phương tiện,… kịp thời phát hiện các hành vi gây mất an ninh, trật tự và xử lý kịp thời. Còn đối với việc xe ô tô đậu trên đường nội khu bảo vệ hoàn toàn không có thẩm quyền khóa bánh xe như vậy. Cho nên, chủ xe trong trường hợp bị khóa bánh xe dẫn đến có thiệt hại thì có quyền yêu cầu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Trong trường hợp việc dừng/đỗ xe tại đường nội bộ trái quy định Điều 18, 19 Luật Giao thông đường bộ năm 2008, thì chủ phương tiện có thể bị xử phạt hành chính theo Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 khi chủ phương tiện vi phạm.

Và tùy hành vi vi phạm cụ thể, thẩm quyền xử phạt có thể thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có thẩm quyền, Cảnh sát giao thông, Cảnh sát trật tự, Cảnh sát phản ứng nhanh, Cảnhsát cơ động, Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Trưởng Công an cấp xã, Thanh tra giao thông vận tải, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành đường bộ (Điều 74 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP).

Như vậy, trong trường hợp chủ xe vi phạm thì đã có những chế tài riêng áp dụng cho họ và dừng lại ở việc xử lý vi phạm hành chính, trừ trường hợp việc dừng/đỗ gây tai nạn thì có thể xem xét xử lý hình sự.

Do đó, trong mọi trường hợp việc Bảo vệ chung cư tự ý khóa bánh xe ô tô dừng/đỗ trong đường nội bộ khu chung cư là hành vi trái pháp luật. Trong trường hợp bảo vệ phát hiện vi phạm thì chỉ có quyền yêu cầu chủ xe dừng/đỗ đúng quy định hoặc báo cho người có thẩm quyền xử lý.

Ông Nguyễn Tấn Bảo, Trưởng Ban quản trị (BQT) Masteri Thảo Điền, chia sẻ với phóng viên về "cái khó" khi phải áp dụng hình thức khóa bánh xe.

Hiện nay quanh khu chung cư này có các tiện ích như siêu thị, cửa hàng tiện lợi, nhà hàng, điểm rút tiền ATM… Ô tô, xe máy vãng lai kể cả của cư dân qua lại và dừng đỗ trên mặt đường để sử dụng dịch vụ rất nhiều. Trong tương lai tình trạng giao thông trong đường nội khu sẽ càng đông đúc, quá tải.

Theo ông Bảo, BQT đã kẻ ô đậu xe tại các vị trí phù hợp, treo thông báo chỉ dẫn cho tài xế dừng, đỗ xe. Tuy nhiên, mỗi ngày BQT phải phối hợp Ban quản lý và lực lượng bảo vệ xử lý, lập biên bản hàng chục trường hợp xe vãng lai vào dừng, đỗ sai vị trí trên đường nội khu.

"Nhiều anh chị vẫn cố ý đậu xe trên đường với lý lẽ đây là đường công cộng. Khi đã giải thích với tài xế nhiều lần mà tình trạng vẫn tiếp diễn, chúng tôi buộc phải dùng biện pháp để xử lý", trưởng BQT phản ánh.

Ông Bảo đề cập đến yếu tố khu chung cư Masteri Thảo Điền nằm kề bên tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), ngay gần nhà ga An Phú. Dọc tuyến và nhà ga chưa thấy bố trí bãi gửi xe, nhất là ô tô.

Như vậy, giả sử hành khách đi metro muốn gửi xe tại điểm ga này, thì các khu chung cư gần nhất (Masteri Thảo Điền, Masteri An Phú…) và siêu thị Vincom Mega Mall Thảo Điền là nơi "lý tưởng" của tài xế. 

"Hiện tại cư dân tại các chung cư này còn chưa đủ chỗ đậu xe 'chính chủ', mới chỉ đáp ứng chưa được 30%, chứ chưa tính đến tình huống trên", Trưởng BQT Masteri Thảo Điền thông tin.

Do đó, trước khi tình hình giao thông ở chung cư trở nên phức tạp, BQT Masteri Thảo Điền khẳng định sẽ có động thái quản lý chặt chẽ từ bây giờ để tạo quy củ, tránh tình huống tài xế nào cũng cho rằng đậu xe, gửi xe ở chung cư dễ dàng, thì sau này gây hệ lụy rất lớn cho cư dân.