Vì sao VKSND Cấp cao tại TPHCM kháng nghị huỷ án sơ thẩm vụ VN Pharma?

Như Dân trí đã phản ánh, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại TPHCM vừa quyết định kháng nghị, đề nghị hủy toàn bộ bản án sơ thẩm ngày 25/8 của TAND TPHCM về vụ án VN Pharma vì có dấu hiệu bỏ lọt hành vi phạm tội và người phạm tội.

Sáng nay 26/9, tại Bộ Y tế, Thanh tra Chính phủ đã công bố về thanh tra việc cấp phép nhập khẩu thuốc và cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc đối với 7 loại thuốc do Công ty Công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada sản xuất và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty CP VN Pharma.

Nghiên cứu hồ sơ và theo dõi rất kỹ diễn biến sự việc này, TS. Dương Thanh Biểu - nguyên Phó viện trưởng VKSND Tối cao đã trao đổi với PV Dân trí.

- Vừa qua, VKSND Cấp cao tại TPHCM đã kháng nghị phúc thẩm Bản án hình sự sơ thẩm số 306/2017/HSST ngày 25/8/2017 của TAND TPHCM về vụ án tại Công ty VN Pharma. Xin ông phân tích thêm lý do của việc kháng nghị này?

- Theo các nguồn thông tin đại chúng, lý do của việc kháng nghị phúc thẩm nêu trên là: Bản án sơ thẩm của TAND TPHCM chưa phản ảnh đầy đủ, toàn diện, đúng bản chất vụ án, có dấu hiệu bỏ lọt hành vi phạm tội và người phạm tội. Từ đó dẫn đến hình phạt đã tuyên đối với các bị cáo là quá nhẹ, không tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội.

- Ông có thể giải thích cụ thể về việc quyết định kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TPHCM?

- Có nhiều lý do của quyết định kháng nghị trên đây. Thứ nhất, bản án sơ thẩm có dấu hiệu bỏ lọt tội, lọt hành vi phạm tội. Để được cấp giấy phép nhập khẩu và tiêu thụ lô thuốc H-Capita 500mg Caplet giả, bị cáo Võ Mạnh Cường đã cung cấp một loạt giấy tờ chứng nhận giả suất xứ lô thuốc của Canada. Bị cáo Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo cấp dưới làm giả một loạt giấy tờ của phía Việt Nam. Như vậy, cấp sơ thẩm không điều tra, truy tố và xét xử Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường, Nguyễn Trí Nhật, Phan Cẩm Loan, Ngô Anh Quốc và Lê Thị Vũ Phương về tội làm giả con dấu, tài liệu... theo Điều 267 BLHS là có dấu hiệu bỏ lọt tội.

Quá trình xét xử sơ thẩm cho thấy, các bị cáo Bùi Ngọc Duy, Phạm Anh Kiệt và Phạm Văn Thông, biết rất rõ hành vi buôn lậu của bị cáo Hùng và Cường. Do vậy, cấp sơ thẩm chỉ điều tra, truy tố và xét xử 3 bị cáo trên về tội Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức là có dấu hiệu bỏ lọt tội buôn lậu.

Thứ hai, cấp sơ thẩm đã sử dụng Kết luận giám định số 31/KL-BYT ngày 22/4/2015 của Hội đồng giám định Bộ Y tế làm căn cứ để kết tội các bị cáo. Tuy nhiên, tính khách quan của quyết định giám định trên đây cần được xem xét lại.

Theo Quyết định số 5197/QĐ-BYT ngày 17/12/2014 của Bộ Y tế thành lập Hội đồng giám định thì ông Đỗ Văn Đông - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược làm Chủ tịch Hội đồng giám định gồm 10 người. Như vậy, việc ông Đỗ Văn Đông là cấp dưới của Cục trưởng Cục Quản lý Dược (là người đã ký Văn bản cấp phép cho Công ty VN Pharma nhập khẩu lô hàng trên) làm Chủ tịch Hội đồng là chưa đảm bảo tính khách quan.

Mặt khác, Cục quản lý Dược đã tham gia tố tụng với tư cách là người phát hiện và tố giác tội phạm. Nhưng sau đó lại tham gia giám định tư pháp chính lô hàng mà mình cấp phép nhập khẩu là chưa đảm bảo tính khách quan.

Kết luận Giám định số 31/KL-BYT ngày 22/4/2015 của Hội đồng giám định có nhiều nội dung mâu thuẫn với quy định của pháp luật, cụ thể là Luật Dược và Nghị định số 08/2013/NĐ-CP. Theo quy định của pháp luật, số thuốc trên là thuốc giả nhưng kết luận giám định lại nói đó là thuốc kém chất lượng...

VKSND Cấp cao tại TPHCM cho rằng cần phải trưng cầu giám định với thành phần Hội đồng giám định khác, đảm bảo tính khách quan.

Thứ ba, quá trình cấp phép nhập khẩu lô thuốc trên và 3 lô thuốc khác đã nhập khẩu vào Việt Nam của Cục quản lý Dược đã tạo điều kiện cho các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội. Vấn đề này liên quan đến trách nhiệm của Cục quản lý Dược (Bộ Y tế). Tuy nhiên cấp sơ thẩm chưa làm rõ nội dung này.

Đồng thời, ngoài lô thuốc H-Capita 500mg Caplet, các bị cáo còn thực hiện các hành vi tương tự đối với 7 bộ hồ sơ của 7 loại thuốc khác và đã được Cục Quản lý Dược cấp giấy phép nhập khẩu, cấp sổ đăng ký lưu hành. Vì vậy, cần điều tra làm rõ hành vi thiếu trách nhiệm của Tổ thẩm định và lãnh đạo Cục quản lý Dược để xử lý theo pháp luật.

Đối với hành vi của Phan Xuân Thiện, Hoàng Trúc Vy và Nguyễn Quang Huy (Công ty VN Pharma) có liên quan đến việc giúp sức, che dấu, không tố giác tội phạm nên cần được điều tra làm rõ để xử lý.

Thứ tư, về xử lý vật chứng, cấp sơ thẩm quyết định xử lý một số vật chứng chưa phù hợp với pháp luật.

Với những lý do trên, VKSND Cấp cao tại TP HCM đã kháng nghị và đề nghị TAND Cấp cao tại TPHCM xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung.

- Ông có bình luận gì về quyết định kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TPHCM?

- Sau khi tòa án sơ thẩm tuyên, dư luận có nhiều ý kiến phản hồi. VKSND Cấp cao tại TPHCM đã chủ động rút hồ sơ nghiên cứu đánh giá và đi đến quyết định kháng nghị như phần trên đã nêu.

Đây không chỉ thể hiện năng lực mà còn nói lên vai trò, trách nhiệm của viện kiểm sát. Qua theo dõi, tôi thấy bản kháng nghị đã được dư luận đồng tình, ủng hộ.

Hy vọng phiên tòa phúc thẩm sắp tới sẽ chấp nhận kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TPHCM để bảo đảm thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

- Xin cảm ơn ông!

Thế Kha (thực hiện)