Vì sao nghi phạm giết Vũ Anh Tuấn trắng án?
(Dân trí) - Kết thúc phiên toà xét xử vụ sát hại sinh viên Vũ Anh Tuấn, nhiều người đã không khỏi ngỡ ngàng trước phán quyết “trắng án” của toà án St. Petersburg cho 17 nghi phạm. Tại sao một việc đã rõ ràng như thế mà còn có thể đổi trắng thay đen?
Quy trình xét xử ở Nga
Theo anh Nguyễn Đức Toàn, Phó ban đại diện cộng đồng Việt Nam tại St. Petersburg, người duy nhất cùng với luật sư là đại diện của bên bị hại, thì quá trình tố tụng theo luật pháp của Nga dựa trên cơ sở của Bồi thẩm đoàn không thật sự minh bạch.
Trong ngày xét xử đầu tiên, phiên toà chỉ dành để thông qua danh sách Bồi thẩm đoàn, gồm 12 đến 18 người được chọn từ 50 người được mời ngẫu nhiên. Những người được mời là những công dân Nga không có tiền án, tiền sự, ở các độ tuổi khác nhau và nghề nghiệp, địa vị xã hội khác nhau. Mục đích là làm sao để cho Đoàn bồi thẩm bao gồm có đủ mọi thành phần.
Được biết, trong việc xét xử vụ án sát hại Vũ Anh Tuấn, Bồi thẩm đoàn gồm 12 thành viên là người dân thường, đứng đầu là một người làm nghề lái xe điện.
Bồi thẩm đoàn có trách nhiệm tham dự các phiên xử nghe các câu hỏi của cả hai bên (bên bị hại và bên nghi phạm). Các câu hỏi này được chuyển lên cho Chánh án trong quá trình xét xử. Dựa vào những gì Đoàn bồi thẩm chứng kiến và nghe các luật sư bào chữa và viện công tố buộc tội thông qua việc đưa ra các bằng chứng, sau đó Bồi thẩm đoàn sẽ sử dụng quyền quyết định của mình bằng cách bỏ phiếu để xem xét bị can có được coi là phạm tội hay không.
Hầu hết những người tham dự phiên toà đều phẫn nộ và xót xa khi phần lớn Bồi thẩm đoàn đều kết luận: “Chưa đủ chứng cứ để buộc tội bị can trong vụ sát hại sinh viên Vũ Anh Tuấn”.
Kết quả này cũng chẳng khác so với các phiên toà xét xử trước đây trong vụ giết hại bé gái Tajikistan, giết sinh viên Camaroon...
Luật sư nói gì?
Theo đánh giá của luật sư bên gia đình Vũ Anh Tuấn là Khalid Dellekhkus, thì nước Nga chưa thật sự phù hợp cho cách xét xử kiểu Bồi thẩm đoàn, đây là cách được áp dụng ở Anh và các nước phát triển khác từ rất nhiều năm nay. Có một cách giải thích đơn giản là ở các nước này, mức độ phát triển dân chủ và dân trí cao hơn, người dân hiểu biết về pháp luật tốt hơn và cũng có trách nhiệm với xã hội hơn.
Luật sư Khalid Dellekhkus và anh Nguyễn Đức Toàn (thứ 3, thứ 4 từ trái sang) cùng các bạn sinh viên tham dự phiên toà.
(Ảnh: svlen.ru)
“Còn các thành viên Đoàn bồi thẩm ở đây, theo nhận định chủ quan của tôi, họ không thể làm hết mình và vì công lý được, việc họ nói ДА (có) hoặc НЕТ (không) hoàn toàn rất đơn giản, cũng có thể họ có tâm lý cứ nói “HET” cho xong trách nhiệm, thực sự tôi không tin tưởng vào họ. Đấy là chưa tính đến khả năng Bồi thẩm đoàn bị “mua” bởi gia đình các bị cáo” - luật sư Khalid Dellekhkus phát biểu.
Phòng công tố và cảnh sát bất bình
Theo lời kể của anh Nguyễn Quang Thái, Bí thư Đoàn cơ sở thành phố St. Petersburg thì trong cuộc trao đổi giữa anh Nguyễn Đức Toàn với hai vị thẩm phán, họ đều cho biết rất bất bình với kết quả trắng án này.
Thẩm phán thứ nhất là người có nhiệm vụ trong hai tháng tranh tụng đầu tiên nói: “Nếu quá trình tố tụng không phải thông qua Bồi thẩm đoàn thì tôi chắc chắn sẽ không thể tha cho một bị cáo nào hết, chứng cứ khẳng định bọn chúng hoàn toàn có tội cả”.
Vị thẩm phán còn lại là người điều hành vụ xét xử cho đến ngày công bố bản cáo trạng, sau phiên xử có nói với anh Nguyễn Đức Toàn: “Tôi rất xấu hổ, thực sự khi nhìn thấy anh tôi thấy hết sức xấu hổ vì quyết định đưa ra của Bồi thẩm đoàn”.
Bên cạnh đó, Trưởng phòng cảnh sát chống tội phạm của St. Petersburg, người ký quyết định bắt bọn tội phạm này cũng tỏ ra rất tức giận, vì theo ông làm như thế là huỷ hoại công sức của hàng trăm con người, nhất là lực lượng cảnh sát chúng tôi đã bỏ không biết bao nhiêu thời gian để truy bắt bọn tội phạm này...
Với việc tuyên bố trắng án cho các nghi phạm sát hại sinh viên Vũ Anh Tuấn, cộng đồng người Việt sinh sống và học tập tại Nga lại ngày càng phải đối mặt với những hiểm hoạ có thể xảy bất cứ lúc nào, cho dù tình hình an ninh ở Nga đã được thắt chặt hơn.
Trần Huy
(Theo Diễn đàn Hội SVVN ở St. Petersburg
http://svlen.ru)