Vì sao Chính phủ đề xuất tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận?

Chiều 27/11, Chính phủ trình Quốc hội việc tiếp tục chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, trong đó nêu rõ sự cần thiết phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam.

Phát triển nguồn điện hạt nhân ở Việt Nam là cần thiết

Trình bày tờ trình, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết theo dự báo, nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam dự báo vẫn tiếp tục tăng cao.

Theo Quy hoạch điện VIII, tổng công suất đặt hệ thống điện hiện nay từ khoảng 80GW tăng lên 150GW vào năm 2030 và lên đến khoảng 490-573GW vào năm 2050. 

Chính phủ nhận định việc phát triển nguồn điện hạt nhân ở Việt Nam mang lại nhiều tác dụng, giúp đa dạng hóa nguồn cung cấp điện, bảo đảm an ninh năng lượng. Đây cũng là giải pháp đáp ứng được nhiệm vụ kép: vừa cung cấp điện nền, vừa đảm bảo môi trường.

Về địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, Chính phủ cho biết thực hiện chủ trương đầu tư các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 được Quốc hội thông qua, Chính phủ đã giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư các dự án.

EVN đã hợp tác với phía Nga (Dự án Ninh Thuận 1) và Nhật Bản (Dự án Ninh Thuận 2) để triển khai công tác chuẩn bị đầu tư các dự án. Tư vấn của Nga và Nhật Bản đã hoàn thành khảo sát, lập Hồ sơ phê duyệt địa điểm và Báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án để EVN trình Chính phủ phê duyệt.

"Các địa điểm này đã được tư vấn trong và ngoài nước khảo sát, đánh giá rất kỹ, là hai địa điểm tốt nhất, đáp ứng các tiêu chí khắt khe của quốc tế, phù hợp để xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam", Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

"Như vậy, việc tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là cần thiết, có cơ sở và đáp ứng yêu cầu thực tiễn", Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Ông nhấn mạnh một trong những quan điểm Chính phủ đặt ra là phát triển điện hạt nhân phải bảo đảm an toàn ở mức cao nhất, giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường; gắn với phát triển tổng thể hệ sinh thái công nghiệp năng lượng quốc gia.

Kiến nghị Quốc hội cho phép tiếp tục chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Chính phủ sẽ xây dựng quy hoạch, chiến lược phát triển điện hạt nhân; đào tạo, phát triển nguồn nhân lực điện hạt nhân và nghiên cứu khả năng nội địa hóa công nghệ điện hạt nhân...

Từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân

Thẩm tra tờ trình của Chính phủ, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thống nhất sự cần thiết về việc tiếp tục chủ trương đầu tư dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết ngày 25/11/2009, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XII đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. 7 năm sau, tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Nghị quyết dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

"Trước bối cảnh nền kinh tế - xã hội toàn cầu có nhiều biến động; nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam được dự báo vẫn tiếp tục tăng cao, mục tiêu đa dạng hóa nguồn cung cấp điện, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, việc tiếp tục triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là hết sức cấp thiết, bảo đảm mục tiêu cung cấp nguồn điện có quy mô công suất đủ lớn, ổn định, là nguồn năng lượng xanh và bền vững", ông Huy nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra.

Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường kiến nghị Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc tiếp tục chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận theo tờ trình của Chính phủ.

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu đề xuất chương trình phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam gắn với nhiệm vụ tăng cường tiềm lực khoa học, công nghệ của đất nước, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân.

Chính phủ cũng cần nghiên cứu, đề xuất mô hình quản lý phù hợp về điện hạt nhân; chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ chuyên gia đầu ngành, gắn với chương trình tổng thể phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử và điện hạt nhân.