Tự bỏ tiền để làm rõ trắng đen!

Bà Đoàn Thị Lam Luyến

Tôi muốn hỏi Ban tổ chức dựa vào điều luật nào để trao quyền đó. Nếu Ban tổ chức trao cho một dịch giả dịch thơ của các nhà thơ tham dự festival thì phải có sự thỏa thuận trước bằng văn bản với người sở hữu tác phẩm, đồng thời cũng phải có bồi dưỡng bản quyền cho tác giả của tác phẩm đó. 

Ý của bà là có thể bà Hoa phải được một khoản tiền từ Ban tổ chức, nếu như bà ấy kí tên là tác giả?

Nếu Ban tổ chức làm đúng, dù bà Hoa kí là dịch giả hay là tác giả thì đều sẽ được hưởng số tiền tương ứng. Nếu là tác giả thì sẽ hưởng trọn vẹn nhưng là dịch giả thì phải chia thù lao tác giả tức là cho ông Hữu Thỉnh và ông Lò Ngân Sủn. Nhưng chúng ta cần phải hỏi rõ Ban tổ chức việc đó trước khi bàn về vấn đề này.

Mang thơ người khác sang tham dự festival nhưng bà Hoa không hề trao đổi trước với các tác giả, chẳng phải là có sự “lập lờ” ?

Có thể có một vấn đề nào đó đằng sau sự việc này nhưng tôi không bàn, vì không phải phạm vi tham gia của tôi. Vấn đề là ông Hữu Thỉnh và ông Lò Ngân Sủn đã từng nhờ bà Hoa dịch các tác phẩm của mình sang tiếng Anh. Bà Hoa có quyền sở hữu tác phẩm tái sinh.

Nhưng không phải để cho bà ấy mang sang tham dự festival thơ Quốc tế tại Đài Bắc năm 2001! Bà ấy đã sử dụng sai mục đích, thưa bà?

Có thể bà ấy đã sử dụng sai mục đích nhưng vấn đề là chúng ta không thể xử lý nếu hai ông Hữu Thỉnh và Lò Ngân Sủn không có thỏa thuận rõ ràng với bà Hoa về mục đích sử dụng bản dịch này. Tôi sẽ hỏi lại hai ông đó xem có văn bản thỏa thuận nào cụ thể về việc này hay không. Từ vấn đề của bà Hoa, tôi muốn cảnh báo tất cả các tác giả cần phải rất rõ ràng trong vấn đề bản quyền bằng một hợp đồng có kí kết, có điều khoản thì chúng tôi mới có thể bảo vệ lợi ích hợp pháp cho họ.

Việc “nhờ vả” mà không có văn bản cam kết thì rất khó xử lý nhưng xét trên phương diện pháp lý, nếu sự việc bà Đào Kim Hoa mạo danh tác giả 4 bài thơ là sự thật?

Nếu đó là sự thật thì bà ấy không chỉ là tội mạo danh mà là tội chiếm đoạt quyền tác giả theo khoản 1 điều 28 Luật sở hữu trí tuệ, hành vi nặng nhất trong điều luật này. 

Là người đứng ra bảo vệ quyền lợi cho các tác giả bà sẽ làm gì?

Tôi sẵn sàng bỏ tiền túi để đi đến cùng vụ việc này. Tôi cần có sự giúp đỡ của ông Trần Lê hoặc nhà văn Trang Hạ phiên dịch cho tôi trong quá trình làm việc với Ban tổ chức ở Đài Bắc. Nếu Ban tổ chức khẳng định bà Hoa đã kí tên tác giả của 4 bài thơ đó thì đương nhiên là phải xử lý theo đúng luật. Còn nếu ông Trần Lê hay Ban tổ chức có lỗi thì chúng tôi cũng sẽ lên tiếng.

Bà và bà Hoa làm cùng cơ quan, có ý kiến lo ngại rằng bà sẽ “khó nghĩ” trong việc xử lý đồng nghiệp?