"Trễ hẹn" gần... 10 năm, huyện đề nghị dừng dự án di dân khẩn cấp

Dự án được duyệt thi công trong 2 năm, gần 10 năm vẫn dang dở

Năm 2011, dự án “Xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai, sạt lở đất và vùng đặc biệt khó khăn thuộc xã Bình Chuẩn (huyện Con Cuông, Nghệ An)” được phê duyệt. Dự án có tổng mức đầu tư gần 16,2 tỉ đồng do UBND huyện Con Cuông làm chủ đầu tư.

Dự án được triển khai với mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư cho 60 hộ dân tại bản Quẹ và bản Quăn (xã Bình Chuẩn) đến nơi ở mới, hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra, ổn định đời sống và sản xuất, góp phần xóa đói giảm nghèo. Theo quyết định được phê duyệt, dự án này thực hiện trong 24 tháng, kể từ khi khởi công (tháng 1/2012).

Đến năm 2014, hệ thống cơ sở hạ tầng, đường, điện mới đáp ứng cho việc di dời 31 hộ dân thuộc dự án đến khu tái định cư. Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND huyện Con Cuông, khi chuyển đến nơi ở mới, 31 hộ dân này chưa được bố trí đất sản xuất, bởi vậy đời sống vật chất, tinh thần chưa ổn định và thiếu bền vững. Trong khi đó, một số hạng mục đã xây dựng hiện xuống cấp, hư hỏng.

Thời điểm hiện tại, dù đã quá thời hạn hoàn thành 6 năm nhưng 29 hộ dân thuộc dự án vẫn chưa được di dời đến nơi ở mới do chưa có mặt bằng; 3 tuyến đường giao thông nội vùng, hệ thống cấp nước sinh hoạt và trường mầm non, nhà văn hóa cộng đồng khu tái định cư vẫn chưa thi công.

Đặc biệt, trên tuyến đường vào khu tái định cư phải đi qua khe Chon được xây dựng tràn rọ đá. Tuy nhiên, do địa hình phức tạp, lưu lượng nước lớn nên sau khi đưa vào sử dụng 2 năm thì bị lũ cuốn trôi. Hiện, việc đi lại của người dân qua khe Chon rất khó khăn, nguy hiểm.

“Do đi lại khó khăn vào mùa lũ ảnh hưởng đến học tập của con em nên một số hộ dân đã quay về nơi ở cũ, hoặc không thường xuyên ở lại khu tái định cư”, ông Vi Văn Sơn - Chủ tịch UBND huyện Con Cuông thông tin.

Đề xuất kết thúc dự án

Nguyên nhân của việc dự án chậm hoàn thành được xác định là do chưa được bố trí đủ nguồn vốn. Khi triển khai, dự án được giải ngân 17,8 tỉ đồng và từ đó đến nay, không được giải ngân thêm. Hiện, theo quyết định đã phê duyệt, nguồn vốn đang thiếu hơn 8,4 tỉ đồng.

Theo ông Vi Văn Sơn, huyện đã nhiều lần đề xuất tỉnh và các Bộ ngành liên quan cũng như đoàn giám sát của Ban dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh tháo gỡ khó khăn về vốn cho dự án nhưng không có kết quả.

“Việc tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn sau năm 2014 còn lúng túng, chưa quyết liệt do nguồn vốn chương trình 193/2006/QĐ-TTg đã kết thúc, không còn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020. Bên cạnh đó, công tác dự báo khó khăn về nguồn vốn, tiến độ dự án, tính cấp thiết của dự án cũng chưa thật sự sâu sát. Trong khi đó, ngân sách huyện khó khăn nên không đủ khả năng cân đối bố trí cho dự án”, ông Sơn cho hay.

Một trong những nguyên nhân khiến dự án khẩn cấp này không thực sự phát huy được mục tiêu ban đầu là việc khảo sát xây dựng khu tái định cư chưa sát với thực tế, trong đó có giải pháp kỹ thuật cho công trình tại khe Chon, thiếu nước, thiếu đất sản xuất.

Trước tình trạng này, UBND huyện Con Cuông đã kiến nghị UBND tỉnh Nghệ An cho phép dừng kết thúc dự án để quyết toán hoàn thành dự án và không tiếp tục triển khai các hạng mục chưa thực hiện. Điều đó đồng nghĩa với việc 29 hộ dân còn lại theo mục tiêu dự án ban đầu sẽ không được tái định cư để đảm bảo an toàn (!).

Huyện này cũng đề nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí 5 tỉ đồng để xây dựng cầu khe Chon, thay thế đập tràn đã bị lũ cuốn trôi hoặc đưa công trình này vào kế hoạch đầu tư công trung hạn trong thời gian tới.