Tranh cãi về họ Vỏ của cựu tiếp viên hàng không điều hành đường dây bán dâm

Sự việc Phòng Cảnh sát hình sự Công an TPHCM tạm giữ đối tượng Vỏ Thị Mỷ Hạnh (SN 1997, ngụ đường Nguyễn Oanh, phường 17, quận Gò Vấp, TPHCM) để điều tra về hành vi môi giới bán dâm đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận.

Bên cạnh thông tin về đường dây mại dâm với nhiều tiếp viên hàng không tham gia, thông tin về họ "Vỏ" của Hạnh cũng đang gây nhiều ý kiến thắc mắc, tranh luận.

Theo thông tin từ Bộ Tư pháp, câu chuyện về họ "Vỏ" đã từng được nhắc tới cách đây tròn… 10 năm và đã được báo chí phản ánh.

Cụ thể, năm 2013, Phòng Tư pháp huyện Tam Bình (tỉnh Vĩnh Long) xác định có gần 1.100 trường hợp được cấp giấy khai sinh sai họ xảy ra trên địa bàn. Tất cả các trường hợp sai họ đều do lỗi đánh máy của ông N.V.K., cán bộ tư pháp, hộ tịch của xã Phú Thịnh từ năm 1994 đến năm 2004.

Chỉ vì một động tác đánh máy nhầm từ dấu ngã thành dấu hỏi mà cả ngàn người dân ở đây bỗng dưng đổi họ, kéo theo vô số con cháu cũng bị đổi họ theo.

Thời điểm đó, chính quyền địa phương xác định có trên 30 trường hợp sai họ "Vỏ" (Võ), 9 trường hợp sai họ "Đổ" (Đỗ), còn lại tất cả sai họ "Nguyển" (Nguyễn).

Hơn 3 năm sau ngày ông N.V.K. nghỉ hưu, lỗi đánh máy này mới được phát hiện. Từ sự nhầm lẫn này mà ông K. đã thành người "khai sinh" ra ba dòng họ mới: Nguyển, Đổ và Vỏ.

Trao đổi với báo chí năm 2013, ông K. cho biết "quen tay đánh dấu ngã thành hỏi" và "không ngờ chỉ sơ suất đánh nhầm dấu mà gây phiền hà cho nhiều người đến thế".

Nhiều trường hợp đã tới chính quyền địa phương xin sửa tên con thành họ Vỏ (dấu hỏi) cho khớp với cha. Nhiều trường hợp vẫn chịu hoàn cảnh họ cha một đằng, họ con một nẻo.

Thậm chí, nhiều gia đình họp bàn nhau chuyện giữ họ Võ (dấu ngã) hay đổi thành Vỏ (dấu hỏi). Nhưng nếu đổi thành họ Võ (như họ gốc) thì rất nhiều giấy tờ tùy thân, hộ khẩu, nhà đất, giao dịch ngân hàng phải thay đổi hết và sẽ mất rất nhiều thời gian. Vì thế nhiều gia đình vẫn quyết định giữ nguyên họ Vỏ.

Đến nay chưa có thông tin chính thức về quê quán của cựu tiếp viên hàng không Vỏ Thị Mỷ Hạnh, nên không rõ có thuộc trường hợp nhầm lẫn họ "Võ"- "Vỏ" như nêu trên hay không.

Tuy nhiên, lần tìm thống kê về các dòng họ của Việt Nam hiện nay chúng tôi không thấy thông tin về họ "Vỏ".

Trao đổi với phóng viên Dân trí trưa ngày 11/8, một lãnh đạo Cục Hộ tịch, Quốc tịch và Chứng thực (Bộ Tư pháp) cho biết đến nay chưa nhận được phản ánh chính thức nào về sự việc.

Điều 6 Nghị định số 123/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch, quy định Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân.

Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.

Trường hợp nội dung trong hồ sơ, giấy tờ cá nhân khác với nội dung trong Giấy khai sinh của người đó thì thủ trưởng cơ quan, tổ chức quản lý hồ sơ hoặc cấp giấy tờ có trách nhiệm điều chỉnh hồ sơ, giấy tờ theo đúng nội dung trong Giấy khai sinh.

Theo Khoản 2, Điều 7 của Nghị định 123, cải chính hộ tịch là việc chỉnh sửa thông tin cá nhân trong Sổ hộ tịch hoặc trong bản chính giấy tờ hộ tịch và chỉ được thực hiện khi có đủ căn cứ để xác định có sai sót do lỗi của công chức làm công tác hộ tịch hoặc của người yêu cầu đăng ký hộ tịch.

Việc cải chính hộ tịch chỉ được giải quyết sau khi xác định có sai sót khi đăng ký hộ tịch; không cải chính nội dung trên giấy tờ hộ tịch đã được cấp hợp lệ nhằm hợp thức hóa thông tin trên hồ sơ, giấy tờ cá nhân khác…

Nếu những người dân đang mang họ "Vỏ" trong giấy khai sinh và các giấy tờ tùy thân khác không muốn thay đổi thông tin nhằm tránh phiền hà thì cũng không có vấn đề gì.