Quảng Nam:

Tin đồn sóng thần do động đất liên tiếp tại thủy điện Sông Tranh

(Dân trí) - Những trận động đất liên tiếp xảy ra ở khu vực thủy điện Sông Tranh 2 vào đêm 3/9 chính là nguyên nhân gây ra tin đồn sóng thần khiến người dân 3 xã thuộc Quảng Ngãi hốt hoảng tháo chạy trong đêm.

Như Dân trí đã đưa tin, khoảng 21h ngày 3/9, hàng trăm người dân ở các địa phương ven biển các xã Tịnh Kỳ (huyện Sơn Tịnh), Nghĩa An (huyện Tư Nghĩa) và Đức Lợi (Mộ Đức) - tỉnh Quảng Ngãi đã thu gom đồ đạc, tài sản chạy lên núi và TP Quảng Ngãi tránh nạn vì nghe tin có sóng thần.

Sau khoảng 3 tiếng đồng hồ thấy không có chuyện gì xảy ra, đồng thời với sự giải thích của chính quyền địa phương, người dân mới trở về nhà.

Nguyên nhân của sự việc trên được Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý Địa cầu) xác nhận: Trong đêm 3/9 liên tiếp xảy ra 4 trận động đất ở huyện Bắc Trà My thuộc khu vực đập thủy điện Sông Tranh 2. Cụ thể, trận động đất đầu tiên xảy ra lúc 19h30, sau đó 3 trận động đất nối tiếp nhau xuất hiện. Trong đó, trận động đất có cường độ mạnh nhất xảy ra lúc 20h46, mạnh 4,2 độ richter, tại vị trí có tọa độ 15,217 độ vĩ bắc, 108,250 độ kinh đông, độ sâu chấn tiêu khoảng 7,3 km, trong khu vực địa phận huyện Bắc Trà My. Theo cơ quan chuyên môn, động đất đã gây ra những chuỗi rung động trên cấp 6 (theo thang MSK-64). Do đó nhiều người ở khu vực chấn tâm động đất cảm sẽ cảm nhận rõ ràng được động đất, bởi những chuyển động rung lắc của nhà cửa, đồ đạc.

Trao đổi với PV Dân trí về sự việc này, ông Nguyễn Hồng Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, cho biết: “Hiện có hai hướng giải thích hiện tượng. Thứ nhất, chuỗi các trận động đất vừa diễn ra bởi tự nhiên, tức là do kiến tạo địa chất,  không liên quan đến yếu tố kỹ thuật ở thủy điện sông Tranh.

Hướng thứ hai được nhiều nhà khoa học đồng tình cho rằng, đây là chuỗi động đất do kích thích, kết quả của quá trình tích nước tại hồ thủy điện Sông Tranh 2. Nếu hướng lý giải này đúng thì trong thời gian tới sẽ có nguy cơ ở khu vực này sẽ còn tiếp tục xảy ra động đất với cường độ tăng thêm”.

Tin đồn sóng thần là do động đất liên tiếp tại thủy điện Sông Tranh
Động đất liên tiếp tại thủy điện Sông Tranh 2 là nguyên nhân dẫn đến tin đồn sóng thần khiến người dân một số địa phương lo sợ.

Trước lo ngại đập thủy điện Sông Tranh có đảm bảo an toàn trước các trận động đất có thể mạnh hơn nữa xảy ra trong tương lai, ông Phương khẳng định: Thủy điện đã được các nhà khoa học thuộc Viện Vật lý địa cầu khuyến nghị thiết kế kháng chấn, có thể chống chọi với động đất gây chấn động cấp 8. Bởi theo khảo sát, địa bàn tỉnh Quảng Nam có nhiều đới đứt gãy đang hoạt động, trong đó đáng chú ý là các đới đứt gãy Trà Bồng và Hưng Nhượng - Tà Vi.  Tính toán cho thấy, động đất cực đại có thể xảy ra trên các đới đứt gãy là 5,5 độ richter.

Ông Phương cũng cho rằng, việc di dân ở vùng hạ lưu nhằm tránh rủi ro là cần thiết. Dù vậy, quá trình này nên nằm trong quy hoạch của chính quyền địa phương chứ không nhất thiết phải tiến hành khẩn cấp, bởi trong thời gian dài nữa, thủy điện Sông Tranh vẫn đảm bảo an toàn khi có động đất xảy ra.

Tuy nhiên, theo cảnh báo từ Hội Thủy lợi Việt Nam, Quảng Nam đã bắt đầu mùa mưa, lại kèm theo những trận động đất lớn quanh thân đập Sông Tranh 2 nên cần đề phòng. Bởi trước đó đã diễn ra tình trạng các vết rò rỉ nước ở thân đập. Nếu lũ về quá nhanh và mạnh (trong ngày lên 3-4 mét) thì nguy cơ vỡ đập là rất cao, ngay lập tức phía hạ lưu phải sơ tán dân.

Được biết ngày 4/9, Đoàn công tác của Sở KHCN tỉnh Quảng Nam cũng đã đến Bắc Trà My để nắm tình hình. Sở NN-PTNT Quảng Nam cũng yêu cầu Ban Quản lý dự án Thủy điện 3 kịp thời báo cáo UBND tỉnh, Ban chỉ huy PCLB Quảng Nam về tình hình an toàn đập Thủy điện Sông Tranh 2 do ảnh hưởng của trận động đất trên; UBND huyện Bắc Trà My, Nam Trà My khẩn trương tổ chức đi kiểm tra, theo dõi tình hình; đồng thời chỉ đạo công tác ứng phó kịp thời và thường xuyên báo cáo tình hình về Ban chỉ huy PCLB tỉnh để theo dõi, chỉ đạo.

Theo báo cáo từ Chi cục Thủy lợi Quảng Nam, những ngày qua đã có mưa to đến rất to giúp cải thiện tình trạng khô hạn ở tất cả các thủy điện trên địa bàn tỉnh, trong đó có thủy điện Sông Tranh. Hiện các hồ thủy điện đang trong quá trình tích nước, các cửa đập vẫn đóng kín.

Theo ghi nhận của Viện Vật lý địa cầu, từ đầu năm 2012 đến nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã xảy ra tổng cộng trên 40 trận động đất. Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam vừa phê duyệt phương án bảo vệ đập thủy điện Sông Tranh 2 do Công ty thủy điện Sông Tranh tổ chức thực hiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối đập cùng với vùng phụ cận.

Trước đó, Công ty thủy điện Sông Tranh 2 cũng đã lập 3 trạm thủy văn, đo lượng mưa tại khu vực đầu nguồn, khu đập chính và 2 trạm cảnh báo từ xa ở hạ du, các trạm này phát tín hiệu cảnh báo người đến dân bằng bản tin, còi hú.

Thanh Trầm