Tiền nhà nước chi bồi thường oan sai tăng vọt do vụ ông Chấn

Báo cáo về tình hình thực hiện công tác bồi thường nhà nước năm 2015 mà Chính phủ vừa gửi đến Quốc hội thể hiện, trong năm nay, các cơ quan có trách nhiệm bồi thường trên cả nước đã thụ lý, giải quyết tổng số 94 vụ việc. Số lượng các vụ việc như vậy tương đương với năm 2014.

Nhưng số tiền Nhà nước phải bồi thường trong các quyết định giải quyết bồi thường, bản án… đã có hiệu lực pháp luật lại cao gấp 4 lần năm ngoái. Cụ thể, cả năm, các cơ quan phải thực hiện bồi thường 16,4 tỷ đồng, tăng 11,8 tỷ đồng so với số tiền gần 5 tỷ đồng của năm 2015. Trong đó, riêng vụ ông Nguyễn Thanh Chấn, Bắc Giang, số tiền phải bồi thường là 7,2 tỷ đồng.

Bên cạnh việc giải quyết bồi thường tại các cơ quan có trách nhiệm bồi thường, TAND các cấp cũng đã thụ lý 21 vụ án dân sự về bồi thường nhà nước, đã giải quyết xong 14 vụ việc, với số tiền là 26 tỷ đồng, còn 7 vụ việc đang giải quyết.

Như vậy, nếu tính tổng số tiền nhà nước phải bồi thường được xác định trong các văn bản giải quyết bồi thường đã có hiệu lực pháp luật (Quyết định giải quyết bồi thường của cơ quan có trách nhiệm bồi thường; Bản án, quyết định của Tòa án giải quyết các vụ án bồi thường nhà nước), con số sẽ tới 42,5 tỷ đồng.

Trong hoạt động quản lý hành chính, các cơ quan đã thụ lý, giải quyết 24 vụ việc, 14 vụ việc thụ lý mới (giảm 2 vụ việc so với năm 2014), 2/24 vụ đã giải quyết xong, với số tiền Nhà nước phải bồi thường gần 1,4 tỷ đồng (tăng 440 triệu đồng so với năm 2014), còn 15 vụ việc đang tiếp tục giải quyết. Lĩnh vực phát sinh nhiều vụ việc bồi thường là: thuế, đất đai, xử lý vi phạm hành chính.

Số tiền bồi thường, theo báo cáo của Chính phủ, chủ yếu nằm trong hoạt động tố tụng. Có 56 vụ việc được thụ lý, giải quyết (giảm 11 vụ so với 2014), 29 vụ trong số đó đã giải quyết xong với tổng số tiền 14,3 tỷ (tăng 10,6 tỷ đồng so với năm 2014). Còn 26 vụ việc đang giải quyết.

Tòa án là ngành gây bồi thường nhiều nhất với số tiền đã thống nhất chi trả năm nay là 9,6 tỷ đồng (tăng 8,5 tỷ), trong đó riêng vụ việc của ông Chấn đã chiếm 7,2 tỷ đồng). Còn 2 vụ việc khác của năm nay ngành toà án đang giải quyết.

VKSND các cấp chịu trách nhiệm về 36 vụ việc, đã xong được 15 vụ. Dù số vụ việc như vậy là giảm 10 vụ so với 2014 nhưng số tiến phải chi trả bồi thường lại tăng hơn 2 tỷ đồng. Đến thời điểm này, tổng số tiền phải bồi thường là 3,9 tỷ đồng mà còn 21 vụ việc khác đang giải quyết.

Ngành Công an nhận giải quyết 6 vụ việc đã giải quyết xong 2 vụ với tổng số tiền phải bồi thường là 710 triệu đồng, tăng hơn 2 lần năm 2014.

Báo cáo của Chính phủ cũng nêu con số, trong năm 2015, Bộ Tài chính đã tiếp nhận, giải quyết 14 hồ sơ đề nghị cấp phát kinh phí chi trả tiền bồi thường, đã duyệt và cấp phát 13 hồ sơ với tổng số tiền cấp phát là 13,3 tỷ đồng trên 15 tỷ đồng cần duyệt  (đạt tỷ lệ 88%). So với số tiền cấp pháp năm 2014, cơ quan bồi thường nhà nước cho biết, năm 2015, số tiền tăng 6,3 tỷ đồng.

Bộ Tài chính thống kê cụ thể tiền đã cấp phát cho VKSND tối cao là 4 tỷ cho 7 vụ việc; cấp phát cho TAND tối cao để chi trả cho 5 vụ việc, với số tiền cấp 8,6 tỷ đồng. Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh đã chi tiền cho vụ việc của ông Nguyễn Thanh Chấn là 7 tỷ 272 triệu 247 nghìn đồng; cơ quan thi hành án dân sự được cấp phát 650 triệu đồng cho 1 vụ việc phải chi trả bồi thường.

Báo cáo của Chính phủ cũng điểm tên một số vụ việc phức tạp hoặc tồn đọng từ nhiều năm trước đã được giải quyết dứt điểm, trong đó có vụ của ông Nguyễn Thanh Chấn; vụ việc ông Phan Văn Lá tỉnh Long An; vụ việc ông Trương Bá Nhàn TPHCM (trong hoạt động tố tụng hình sự); vụ việc bà Đặng Thị Thông, tỉnh Bình Định; vụ việc của các ông, bà Nguyễn Thị Hỵ - Nguyễn Thị Xem - Võ Hữu Hạnh tỉnh Tây Ninh (trong hoạt động thi hành án dân sự).

P.Thảo