Tiến độ đối lập của 2 dự án ở cửa ngõ TPHCM sau gần một thập kỷ

Trong khi cầu Nam Lý hứa hẹn ngày về đích sau 8 năm thi công, 4 năm trì hoãn thì dự án mở rộng đường Lương Định Của sau 9 năm chậm trễ nay lại chưa thể hoàn thành.

Cầu Nam Lý chờ ngày thông xe

Đúng một năm từ khi dự án xây mới cầu Nam Lý (TP Thủ Đức) tái khởi động (25/3/2023), công trình này hiện đạt 80% tổng khối lượng. Dự án do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông làm chủ đầu tư, khởi công 8 năm trước (2016) và sẽ hoàn thành vào tháng 9 năm nay. 

Đại diện nhà thầu cho biết công trường có hơn 60 công nhân làm việc xuyên ngày nghỉ nhằm bám sát tiến độ dự án.

Ông Nguyễn Văn Tới (42 tuổi, phường Phước Long B), người dân sống gần khu vực dự án cho hay thường xuyên chứng kiến cảnh ùn tắc vào giờ cao điểm. "Mong công trình sớm được đưa vào hoạt động để người dân đỡ vất vả. Dự án kéo dài không chỉ kẹt xe, khói bụi, mà các lô cốt cũng ảnh hưởng việc đi lại của chúng tôi'', ông Tới nói.

Công trình xây mới cầu Nam Lý được phê duyệt từ năm 2008, phê duyệt điều chỉnh dự án vào năm 2011 rồi phê duyệt điều chỉnh thời gian hoàn thành đến năm 2024, vào hồi tháng 4/2022.

Cầu Nam Lý dài khoảng 750m (gồm cầu và đường dẫn), rộng 30m, nằm trên đường Đỗ Xuân Hợp, phường Phước Long B, TP Thủ Đức. Tổng mức đầu tư được điều chỉnh tăng từ 857 tỷ đồng lên 918 tỷ đồng hồi tháng 6/2022.

Cầu Nam Lý được xây dựng nhằm đồng bộ với đường Đỗ Xuân Hợp, đáp ứng nhu cầu vận tải, phù hợp với mức độ đô thị hóa của khu vực TP Thủ Đức và đảm bảo yêu cầu giao thông đường thủy của sông Rạch Chiếc sau khi cải tạo.

9 năm chưa thi công xong 2,5km đường Lương Định Của

Một dự án khác có vị trí huyết mạch ở phía Đông TP là nâng cấp, mở rộng đường Lương Định Của. Công trình này khởi công từ năm 2015, cũng do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM làm chủ đầu tư.

Tuyến đường dự kiến được hoàn thành sau 2 năm thực hiện. Nhưng đến nay đã 9 năm, dự án vẫn chưa thể hoàn thành. 

Hiện, sau những bức rào lô cốt, công trường vắng bóng công nhân dù là ngày trong tuần. Mặt khác, một số đoạn thi công lỗ chỗ, lởm chởm đất đá.

Vướng mặt bằng là nguyên nhân lớn nhất khiến việc mở rộng, nâng cấp tuyến đường này phải trì hoãn trong nhiều năm qua. Đặc biệt là đoạn từ đường Nguyễn Hoàng tới nút giao An Phú, dài hơn 500m. Đoạn này có khoảng 2,2ha đất chồng ranh dự án Khu đô thị Phát triển An Phú, do Công ty cổ phần Địa ốc Thủ Thiêm làm chủ đầu tư.

Phần diện tích này có 64 hộ bị ảnh hưởng cần đền bù nhưng chưa thống nhất trách nhiệm do đơn vị nào thực hiện, dẫn đến việc thi công bị trì hoãn. 

Theo kết luận của thanh tra Sở Tài Nguyên và Môi trường TPHCM, năm 2001 Thủ tướng ra quyết định thu hồi hơn 87ha đất tại phường An Phú (quận 2, nay là TP Thủ Đức).

Trong đó, hơn 85ha giao cho Công ty Dịch vụ và Phát triển đô thị TPHCM (hiện là Công ty CP Địa ốc Thủ Thiêm) sử dụng để đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính trong khu đô thị. Phần còn lại hơn 2,2ha do TPHCM quản lý để mở rộng đường Lương Định Của theo quy hoạch.

Quá trình triển khai mở rộng đường sau đó, các sở ngành ở thành phố xác định trách nhiệm bồi thường phần diện tích nêu trên thuộc chủ đầu tư dự án khu đô thị. Bởi thời điểm Thủ tướng ra quyết định thu hồi đất, phạm vi đền bù thiệt hại được quy định bao gồm toàn bộ diện tích, tức gồm cả hơn 87ha, chứ không tách riêng 2,2ha phần TPHCM được giao quản lý.

Tuy nhiên, phía Công ty cổ phần Địa ốc Thủ Thiêm cho rằng đơn vị chỉ được giao hơn 85ha, phần còn lại là lộ giới đường Lương Định Của không thuộc dự án hạ tầng kỹ thuật chính ở khu đô thị An Phú, nên không trong phạm vi đền bù của công ty.

Trước yêu cầu cấp bách cần sớm hoàn thành dự án mở rộng tuyến đường, chính quyền quận 2 (nay thuộc TP Thủ Đức) năm 2018 kiến nghị TPHCM thống nhất điều chỉnh quy hoạch phần diện tích 2,2ha, đồng thời tạm ứng 191 tỷ đồng để bồi thường cho các hộ dân.

Sau khi xác định đơn vị chịu trách nhiệm đền bù sẽ hoàn trả lại kinh phí này. Tuy nhiên, vướng mắc về các thủ tục liên quan nên phương án trên chưa thực hiện.

Hồi tháng 10/2023, UBND TPHCM giao TP Thủ Đức tiếp tục xác định rõ đơn vị có trách nhiệm bồi thường phần diện tích 2,2ha nêu trên. Đồng thời, TPHCM đề nghị Công ty cổ phần Địa ốc Thủ Thiêm xây dựng phương án tài chính, trong đó bổ sung, cập nhật chi phí và nguồn vốn thực hiện bồi thường thuộc dự án Khu đô thị Phát triển An Phú, bao gồm dự kiến cả chi phí đền bù ở phạm vi 2,2ha.

Đại diện Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM cho biết trong phạm vi 2,2ha nêu trên còn có một phần chồng ranh dự án xây dựng nút giao An Phú. Vướng mắc trong khâu đền bù này có nguy cơ ảnh hưởng tiến độ ở cả dự án này.

Ngoài khu vực trên, chủ đầu tư cho biết phần còn lại của công trình mở rộng đường Lương Định Của, từ tuyến Trần Não tới Nguyễn Hoàng đến nay đạt khoảng 85% khối lượng.

Tuy nhiên, quá trình triển khai thời gian qua cũng gặp nhiều khó khăn do không có mặt bằng. Hiện, một số vị trí ở đoạn trên cũng chưa thi công được do vướng 4 hộ dân.

Tuyến đường Lương Định Của thường bị gán cùng tính từ "đau khổ" suốt nhiều năm vì sự xuống cấp trầm trọng. Nơi đây chi chít "ổ voi, ổ gà", không ít lần gây tai nạn cho người đi đường. Về phần thi công, dự án liên tục luẩn quẩn trong vòng lặp đi lặp lại tạm dừng, thi công cầm chừng và tạm dừng chỉ vì vướng mặt bằng. Trong khi đó, người bàn giao mặt bằng sốt ruột chờ dự án hoàn thành để làm ăn buôn bán trở lại.