“Thấp thoáng” những nồi bánh chưng nơi góc phố Hà Nội

Lá dong gỡ gạc ở “cửa”… xuất ngoại

2 vị khách đứng tuổi dừng xe trước một sạp lá, mặc cả, cân nhắc và quyết định lấy 10 bó lá (khoảng 500 tàu), giá 30.000đ/bó. Người mua cho biết thường ngày nấu xôi bán sáng. Cận tết một số khách quen nhờ, các chị cố gắng làm trăm bánh kiếm thêm một khoản chi dùng. Nhanh tay lựa bỏ một vài tàu lá bị rách, người phụ nữ dáng gầy, nhỏ hơn nhận xét, lượng người đặt bánh năm nay ít hơn mọi năm, cũng không có người mua số lượng lớn. Khách “sộp” nhất đặt được 10 chiếc bánh, còn lại hầu hết mọi người chỉ lấy 3-5 chiếc bày bàn thờ cho đủ hương vị tết.

Thời tiết thuận, lá dong năm nay đẹp, đều, không bị sâu nhưng giá cũng cao hơn gấp rưỡi, gấp đôi năm ngoái. Đến thời điểm này, cửa hàng nhà chị đã bán được khoảng 60 vạn lá, chậm hơn nhiều năm trước. May là lường trước bối cảnh khó khăn chung, chị lấy hàng cầm chừng, về đến đâu cũng bán gọn được tới đó. Giá bán cũng đứng vững, thời điểm cận tết này vẫn 500.000đ/đai lá, không bị tụt hẫng xuống (giá lá tết trước khoảng 200.000đ/đai lá).

“May là bà con mình vẫn có điều kiện để quyến luyến không khí tết” – bà chủ sạp lá cười gỡ gạc.

Nồi bánh đỏ lửa trên vỉa hè

Đối diện với chợ lá Trần Quý Cáp, trên vỉa hè phía ngoài một con ngõ nhỏ bé, sâu hun hút, một thùng phi bánh cũng đang sôi lục bục trên bếp củi nỏ lửa. Ngay phía trước là miệng cống, nước thải dồn về, liếm cả lên rìa đường, 2 bên là quán hàng, là mái hiên di động, cái góc lúp xúp quanh nồi bánh vẫn hỉ hả những gương mặt phụ nữ, trẻ nhỏ.

Chiếc nồi thùng phi có 25 chiếc bánh để chia cho 5 gia đình con cháu trong nhà cùng tập trung về từ chiều tối qua để gói rồi nổi lửa luộc bánh từ 6h sáng. Tất cả con cái, râu rể đều sắp xếp về nhà ngày gói bánh để 6 đứa trẻ con được “ăn tết” trọn vẹn.

Nhà hàng xóm là quán cà phê Hiền Hòa (44 Trần Quý Cáp) cũng đang lóc nhóc con cháu người gói, người chẻ củi, chuẩn bị nhóm lò. Bà chủ quán đang ngồi xếp bằng trên chiếc chiếu trải dưới chân cầu thang tay thoăn thoắn cắt lá, đổ gạo, xếp thịt, buộc lạt. Chồng bánh thành phẩm bên cạnh đã xếp cao ngang ngực.

Cô Hiền kể, một năm đi mua bánh bán sẵn, lúc bóc thấy lá gói còn két nguyên bùn đất, ăn miếng bánh trệu trạo vì sạn. Vậy là ông xã phán: “Thôi, mình cứ đùm sao thì đùm nhưng phải tự làm, tự gói cho yên tâm, lại có cái cho con cháu tíu tít”. Vậy là dù nhà bán hàng, bận thế nào thì bận, gia đình cũng tập trung gói bánh.

“Tính ra giá thành mỗi chiếc bánh năm nay lên tới 40.000đ trong khi tết trước, cả tiền than gas, củi lửa cũng chỉ vào 25.000đ/chiếc. Mua bên ngoài bánh tương đương phải 60.000đ. Mấy chục chiếc bánh cho 3 nhà cũng đỡ được tới tiền triệu” – cô Hiền nhẩm tính.

Phương Thảo - Quang Phong